پرش به محتوا

اصحاب سبت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ مهٔ ۲۰۱۹
←‏ماجرا: اصلاح متن
(←‏ماجرا: اصلاح متن)
خط ۷: خط ۷:


== ماجرا==
== ماجرا==
بر پایه [[روایات]] تفسیری، قومی در کنار دریا می‌زیستند. از جانب خدا به آنان فرمان رسید که از صید و خوردن ماهی در روز شنبه خودداری کنند. آنان مدتی به فرمان خدا گردن نهادند<ref>تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۲۶۸-۲۶۹.</ref> ماهیان به خواست خدا در روزهای شنبه به روی آب می‌آمدند و آن قوم را وسوسه می‌کردند اما روزهای دیگر به اعماق دریا می‌رفتند و به راحتی در دسترس نبودند.<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۳.</ref> گروهی از آنان حیله‌ای اندیشیدند و در ساحل دریا گودال‌هایی کندند تا در روزهای شنبه با امواج دریا ماهیان به این گودال‌ها داخل شوند و در روزهای یک‌شنبه آنها را صید کنند.<ref>تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۲۶۸-۲۶۹.</ref> طبق برخی دیگر از نقل‌ها، آنان در روزهای شنبه ماهی صید می‌کردند و در روزهای دیگر آنها را می‌خورند؛ گویا می‌گفتند ما از خوردن ماهی در روز شنبه نهی شده‌ایم نه از صید آن.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴۴-۲۴۵.</ref> قومشان در برابر آنها دو دسته شدند گروهی عکس‌العملی از خود نشان ندادند و گروهی دیگر آنان را از انجام این کار نهی کردند؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۵۴.</ref> اما آنان توجهی نکردند و به کار خود ادامه دادند. کسانی که آنها را از این کار نهی می‌کردند چون می‌دانستند این گروه به عذاب الهی گرفتار می‌شوند، از آنان کناره‌گیری کردند.
بنابر قرآن کریم، اصحاب سبت به دلیل نافرمانی از حدود و قوانین الهی در روز شنبه و شکار ماهی در آن روز که اقدامی ممنوع بوده است،<ref>سوره بقره، آیه ۶۵؛ همچنین ببینید: مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۷.</ref> مسخ شدند تا عقوبت کارشان را ببینند و عبرتی برای پرهیزکاران باشند.<ref>سوره بقره، آیه ۶۶؛ همچنین ببینید: مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref>
 
بر اساس روایتی از امام سجاد(ع)، اصحاب سبت، گروهی بوده‌اند که در کنار دریایی ساکن بوده و خداوند آنها را از شکار ماهی در روز شنبه نهی کرده بود.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> از آنجا که در روز شنبه، ماهی‌های بسیار زیادی به ساحل نزدیک می‌شدند، آنان برای شکار ماهی در روز شنبه، دست به حیله زدند و جدول‌هایی کندند که ماهی‌ها می‌توانستند وارد آن شوند، اما نمی‌توانستند از آن خارج شوند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> اصحاب سبت، گرچه در روز شنبه، به شکار ماهی نمی‌پرداختند، اما روز یکشنبه، ماهی‌هایی را صید می‌کردند که در روز شنبه، در جدول‌ها و حوض‌های آنان گرفتار شده بودند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> اصحاب سبت، به همین شیوه مال فراوانی اندوختند و نعمت‌های بسیاری به دست آوردند. بر اساس روایت مذکور، آنها ۸۰ هزار نفر بودند که ۷۰ هزار نفرشان به نهی خداوند از صید ماهی در روز شنبه، بی‌توجهی کردند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref>
 
===مسخ  اصحاب سبت===
===مسخ  اصحاب سبت===
{{اصلی|مسخ}}
{{اصلی|مسخ}}
در نهایت اصحاب سبت به عذاب الهی دچار شده و مسخ شدند: «ما به آنها گفتيم: به صورت بوزينه‏‌هایی طردشده در آييد!»<ref> سوره بقره،‌ آیه۶۵.</ref> بنا بر برخی روایات، این گروه مسخ شده پس از ۳ روز هلاک شدند.<ref>تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۲۷۹.</ref>  
اصحاب سبت در نهایت به عذاب الهی دچار شده و مسخ شدند؛ چنانکه در قرآن کریم آمده است که به امر خدا به صورت بوزینه درآمدند.<ref>سوره بقره،‌ آیه۶۵.</ref> بنا بر برخی روایات، این گروه مسخ شده پس از ۳ روز هلاک شدند.<ref>تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۲۷۹.</ref>  


برخی از [[مفسران]] با استناد به برخی از آیات مربوط به اصحاب سبت،<ref> سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref> گفته‌اند تنها افرادی  که [[نهی از منکر]] می‌کردند نجات یافتند؛ اما دو گروه دیگر(خطاکاران و ساکتین) گرفتار عذاب الهی شدند.<ref>ر. ک. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۸-۲۶۹.</ref>
بنابر آنچه سید محمدحسین طباطبایی در تفسیر المیزان آورده، بر اساس آیه ۱۶۵ سوره اعراف، کسانی از آنان که نهی از منکر می‌کردند، نجات یافتند، اما دو گروه دیگر، یعنی خطاکاران و کسانی که در برابر آنان ساکت بودند، گرفتار عذاب الهی شدند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۸-۲۶۹.</ref>


'''تمثیل یا واقعیت داشتن مسخ'''{{سخ}}
;مسخ: تمثیلی یا واقعی؟
از تعداد محدودی از مفسران همچون مجاهد و محمد عبده نقل شده که مسخ اصحاب سبت، یک تمثیل بوده  و تنها قلب‌ آن‌ها مسخ شده است. و مسخ ظاهری و جسمانی را رد کرده‌اند.<ref>مغنيه محمد جواد، تفسير الكاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> این اعتقاد مورد انتقاد بسیاری از مفسران قرار گرفته است: [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] این دیدگاه را بر خلاف ظاهر آیات و نظر بیشتر مفسران دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۲۶۴.</ref>
مجاهد بن جبر، مفسر شیعه، و محمد عبده، مفسر اهل سنت، معتقدند مسخ جسمانی اصحاب سبت رخ نداده و آنچه در آیه ۶۵ سوره بقره آمده، تمثیلی است و حکایت از مسخ شدن قلب اصحاب سبت دارد.<ref>مغنيه محمد جواد، تفسير الكاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> با این حال، [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، مفسر مشهور شیعه، دیدگاه مذکور را بر خلاف ظاهر آیات و نظر مفسران دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۲۶۴.</ref>


== مکان و زمان==
== مکان و زمان==
۲۵۶

ویرایش