Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۰۰
ویرایش
محمد مؤمن قمی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
محمد مؤمن در [[۲۲ دی]] ۱۳۱۶ش در قم متولد شد.<ref name=":0" /> پدرش عباس مؤمن، کشاورز بود.<ref name=":0" /> پس از تحصیل در مکتب‌خانه و مدرسهٔ جامع تعلیمات دینی، وارد حوزه شد.<ref name=":0">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۳.</ref> در سال‌های اول حوزه، همزمان با تحصیل برای معیشت، آموزگاری می‌کرد.<ref name=":1">[https://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/120-momen-mohammad/67-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86.html زندگی‌نامه | محمد مؤمن در [[۲۲ دی]] ۱۳۱۶ش در قم متولد شد.<ref name=":0" /> پدرش عباس مؤمن، کشاورز بود.<ref name=":0" /> پس از تحصیل در مکتب‌خانه و مدرسهٔ جامع تعلیمات دینی، وارد حوزه شد.<ref name=":0">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۳.</ref> در سال‌های اول حوزه، همزمان با تحصیل برای معیشت، آموزگاری می‌کرد.<ref name=":1">[https://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/120-momen-mohammad/67-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86.html زندگی‌نامه آیت‌الله محمد مؤمن]، پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.</ref> [[امام خمینی]]، [[محمدحسین طباطبایی]]، [[علی مشکینی]] از اساتید وی در [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه علمیه قم]] بودند.<ref name=":8">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت‌الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۵.</ref> | ||
پیش از انقلاب، از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] بود.<ref name=":9">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۶.</ref> از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۶ش در تبعید به سر برد.<ref>اهداف و فعالیت‌های جامعه مدرسین پیش از انقلاب اسلامی؛ مصاحبه به آیت الله محمد مؤمن، فصلنامه فرهنگی-تاریخی یادآور، ش ۴و۵، زمستان ۱۳۸۷ و بهار ۱۳۸۸ش به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۲۷۴</ref> پس از انقلاب در قوهٔ قضائیه، شورای نگهبان، [[مرکز مدیریت حوزه های علمیه|مدیریت حوزه علمیه]] مسئولیت داشت و پنج دوره نماینده مجلس خبرگان بود.<ref name=":10">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت‌الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۸.</ref> | پیش از انقلاب، از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] بود.<ref name=":9">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۶.</ref> از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۶ش در تبعید به سر برد.<ref>اهداف و فعالیت‌های جامعه مدرسین پیش از انقلاب اسلامی؛ مصاحبه به آیت الله محمد مؤمن، فصلنامه فرهنگی-تاریخی یادآور، ش ۴و۵، زمستان ۱۳۸۷ و بهار ۱۳۸۸ش به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۲۷۴</ref> پس از انقلاب در قوهٔ قضائیه، شورای نگهبان، [[مرکز مدیریت حوزه های علمیه|مدیریت حوزه علمیه]] مسئولیت داشت و پنج دوره نماینده مجلس خبرگان بود.<ref name=":10">بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت‌الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۸.</ref> | ||
===وفات=== | ===وفات=== | ||
آیت‌الله محمد مؤمن [[۲ اسفند]] ۱۳۹۷ش پس از یک دوره بیماری، در یکی از بیمارستان‌های [[تهران]] درگذشت.<ref>[https://www.isna.ir/news/97120201002 «آیت‌الله مومن درگذشت»]</ref> [[شنبه]] ۴ اسفند در قم [[تشییع]] شد و پس از اقامه [[نماز میت]] توسط [[آیت‌الله سبحانی]]، در [[حرم حضرت معصومه]] به‌خاک سپرده شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/97120401487/%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%AA%D8%AF%D9%81%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%AF پیکر آیت‌الله مومن در حرم مطهر حضرت معصومه(س) تدفین شد. | آیت‌الله محمد مؤمن [[۲ اسفند]] ۱۳۹۷ش پس از یک دوره بیماری، در یکی از بیمارستان‌های [[تهران]] درگذشت.