پرش به محتوا

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۷۶: خط ۷۶:


==مشارکت‌ها و مواضع سیاسی==
==مشارکت‌ها و مواضع سیاسی==
فاطمه(س) فعالیت‌های اجتماعی و موضع‌گیری‌های سیاسی متعددی داشته است. [[هجرت به مدینه]]، مداوای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در جریان [[غزوه احد|جنگ احد]]،<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۹۶؛ ابن‌کثیر، السیره النبویه، ۱۳۹۶ق، ج۳، ص۵۸.</ref> رساندن آذوقه برای پیامبر در جنگ [[غزوه خندق|خندق]]<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۴۵.</ref> و همراهی‌اش در [[فتح مکه]]<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۳۵.</ref> از جمله فعالیت‌های وی قبل از رحلت پیامبر(ص) است؛ اما بیشتر فعالیت‌های سیاسی فاطمه(س) مربوط به دوران کوتاه زندگی‌اش پس از رحلت پیامبر است. از مهم‌ترین موضع‌گیری‌های سیاسی وی این موارد است: مخالفت با [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|واقعه سقیفه]] و انتخاب [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] به عنوان [[خلافت|خلیفه]] پس از پیامبر، رفتن به خانه سران [[مهاجرین|مهاجر]] و [[انصار]] برای اقرار گرفتن از آنان در خصوص شایستگی و برتری امام علی(ع) برای خلافت، تلاش برای بازپس‌گیری مالکیت [[فدک]]، خواندن [[خطبه فدکیه]] در جمع [[مهاجرین]] و [[انصار]]، دفاع از علی(ع) در [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|ماجرای هجوم به خانه او]]، سخنرانی در جمع زنان(مهاجر وانصار) که به عیادتش آمدند و وصیت کردن برای انجام مراسم پس از مرگش به صورت مخفیانه و پنهانی. به باور برخی پژوهشگران، بسیاری از گفتارها و رفتارهای فاطمه پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] به نوعی واکنش سیاسی و اعتراض به غصب خلافت از سوی ابوبکر و طرفداران دستگاه خلافت او بود.<ref>فرهمندپور، «سیره سیاسی فاطمه»، ص۳۰۹-۳۱۶.</ref>  
فاطمه(س) فعالیت‌های اجتماعی و موضع‌گیری‌های سیاسی متعددی داشته است. [[هجرت به مدینه]]، مداوای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در جریان [[غزوه احد|جنگ احد]]،<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۹۶؛ ابن‌کثیر، السیره النبویه، ۱۳۹۶ق، ج۳، ص۵۸.</ref> حضور در کناربدن [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه سیدالشهدا]] همراه با [[صفیه دختر عبدالمطلب|صفیه]] خواهر حمزه وعمه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در [[غزوه احد |اُحُد]]<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۲۹۰.</ref> رساندن آذوقه برای پیامبر در جنگ [[غزوه خندق|خندق]]<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۴۵.</ref> و همراهی‌اش در [[فتح مکه]]<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۳۵.</ref> از جمله فعالیت‌های وی قبل از رحلت پیامبر(ص) است؛ اما بیشتر فعالیت‌های سیاسی فاطمه(س) مربوط به دوران کوتاه زندگی‌اش پس از رحلت پیامبر است. از مهم‌ترین موضع‌گیری‌های سیاسی وی این موارد است: مخالفت با [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|واقعه سقیفه]] و انتخاب [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] به عنوان [[خلافت|خلیفه]] پس از پیامبر، رفتن به خانه سران [[مهاجرین|مهاجر]] و [[انصار]] برای اقرار گرفتن از آنان در خصوص شایستگی و برتری امام علی(ع) برای خلافت، تلاش برای بازپس‌گیری مالکیت [[فدک]]، خواندن [[خطبه فدکیه]] در جمع [[مهاجرین]] و [[انصار]]، دفاع از علی(ع) در [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|ماجرای هجوم به خانه او]]، سخنرانی در جمع زنان(مهاجر وانصار) که به عیادتش آمدند و وصیت کردن برای انجام مراسم پس از مرگش به صورت مخفیانه و پنهانی. به باور برخی پژوهشگران، بسیاری از گفتارها و رفتارهای فاطمه پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] به نوعی واکنش سیاسی و اعتراض به غصب خلافت از سوی ابوبکر و طرفداران دستگاه خلافت او بود.<ref>فرهمندپور، «سیره سیاسی فاطمه»، ص۳۰۹-۳۱۶.</ref>  


