Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۳۰۵
ویرایش
صالح المؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←صالح المؤمنین کیست؟
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
=== شأن نزول آیه === | === شأن نزول آیه === | ||
درباره شأن نزول آیه صالح المؤمنین روایاتی نقل شده که از اذیت و آزار پیامبر اسلام توسط برخی از[[همسران پیامبر(ص)|همسرانش]] حکایت دارد.<ref> نگاه کنید به واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۹-۴۶۱.</ref> طبق این روایات پیامبر نزدِ یکی از همسرانش رفت، مقداری عسل خورد و ماندنش طول کشید. [[عایشه]] با همراه‌کردن برخی دیگر از زنان پیامبر تصمیم گرفت زمانی‌که پیامبر(ص) نزدشان رفت به بهانه بوی بدِ عسلی که خورده، از او کناره‌گیری کنند. پس از این برخورد، پیامبر خوردن عسل را بر خود حرام کرد. در برخی از روایات آمده که از همسران خود نیز کناره‌گیری کرد و تصمیم گرفته آنان را [[طلاق]] دهد. بعد از مدتی آیات [[سوره تحریم]] نازل شد و پیامبر(ص) را از حرام‌کردن چیزهایی که بر او [[حلال]] شده، باز داشت.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۹-۴۶۱.</ref>{{یادداشت| در گزارش‌های تاریخی در باره نام این زنان اختلاف است برخی [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] را کسی دانسته‌اند که پیامبر در خانه‌اش عسل خورده و برخی او را [[حفصه دختر عمر بن خطاب|حفصه]] و [[سوده دختر زمعة بن قیس|سود]]ه برشمرده‌اند و در میان زنانی که با عائشه هم‌دست شدند نیز نام حفصه و سوده و [[صفیه دختر حیی بن اخطب|صفیه]] به چشم می‌خورد. واحدی، اسباب النزول، ۱۴۱۲ق، صص۴۳۸-۴۴۱ }} | درباره شأن نزول آیه صالح المؤمنین روایاتی نقل شده که از اذیت و آزار پیامبر اسلام توسط برخی از [[همسران پیامبر(ص)|همسرانش]] حکایت دارد.<ref> نگاه کنید به واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۹-۴۶۱.</ref> طبق این روایات پیامبر نزدِ یکی از همسرانش رفت، مقداری عسل خورد و ماندنش طول کشید. [[عایشه]] با همراه‌کردن برخی دیگر از زنان پیامبر تصمیم گرفت زمانی‌که پیامبر(ص) نزدشان رفت به بهانه بوی بدِ عسلی که خورده، از او کناره‌گیری کنند. پس از این برخورد، پیامبر خوردن عسل را بر خود حرام کرد. در برخی از روایات آمده که از همسران خود نیز کناره‌گیری کرد و تصمیم گرفته آنان را [[طلاق]] دهد. بعد از مدتی آیات [[سوره تحریم]] نازل شد و پیامبر(ص) را از حرام‌کردن چیزهایی که بر او [[حلال]] شده، باز داشت.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۹-۴۶۱.</ref>{{یادداشت| در گزارش‌های تاریخی در باره نام این زنان اختلاف است برخی [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] را کسی دانسته‌اند که پیامبر در خانه‌اش عسل خورده و برخی او را [[حفصه دختر عمر بن خطاب|حفصه]] و [[سوده دختر زمعة بن قیس|سود]]ه برشمرده‌اند و در میان زنانی که با عائشه هم‌دست شدند نیز نام حفصه و سوده و [[صفیه دختر حیی بن اخطب|صفیه]] به چشم می‌خورد. واحدی، اسباب النزول، ۱۴۱۲ق، صص۴۳۸-۴۴۱ }} | ||
آیه همچنین از همسران پیامبر خواست به‌علت آزاری که به پیامبر(ص) رسانده‌اند، [[توبه]] کنند و به آنان هشدار داد اگر بر اذیت پیامبر اصرار ورزند، بدانند که خداوند ولیّ و سرپرست پیامبر(ص) است و در هر خطری که او را تهدید کند پشتیبان او است و خدا، [[جبرئیل]]، صالح المؤمنین(بهترین مؤمنان) و دیگر فرشتگان پشتیبان رسول خدا خواهند بود.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۱.</ref> | آیه همچنین از همسران پیامبر خواست به‌علت آزاری که به پیامبر(ص) رسانده‌اند، [[توبه]] کنند و به آنان هشدار داد اگر بر اذیت پیامبر اصرار ورزند، بدانند که خداوند ولیّ و سرپرست پیامبر(ص) است و در هر خطری که او را تهدید کند پشتیبان او است و خدا، [[جبرئیل]]، صالح المؤمنین(بهترین مؤمنان) و دیگر فرشتگان پشتیبان رسول خدا خواهند بود.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۱.</ref> | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
تعداد زیادی از مفسران شیعه مصداق صالح المؤمنین را امام علی(ع) دانسته‌اند. به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۶، ص۳۱.</ref> عالمان شیعه و به گفته [[علامه حلی]]<ref>علامه حلی، منهاج الکرامه، ۱۳۷۹ش، ص۱۴۶.</ref> مفسران اتفاق نظر دارند که صالح المؤمنین، امام علی(ع) است. مستند آنان روایاتی است در منابع شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> و اهل‌سنت<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> که [[امام علی(ع)]] را تنها مصداق آن معرفی کرده است. درباره علت آن گفته‌اند که صالح المؤمنین باید بهترینِ مؤمنان<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴-۳۲۰.</ref> و [[معصوم]] باشد؛ چون همراه [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشته|فرشتگان]] آمده است.