<ref>[https://www.isna.ir/news/97120201002 «آیت‌الله مومن درگذشت»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> [[شنبه]] ۴ اسفند در قم [[تشییع]] شد و پس از اقامه [[نماز میت]] توسط [[آیت‌الله سبحانی]]، در [[حرم حضرت معصومه]] به‌خاک سپرده شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/97120401487/%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%AA%D8%AF%D9%81%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%AF پیکر آیت‌الله مومن در حرم مطهر حضرت معصومه(س) تدفین شد]، خبرگزاری ایسنا.</ref> | ||
==زیست علمی== | ==زیست علمی== | ||
محمد مؤمن در سال ۱۳۳۰ش دروس حوزوی را آغاز کرد. دروس مقدمات و سطح را در ۵ سال طی کرد<ref name=":1" /> و در درس خارج فقه امام خمینی حاضر شد.<ref name=":2">[http://m-momen.ir/post/13 گفتگوی | محمد مؤمن در سال ۱۳۳۰ش دروس حوزوی را آغاز کرد. دروس مقدمات و سطح را در ۵ سال طی کرد<ref name=":1" /> و در درس خارج فقه امام خمینی حاضر شد.<ref name=":2">[http://m-momen.ir/post/13 گفتگوی آیت‌الله محمد مؤمن با برنامه شناسنامه]، سایت آیت‌الله مؤمن.</ref> در درس [[امام خمینی]]، [[سید محمد محقق داماد]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سید محمدحسین طباطبائی]] و ... حاضر شده است.<ref>مهرنامه، گفتگو با آیت الله محمد مؤمن، ش ۳۲، آذر ۱۳۹۲ش به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۱۵۰</ref> پس از تدریس کتاب‌های [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] در فقه و اصول و [[کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (کتاب)|شرح تجرید]] و [[بدایة الحکمة|بدایة]] و [[نهایة الحکمة|نهایة الحکمه]] و [[الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة (کتاب)|اسفار]] و عرشیه در کلام و فلسفه، از سال ۱۳۶۲ش تدریس [[خارج اصول]] و از سال ۱۳۶۴ش [[خارج فقه]] را آغاز کرد.<ref name=":11" /> او در خارج فقه مباحث معاملات، قضا، شهادات، حدود و [[مسائل مستحدثه]] را که مرتبط با حکومت‌داری بودند، تدریس می‌کرد.<ref name=":11" /> در سال ۱۳۷۱ش آیت الله خامنه‌ای، محمد مؤمن و تنی چند از علما را به عنوان عضو هیئت بررسی مسائل جدید فقهی منصوب کرد.<ref> [http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=11173 انتصاب جمعی از علما جهت بررسی مسائل جدید فقهی]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> محمد مؤمن یکی از اعضای مباحثهٔ فقهی با [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت الله خامنه‌ای]] بود.<ref name=":3">[http://pasdareeslam.ir/article_20554.html ناگفته‌هایی از سال‌ها انس علمی با رهبر معظم انقلاب؛ گفتگو با آیت‌الله محمد مؤمن]، ماهنامهٔ پاسدار اسلام.</ref> مؤمن بعضی از این مسائل مطرح‌شده در این مباحثه‌ها را در کتاب کلمات سدیده آورده است.<ref name=":3" /> | ||
===استادان=== | ===استادان=== | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
'''مسئولیت‌های قضایی'''{{سخ}}پس از انقلاب، محمد مؤمن در شکل‌گیری قوه قضائیه نقش مهمی داشت<ref name=":10" /> و تا سال ۱۳۶۲ش در انتخاب قضات، تجدید نظر برخی احکام قضایی و شورای عالی قضایی همکاری داشت.<ref name=":10" /> پس از قوه قضائیه او عضو فقیه شورای نگهبان<ref name=":11" /> و نیز در پنج دوره نماینده مجلس خبرگان رهبری بود.<ref name=":4" /> به غیر از مسئولیت‌های حکومتی، محمد مؤمن در مدیریت حوزه علمیه نیز مسئولیت‌هایی را عهده‌دار بوده است.<ref name=":4" /> | '''مسئولیت‌های قضایی'''{{سخ}}پس از انقلاب، محمد مؤمن در شکل‌گیری قوه قضائیه نقش مهمی داشت<ref name=":10" /> و تا سال ۱۳۶۲ش در انتخاب قضات، تجدید نظر برخی احکام قضایی و شورای عالی قضایی همکاری داشت.<ref name=":10" /> پس از قوه قضائیه او عضو فقیه شورای نگهبان<ref name=":11" /> و نیز در پنج دوره نماینده مجلس خبرگان رهبری بود.<ref name=":4" /> به غیر از مسئولیت‌های حکومتی، محمد مؤمن در مدیریت حوزه علمیه نیز مسئولیت‌هایی را عهده‌دار بوده است.<ref name=":4" /> | ||
