|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{در دست ویرایش ۲|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۲۸]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Shamsoddin }} | | {{در دست ویرایش ۲|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۲۸]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Shamsoddin }} |
| '''رِضاع'''، به معنای شیردادن از احکام خانواده که از آن در باب‌های مختلف فقه بحث شده است. رضاع از اسباب [[محرمیت]] است و به کسانی که از این طریق محرم می شوند، [[محارم رضاعی]] می‌گویند. | | '''رِضاع'''، به معنای شیردادن از احکام خانواده که از آن در باب‌های مختلف فقه بحث شده است. رضاع از اسباب [[محرمیت|مَحْرمیت]] است و به کسانی که از راه آن مَحْرم می‌شوند، [[محارم رضاعی]] می‌گویند. |
|
| |
|
| == مفهوم== | | == مفهوم== |
| خط ۱۰: |
خط ۱۰: |
| == محرمیت رضاعی== | | == محرمیت رضاعی== |
| {{اصلی|محرمیت رضاعی}} | | {{اصلی|محرمیت رضاعی}} |
| محرمیت رضاعی، نوعی خویشاوندی است که بر اثر شیردادن یا شیرخوردن با شرایط خاصی میان دو نفر یا بیشتر ایجاد می‌شود و بر اساس آن [[ازدواج]] با آنها [[حرام]] است. در ادبیات فقهی از کودکی که شیر زن دیگری را خورده، به مرتضع، از زن شیردهنده به مرضعه و از صاحب شیر (مردی که زن شیرده از او باردار شده است) به فحل یا صاحب لبن یاد می‌شود.<ref>برای نمونه: ر. ک. شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۹۳.</ref> | | محرمیت رضاعی، نوعی خویشاوندی است که بر اثر شیردادن با شرایط خاصی میان دو نفر یا بیشتر ایجاد می‌شود و بر اساس آن [[ازدواج]] با آنها [[حرام]] است. در ادبیات فقهی از کودکی که شیر زن دیگری را خورده، به مرتضع، از زن شیردهنده به مرضعه و از صاحب شیر (مردی که زن شیرده از او باردار شده است) به فحل یا صاحب لبن یاد می‌شود.<ref>برای نمونه: ر. ک. شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۹۳.</ref> |
| | |
| === شرایط===
| |
| فقیهان شیعه برای محرمیت رضاعی شرایطی را بیان کرده‌ا‌ند که عبارتند از:
| |
| *زن شیردهنده از راه شرعی باردار شده باشد.
| |
| * سن شیرخوار کمتر از دو [[سال قمری]] باشد.
| |
| * شیرخوار شیر را از پستان بمکد نه اینکه از راه دیگری مثلا به گلوی او بریزند.
| |
| * زن شیرده زنده باشد.
| |
| * شیرخوار فقط از یک نفر شیر بخورد.
| |
| * شیر را پی در پی بخورد.
| |
| * شیرخوار به اندازه لازم شیر بخورد.{{یادداشت| فقیهان درباره ملاک برای مقدار لازم دیدگاه‌های مختلفی دارند. بیشتر آنان ملاک را دفعه قرار داده و گفته اند کودک حداقل ۱۰ یا ۱۵ مرتبه پی در پی شیر بخورد. برخی دیگر ملاک را در مقدار لازم اثر دانسته و گفته‌اند کودک باید به اندازه‌ای شیر بخورد که گوشت در بدنش بروید و استخوان‌هایش محکم شود؛ شماری نیز زمان را ملاک قرار داده و حداقل زمان شیردهی برای محرمیت را یک شبانه روز دانسته‌اند.}}
| |
| در قانون مدنی ایران نیز این شرایط آمده است.<ref>منصور، قانون مدنی، ۱۳۸۹ش، ص۱۸۶-۱۸۷، ماده ۱۰۴۶.</ref>
| |
| | |
| === محارم رضاعی===
| |
| بر پایه روایتی از امام صادق(ع)، کسانی که از راه نسب مَحْرم شده‌اند از راه رِضاع هم مَحْرم می‌شوند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۴۳۷.</ref> رضاع شرعی موجب ایجاد محرمیت از شیردهنده و صاحب شیر به شیرخوار و نسل وی و بالعکس می‌شود. در حرمت فرزندان صاحب شیر بر شیرخوار، فرقی بین فرزندان نسبی و رضاعی او نیست. اما بیشتر فقیهان گفته‌اند فقط فرزندان نسبی مادر رضاعی بر کودک محرم می‌شوند. همچنین پدر نسبی شیرخوار نمی‌تواند با فرزندان نسبی و رضاعی صاحب شیر و نیز با فرزندان نسبی شیردهنده ازدواج کند. البته بیشتر فقیهان ازدواج سایر فرزندان پدر نسبی شیرخوار با فرزندان صاحب شیر و زن شیرده را جایز دانسته‌اند.
| |
| | |
| === رضاع کبیر===
| |
| رضاع کبیر به شیرخوردن بزرگسال یا مرد بالغی از پستان زن نامحرم گفته می‌شود. ظاهریون مانند ابن حزم بر استناد به روایتی که از [[عایشه]] که در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نقل شده<ref> ابن ماجه، سنن ابن ماجه، دارالفکر، ج۱، ص۶۲۵، باب رضاع الکبیر، ح۱۹۴۳.</ref> رضاع کبیر را از اسباب محرمیت می‌دانند.<ref> ابن حزم، المحلی، دارالفکر، ج۱۰، ص۸-۹، ۱۷. </ref>اما علمای شیعه و بیشتر علمای اهل سنت رضاع کبیر را سبب محرمیت ندانسته و آن را [[حرام]] می‌دانند.<ref>مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۰۶؛ قرطبی، تفسیر القرطبی، ۱۴۰۵ق، ج۱۶، ص۱۹۳؛ سمرقندی، تحفة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۲۳۶-۲۳۷.</ref>
| |
|
| |
|
| == احکام شیردهی== | | == احکام شیردهی== |
