صالح المؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''صالِحُ‌المُؤمِنین''' به‌معنای بهترین [[مؤمنان]] برگرفته از آیه چهارم [[سوره تحریم]] است.  

صالح‌المؤمنین فردی است که خداوند او را به همراه خود، [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشتگان]] پشتیبان [[پیامبر اسلام(ص)]] معرفی کرده است. مفسران [[شیعه]] و برخی از [[مفسران]] اهل‌سنت معتقدند که صالح المؤمنین امام علی(ع) است که اصلح مسلمانان و [[معصوم]] می‌شود. اینان با استناد به [[روایات]] رسیده از [[فریقین]] مصداق آیه را منحصر در [[امام علی(ع)]] می‌دانند.

درباره مصداق صالح‌المؤمنین میان مفسران شیعه و اهل سنت اختلاف‌نظر وجود دارد برخی از آنها عبارتند از:

* '''امام علی(ع):''' در بسیاری از [[تفاسیر]] شیعه و برخی تفاسیر اهل‌سنت با استناد به [[حدیث|روایاتی]] که از طریق [[فریقین]] رسیده،<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴؛صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> تنها مصداق صالح‌المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref> چراکه مصداق صالح‌المومنین باید اصلح و بهترین آنها باشد<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴-۳۲۰.</ref> و چون این واژه همراه با [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشتگان]] آمده باید چنین شخصی دارای مقام [[عصمت]] باشد.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود، قم، ص۱۸۱؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۲۸، ص۴۳۸.</ref> این گروه اسناد روایاتی که غیر از امام علی(ع) را به‌عنوان مصداق صالح المومنین معرفی کرده ضعیف دانسته‌اند همچنین از نظر آنان صالح المومنین مفرد است و تنها یک مصداق دارد.<ref>خداپرست، «بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین درباره مصداق صالح المومنین»، ۱۳۹۴ش؛ حاجی اسماعیلی، «مفهوم‌شناسی تعبیر صالح‌المؤمنین در قرآن و تحلیل آراء مفسران و مترجمان پبرامون آن»، ۱۳۹۱ش.</ref>

* '''ابوبکر و عمر:''' بعضی از مفسران اهل سنت با این اعتقاد که کلمه صالح اسم جنس است و اگرچه به صورت مفرد آمده ولی افاده جمع می‌کند و با استناد بر روایاتی از [[ابن عباس]] و [[ابن مسعود]] قائل‌اند منظور از صالح‌المؤمنین در این آیه خلیفه اول و دوم هستند؛ زیرا این دو نفر دختران حفصه و عایشه را به ترک کارهای ناپسند نصیحت کرده و از اذیت و آزار پیامبر(ص) باز می‌داشتند.<ref>فراء، معانی القرآن، ۱۹۸۰م، ج۳، ص۱۶۷؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۶، ص۳۰۳؛ ابن تیمیه، منهاج‌السنه النبویه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۲۹۲.</ref>

* '''همه مسلمانان باتقوا:''' عده‌ای از مفسران اهل‎سنت و شیعه معتقدند این واژه قابلیت انطباق بر جمعی از مسلمانان باتقوا دارد؛ ولی برای آن مصادیق اتم نیز معرفی کرده‌اند<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۱۰۵؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.</ref> بر اساس این دیدگاه، صالح المؤمنین همه افراد با [[ایمان]]، شایسته، صالح و درست‌کار که هم‌عصر پیامبر(ص) بوده یا مؤمنانی که در قرون و اعصار دیگر به یاری [[اسلام]] و پیامبرش برخاسته‌اند را در برمی‌گیرد.<ref> مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۸۲.</ref>