confirmed، templateeditor
۱۱٬۲۹۷
ویرایش
افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در قرن نوزده میلادی، افغانستان در رقابت بین امپراتوری [[بریتانیا]] و تزار [[روسیه]] به منظور کنترل آسیای مرکزی و هند، به میدان جنگ یا میدان بازی بزرگ تبدیل شد.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> مرزهای امروزی افغانستان در این زمان بوجود آمد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> شاه افغانستان، امان‌الله (حکومت:۱۲۹۷ـ۱۳۰۷ش) پس از دریافت استقلال سیاست خارجی از انگلیس (در ۱۲۹۸ش/۱۹۱۹م)، تلاش کرد یک‌سری اصلاحات ساختاری در جامعه و دولت افغانستان ایجاد کند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> | در قرن نوزده میلادی، افغانستان در رقابت بین امپراتوری [[بریتانیا]] و تزار [[روسیه]] به منظور کنترل آسیای مرکزی و هند، به میدان جنگ یا میدان بازی بزرگ تبدیل شد.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> مرزهای امروزی افغانستان در این زمان بوجود آمد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> شاه افغانستان، امان‌الله (حکومت:۱۲۹۷ـ۱۳۰۷ش) پس از دریافت استقلال سیاست خارجی از انگلیس (در ۱۲۹۸ش/۱۹۱۹م)، تلاش کرد یک‌سری اصلاحات ساختاری در جامعه و دولت افغانستان ایجاد کند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> | ||
در دو دهه آخر قرن بیستم (۱۳۵۸ش ـ ۱۳۷۸ش/۱۹۸۰ ـ۲۰۰۰م) و بیست و یک سال نخست قرن بیست و یکم (۱۳۷۹ـ۱۴۰۰ش/۲۰۰۰ ـ ۲۰۲۱م)، جامعه افغانستان دچار جنگ داخلی شد که با حمله نظامی اتحاد جماهیر شوروی و اشغال این کشور (۱۳۵۸ـ۱۳۶۷ش) آغاز گشت.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> پس از سقوط دولت کمونیستی در ۱۳۷۱ش و نیز، حکومت مجاهدین (۱۳۷۱ـ۱۳۷۴ش)، گروه [[طالبان]] یک حکومت مذهبی (۱۳۷۴ـ۱۳۸۰ش) را تأسیس کرد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> رژیم طالبان در دی (جدی) ۱۳۸۰ش پس از یک اقدام نظامی گروه متحدش، [[القاعده]]، علیه ایالات متحده، توسط نیروهای این کشور سقوط کرد. پس از آن، گروه‌های مجاهدین و ضد طالبان، به یک دوره دولت انتقالی، تدوین قانون اساسی جدید و ایجاد نظام سیاسی انتخابی با حمایت غرب توافق کردند.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref><br> | در دو دهه آخر قرن بیستم (۱۳۵۸ش ـ ۱۳۷۸ش/۱۹۸۰ ـ۲۰۰۰م) و بیست و یک سال نخست قرن بیست و یکم (۱۳۷۹ـ۱۴۰۰ش/۲۰۰۰ ـ ۲۰۲۱م)، جامعه افغانستان دچار جنگ داخلی شد که با حمله نظامی اتحاد جماهیر شوروی و اشغال این کشور (۱۳۵۸ـ۱۳۶۷ش) آغاز گشت.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> پس از سقوط دولت کمونیستی در ۱۳۷۱ش و نیز، حکومت مجاهدین (۱۳۷۱ـ۱۳۷۴ش)، گروه [[طالبان]] یک حکومت مذهبی (۱۳۷۴ـ۱۳۸۰ش) را تأسیس کرد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> رژیم طالبان در دی (جدی) [[۱۳۸۰ش]] پس از یک اقدام نظامی گروه متحدش، [[القاعده]]، علیه ایالات متحده، توسط نیروهای این کشور سقوط کرد. پس از آن، گروه‌های مجاهدین و ضد طالبان، به یک دوره دولت انتقالی، تدوین قانون اساسی جدید و ایجاد نظام سیاسی انتخابی با حمایت غرب توافق کردند.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref><br> | ||
در اخرین روزهای مرداد/اسد [[۱۴۰۰ش]] (اگوست ۲۰۲۱م)، با خروج نیروهای امریکایی و متحدانش و عدم مقاومت جدی ارتش افغانستان، افراد مسلح طالبان با درگیری‌های اندک، توانستند دوباره بر افغانستان تسلط یابند و ساختار جدید سیاسی افغانستان را براساس امارت اسلامی برپا کردند.<ref>«طالبان وارد کاخ ریاست‌جمهوری شدند/طالبان: به زودی تشکیل امارت اسلامی افغانستان را اعلام می‌کنیم»، خبرگزاری ایسنا.</ref> | در اخرین روزهای مرداد/اسد [[۱۴۰۰ش]] (اگوست ۲۰۲۱م)، با خروج نیروهای امریکایی و متحدانش و عدم مقاومت جدی ارتش افغانستان، افراد مسلح طالبان با درگیری‌های اندک، توانستند دوباره بر افغانستان تسلط یابند و ساختار جدید سیاسی افغانستان را براساس امارت اسلامی برپا کردند.<ref>«طالبان وارد کاخ ریاست‌جمهوری شدند/طالبان: به زودی تشکیل امارت اسلامی افغانستان را اعلام می‌کنیم»، خبرگزاری ایسنا.</ref> | ||