===مخالفت با تصمیم شورای سقیفه===
===مخالفت با تصمیم شورای سقیفه===
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:


پس از رحلت پیامبر(ص) و بستری‌شدن فاطمه، در خانه جمعی از زنان مهاجر و انصار از فاطمه(س) و سخنان حضرت در پاسخ به احوالپرسی آنان یکی از این حوادث است. حضرت فاطمه(س) در این دیدار  پس از حمد و ثنای الهی و درود فرستادن بر پدرش به شدت مردان (مهاجران و انصار) را به این سبب توبیخ و نکوهش کرد که جانشینی پیامبر را از جایگاهش کندند و از پایگاه رسالت دورش کردند؛ و خود را گرفتار زیانی اشکار ساختند. حضرت زهرا(س) در ادامه سخنش علت روی‌گردانی مردم  و انتقامشان از امام علی(ع) را پایبندی و محافظت او بر اجرای عدالت دانست و تصریح کرد که اگر به حکومتش دل می‌دادند و او را می‌پذیرفتند؛ آنان را به آبشخوری گوارا وارد می‌کرد که آب از دو سوی آن لبریز بود، و درهای برکات زمین و آسمان بر آنان باز می شد واینک که حکومت و حاکمیتش را نپذیرفتند خداوند آنان را به آنچه کرده اند مؤاخذه و عِقاب خواهد کرد.<ref> طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۸.</ref> بر اساس برخی گزارش‌ها پس از این دیدار چون مردان مهاجر و انصار در جریان قرار گرفتند برای (به ظاهر) عذرخواهی و (بیشتر به قصد) توجیه کاری (بیعت با ابوبکر) که کرده بودند به حضور فاطمه آمدند که حضرت زهرا(س) به آنان فرمود: دور شوید از من، که دیگر، بعد از عذرخواهی های غیر صادقانه، عذری باقی نمانده است و این تقصیر و اشتباه شما قابل برگشت نخواهد بود.<ref>طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۹.</ref>
پس از رحلت پیامبر(ص) و بستری‌شدن فاطمه، در خانه جمعی از زنان مهاجر و انصار از فاطمه(س) و سخنان حضرت در پاسخ به احوالپرسی آنان یکی از این حوادث است. حضرت فاطمه(س) در این دیدار  پس از حمد و ثنای الهی و درود فرستادن بر پدرش به شدت مردان (مهاجران و انصار) را به این سبب توبیخ و نکوهش کرد که جانشینی پیامبر را از جایگاهش کندند و از پایگاه رسالت دورش کردند؛ و خود را گرفتار زیانی اشکار ساختند. حضرت زهرا(س) در ادامه سخنش علت روی‌گردانی مردم  و انتقامشان از امام علی(ع) را پایبندی و محافظت او بر اجرای عدالت دانست و تصریح کرد که اگر به حکومتش دل می‌دادند و او را می‌پذیرفتند؛ آنان را به آبشخوری گوارا وارد می‌کرد که آب از دو سوی آن لبریز بود، و درهای برکات زمین و آسمان بر آنان باز می شد واینک که حکومت و حاکمیتش را نپذیرفتند خداوند آنان را به آنچه کرده اند مؤاخذه و عِقاب خواهد کرد.<ref> طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۸.</ref> بر اساس برخی گزارش‌ها پس از این دیدار چون مردان مهاجر و انصار در جریان قرار گرفتند برای (به ظاهر) عذرخواهی و (بیشتر به قصد) توجیه کاری (بیعت با ابوبکر) که کرده بودند به حضور فاطمه آمدند که حضرت زهرا(س) به آنان فرمود: دور شوید از من، که دیگر، بعد از عذرخواهی های غیر صادقانه، عذری باقی نمانده است و این تقصیر و اشتباه شما قابل برگشت نخواهد بود.<ref>طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۹.</ref>
==شهادت، تشییع، تدفین==
==شهادت، تشییع، تدفین==
{{اصلی|شهادت حضرت فاطمه(س)|تشییع و تدفین حضرت فاطمه(س)}}
{{اصلی|شهادت حضرت فاطمه(س)|تشییع و تدفین حضرت فاطمه(س)}}
۱۷٬۸۶۷

ویرایش