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود، قم، ص۱۸۱؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۲۸، ص۴۳۸.</ref> [[علامه طباطبایی]] امام علی(ع) را تنها مصداق صالح المؤمنین دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref> | تعداد زیادی از مفسران شیعه مصداق صالح المؤمنین را امام علی(ع) دانسته‌اند. به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۶، ص۳۱.</ref> عالمان شیعه و به گفته [[علامه حلی]]<ref>علامه حلی، منهاج الکرامه، ۱۳۷۹ش، ص۱۴۶.</ref> مفسران اتفاق نظر دارند که صالح المؤمنین، امام علی(ع) است. مستند آنان روایاتی است در منابع شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> و اهل‌سنت<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> که [[امام علی(ع)]] را تنها مصداق آن معرفی کرده است. درباره علت آن گفته‌اند که صالح المؤمنین باید بهترینِ مؤمنان<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴-۳۲۰.</ref> و [[معصوم]] باشد؛ چون همراه [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشته|فرشتگان]] آمده است.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود، قم، ص۱۸۱؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۲۸، ص۴۳۸.</ref> [[علامه طباطبایی]] امام علی(ع) را تنها مصداق صالح المؤمنین دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref> | ||
عده‌ای دیگر از مفسران اهل‌سنت و شیعه معتقدند صالح‌المومنین همه مؤمنان صالح و باتقوا و کامل‌الایمان را شامل می‌شود.<ref>طبری، جامع‌البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۱۰۵؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] و نیز آیت الله [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]] از مفسران شیعی امام علی(ع) را کامل‌ترین مصداق آن معرفی کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.https://javadi.esra.ir/fa/w/تفسیر-سوره-تحریم-جلسه6-1397/07/30-?p_l_back_url=%2Fsearch%3Fq%3D%25D8%25B3%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2587%2B%25D</ref> | عده‌ای دیگر از مفسران اهل‌سنت و شیعه معتقدند صالح‌المومنین همه مؤمنان صالح و باتقوا و کامل‌الایمان را شامل می‌شود.<ref>طبری، جامع‌البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۱۰۵؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] و نیز آیت الله [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]] از مفسران شیعی امام علی(ع) را کامل‌ترین مصداق آن معرفی کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.https://javadi.esra.ir/fa/w/تفسیر-سوره-تحریم-جلسه6-1397/07/30-?p_l_back_url=%2Fsearch%3Fq%3D%25D8%25B3%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2587%2B%25D</ref> | ||
آلوسی<small>(درگذشت ۱۲۷۰ق)</small> مفسر اهل‌سنت، علاوه بر علی، [[ابوبکر]] و [[عمر]] را نیز از مصادیق صالح المؤمنین دانسته ولی تصریح می‌کند که مصادیق آن منحصر در این افراد نیست.<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹.</ref> او این سخن را به ابن‌عساکر مفسر قرن ششم اهل سنت نسبت داده است؛<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۸-۳۴۹.</ref> چرا که این دو دختران خود [[عایشه]] و [[حفصه]] را که از [[همسران پیامبر]] بودند، از اذیت و آزار پیامبر(ص) باز می‌داشتند.<ref>شوشتری، احقاق‌الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴. </ref> | آلوسی<small>(درگذشت ۱۲۷۰ق)</small> مفسر اهل‌سنت، علاوه بر علی، [[ابوبکر]] و [[عمر]] را نیز از مصادیق صالح المؤمنین دانسته ولی تصریح می‌کند که مصادیق آن منحصر در این افراد نیست.<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹.</ref> او این سخن را به ابن‌عساکر مفسر قرن ششم اهل سنت نسبت داده است؛<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۸-۳۴۹.</ref> چرا که این دو دختران خود [[عایشه]] و [[حفصه]] را که از [[همسران پیامبر]] بودند، از اذیت و آزار پیامبر(ص) باز می‌داشتند.<ref>شوشتری، احقاق‌الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴. </ref> [[سید نورالله حسینی شوشتری|شوشتری]] این دیدگاه را مورد اتفاق مفسران ندانسته و منظور از صالح المؤمنین را «اصلح المؤمنین»(شایسته‌ترین مؤمنان) می‌داند چون حمل لفظ مفرد بر چند نفر خلاف قواعد ادبی است. بر این اساس باید مصداق این مفهوم فقط یک نفر باشد.<ref>شوشتری، احقاق الحق، ج، ص۳۱۹.</ref> همچنین برپایه برخی روایات در منابع اهل‌سنت، ابوبکر و عمر، یا عمر به تنهایی مصداق صالح المؤمنین معرفی شده‌اند.<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹.</ref> به گفته آلوسی سند این روایات ضعیف شمرده شده است.<ref> خداپرست، «بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین درباره مصداق صالح‌المؤمنین»، ص۹۲-۹۶.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||