صالح المؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها

درباره تعیین مصداق برای واژه صالح المومنین میان مفسران شیعه و اهل سنت تفاوت نگرش وجود دارد. دو [[خلیفه]] اول [[ابوبکر]] و [[عمر]]، تمام [[مسلمانان]] با تقوا و شایسنه و [[امام علی(ع)]] از مصادیق این واژه معرفی شده‌اند.

* '''ابابکر و عمر:''' بعضی از مفسران اهل سنت با این اعتقاد که کلمه صالح اسم جنس است و اگرچه به صورت مفرد آمده ولی افاده جمع می‌کند و با استناد بر روایاتی از [[ابن عباس]]، [[ابن مسعود]]، [[عکرمه]] و [[ضحاک]] قائلند منظور از صالح المومنین در این آیه دو خلیفه اول یعنی ابابکر و عمر پدران عایشه و حفصه هستند؛ زیرا این دو نفر دختران خود را به ترک کارهای ناپسند نصیحت کرده و از اذیت و آزار پیامبر(ص) باز می‌داشتند.<ref>فراء، معانی القرآن، ۱۹۸۰م، ج۳، ص۱۶۷؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۶، ص۳۰۳؛ ابن تیمیه، منهاج السنه النبویه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۲۹۲.</ref>

* '''امام علی(ع):''' در بسیاری از [[تفاسیر]] شیعه همچنین برخی تفاسیر اهل سنت با استناد به [[حدیث|روایاتی]] که از طریق [[فریقین]] رسیده،<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط فی التفسیر، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴؛صدوق، الامالی ، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> تنها مصداق واژه صالح المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref> بر این اساس مراد از صالح المومنین باید اصلح و بهترین آنها باشد<ref>شوشتری، احقاق الحق و ازهاق الباطل، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴-۳۲۰.</ref> و چون این واژه همراه با [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشتگان]] آمده است باید چنین شخصی دارای مقام [[عصمت]] باشد.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود للنفوس منضود، قم، ص۱۸۱؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۲۸، ص۴۳۸.</ref> در این دیدگاه با تضعیف اسناد روایاتی که غیر از امام علی(ع) را به عنوان مصداق این واژه معرفی کرده و با بررسی‌های ادبی به اثبات این نکته می‌پردازند که واژه صالح المومنین مفرد است و تنها می‌تواند یک مصداق داشته باشد.<ref>خداپرست، «بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین درباره مصداق صالح المومنین»؛ حاجی اسماعیلی، « مفهوم شناسی تعبیر صالح المومنین در قرآن و تحلیل آراء مفسران و مترجمان پبرامون آن».</ref>