* مسئول انتخاب و اعزام قضات شرع دادگاه‌های انقلاب در سراسر کشور به دستور امام خمینی. به گفته مؤمن، امام خمینی پس از انقلاب تعیین قضات دادگاه‌ها را به [[حسینعلی منتظری]] و [[علی مشکینی]] واگذار کرد و آن‌ها شناسایی قضات را به عهده محمد مؤمن گذاردند.<ref> | * مسئول انتخاب و اعزام قضات شرع دادگاه‌های انقلاب در سراسر کشور به دستور امام خمینی. به گفته مؤمن، امام خمینی پس از انقلاب تعیین قضات دادگاه‌ها را به [[حسینعلی منتظری]] و [[علی مشکینی]] واگذار کرد و آن‌ها شناسایی قضات را به عهده محمد مؤمن گذاردند.<ref>علیزاده، تاریخ شفاهی قوه قضائیه، سی سال پس از انقلاب اسلامی، گفتگو با محمد مؤمن، به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۲۹۰</ref> همچنین محمد مؤمن در تعیین قضات دادگاه به قدوسی دادستان انقلاب کمک می‌کرد.<ref>علیزاده، تاریخ شفاهی قوه قضائیه، سی سال پس از انقلاب اسلامی، گفتگو با محمد مؤمن، به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۲۹۰</ref> محمد مؤمن و ربانی املشی پیش از در سال ۱۳۵۸ش مسئول رسیدگی و تجدیدنظر دربارهٔ احکام اعدام و مصادره بودند و تا تشکیل شورای عالی قضایی این مسئولیت ادامه داشت.<ref>علیزاده، تاریخ شفاهی قوه قضائیه، سی سال پس از انقلاب اسلامی، گفتگو با محمد مؤمن، به نقل از بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی، ص۲۹۱</ref> | ||
* رئیس دادگاه عالی انقلاب اسلامی | * رئیس دادگاه عالی انقلاب اسلامی | ||
* عضو شورای عالی قضایی تا سال ۱۳۶۲ش.<ref>بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۷.</ref> | * عضو شورای عالی قضایی تا سال ۱۳۶۲ش.<ref>بهداروند، خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت الله محمد مؤمن قمی، ۱۳۹۴ش، ص۱۷.</ref> | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
*مؤمن قمی، محمد، جایگاه احکام حکومتی و اختیارات ولی فقیه، مقدمه محمد مهدی بهداروند، دفتر نشر معارف، قم، ۱۳۹۳ش. | *مؤمن قمی، محمد، جایگاه احکام حکومتی و اختیارات ولی فقیه، مقدمه محمد مهدی بهداروند، دفتر نشر معارف، قم، ۱۳۹۳ش. | ||
*مؤمن قمی، محمد، الولایة الالهیة الاسلامیة اوالحکومة الاسلامیة زمن حضور المعصوم وزمن الغیبة، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۳۲ق. | *مؤمن قمی، محمد، الولایة الالهیة الاسلامیة اوالحکومة الاسلامیة زمن حضور المعصوم وزمن الغیبة، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۳۲ق. | ||
* | *علیزاده بایگی، عباسعلی، تاریخ شفاهی قوه قضائیه؛ سی سال پس از انقلاب اسلامی، انتشارات داد و دانش، ۱۳۸۹ش. | ||
*فیرحی، داوود، فقه و سیا‌ست در ایران معا‌صر: تحول حکومت‌داری و فقه حکومت اسلامی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۴ش. | *فیرحی، داوود، فقه و سیا‌ست در ایران معا‌صر: تحول حکومت‌داری و فقه حکومت اسلامی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۴ش. | ||
*اهداف و فعالیت‌های جامعه مدرسین پیش از انقلاب اسلامی؛ مصاحبه به | *اهداف و فعالیت‌های جامعه مدرسین پیش از انقلاب اسلامی؛ مصاحبه به آیت‌الله محمد مؤمن، فصلنامه فرهنگی-تاریخی یادآور، ش ۴و۵، زمستان ۱۳۸۷ و بهار ۱۳۸۸ش. | ||
*طهماسبی، محسن، هیچ‌گاه به دنبال مرجعیت نرفت؛ سیرهٔ | *طهماسبی، محسن، هیچ‌گاه به دنبال مرجعیت نرفت؛ سیرهٔ آیت‌الله العظمی سید محقق داماد، گفتگو با آیت الله محمد مؤمن، ماهنامه مهرنامه، ش ۳۲، آذر ۱۳۹۲ش. | ||
*[https://www.mashreghnews.ir/news/386182 گفتگوی آیت الله مؤمن با پایگاه مشرق] پایگاه خبری مشرق، تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۲ دی ۱۳۹۷ش. | *[https://www.mashreghnews.ir/news/386182 گفتگوی آیت الله مؤمن با پایگاه مشرق] پایگاه خبری مشرق، تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۲ دی ۱۳۹۷ش. | ||
* [http://m-momen.ir/post/13 گفتگوی آیت الله محمد مؤمن با برنامهٔ تلویزیونی شناسنامه]، پایگاه اینترنتی آیت الله محمد مؤمن، تاریخ بازدید:۲ دی ۱۳۹۷ش. | * [http://m-momen.ir/post/13 گفتگوی آیت الله محمد مؤمن با برنامهٔ تلویزیونی شناسنامه]، پایگاه اینترنتی آیت الله محمد مؤمن، تاریخ بازدید:۲ دی ۱۳۹۷ش. | ||