سید حسن مدرس: تفاوت میان نسخهها
جز
←دوران قاجار
جز (←آثار علمی) |
Ahmadnazem (بحث | مشارکتها) جز (←دوران قاجار) |
||
خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
===دوران قاجار=== | ===دوران قاجار=== | ||
[[پرونده:سید حسن مدرس وزیر کابینه موقت مهاجرین هنگام جنگ جهانی اول.jpg|بندانگشتی|سید حسن مدرس وزیر کابینه موقت مهاجرین هنگام جنگ جهانی اول.]] | [[پرونده:سید حسن مدرس وزیر کابینه موقت مهاجرین هنگام جنگ جهانی اول.jpg|بندانگشتی|سید حسن مدرس وزیر کابینه موقت مهاجرین هنگام جنگ جهانی اول.]] | ||
*در زمان مشروطه، اوضاع اصفهان دگرگون شد. مدرس در این دوره به حمایت از جنبش مشروطیت | *در زمان مشروطه، اوضاع اصفهان دگرگون شد. مدرس در این دوره به حمایت از جنبش مشروطیت برخاست و در کنار [[حاج آقا نورالله اصفهانی]]، برای تدارک و تقویت مشروطهخواهان کوشید. با اوجگیری جنبش مشروطهخواهی و دوران استبداد صغیر، مدرس به همراه حاج آقا نورالله، انجمنی با عنوان انجمن ملی تشکیل داد و خود به نایب رئیسی این انجمن انتخاب شد. وی با مشروطهخواهان بختیاری، مخفیانه در تماس بود و همکاری داشت.<ref>اصغر محمدی، فعالیتهای سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی ۱۳۸۶ شماره ۹ و ۱۰.</ref> | ||
*پس از فتح [[تهران]] و پیروزی مشروطهخواهان، مقدمات تأسیس دوره دوم [[مجلس شورای ملی]] فراهم و انتخابات به صورت عمومی برگزار و مجلس تشکیل شد. بر اساس اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه، باید پنج نفر از مجتهدان در مجلس حضور داشته و بر مصوبات مجلس به منظور عدم مغایرت آنها با احکام شرع نظارت داشته باشند. به این منظور، مراجع نجف بیست نفر از مجتهدان از جمله مدرس را به مجلس شورای ملی معرفی کردند<ref> مدرسی، علی، مدرس جلد ۱، ۱۳۶۶. ص ۳۰ و ۳۱.</ref><ref>زندگی نامه خودنوشت مدرس، روزنامه جمهوری اسلامی ۱۰/۰۹/۱۳۸۴.</ref> و مدرس هم بر اساس قرعه انتخاب شد.<ref>اصغر محمدی، فعالیتهای سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی ۱۳۸۶ شماره ۹ و ۱۰.</ref> | *پس از فتح [[تهران]] و پیروزی مشروطهخواهان، مقدمات تأسیس دوره دوم [[مجلس شورای ملی]] فراهم و انتخابات به صورت عمومی برگزار و مجلس تشکیل شد. بر اساس اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه، باید پنج نفر از مجتهدان در مجلس حضور داشته و بر مصوبات مجلس به منظور عدم مغایرت آنها با احکام شرع نظارت داشته باشند. به این منظور، مراجع نجف بیست نفر از مجتهدان از جمله مدرس را به مجلس شورای ملی معرفی کردند<ref> مدرسی، علی، مدرس جلد ۱، ۱۳۶۶. ص ۳۰ و ۳۱.</ref><ref>زندگی نامه خودنوشت مدرس، روزنامه جمهوری اسلامی ۱۰/۰۹/۱۳۸۴.</ref> و مدرس هم بر اساس قرعه انتخاب شد.<ref>اصغر محمدی، فعالیتهای سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی ۱۳۸۶ شماره ۹ و ۱۰.</ref> | ||
*یکی از رفتارهای استعماری بیگانگان در دوره قاجار، اولتیماتوم دولت روس به ایران بود. با تصویب مجلس دوم، کارشناسی به نام مورگان شوستر، به مدت سه سال بهعنوان خزانهدار کل کشور استخدام و مشغول رسیدگی به امور مالی ایران شد، ولی ازآنجاکه ادامه فعالیت وی، منافع و امتیازها و در نتیجه نفوذ سیاسی روس و انگلیس را نقض میکرد دولت روسیه | *یکی از رفتارهای استعماری بیگانگان در دوره قاجار، اولتیماتوم دولت روس به ایران بود. با تصویب مجلس دوم، کارشناسی به نام مورگان شوستر، به مدت سه سال بهعنوان خزانهدار کل کشور استخدام و مشغول رسیدگی به امور مالی ایران شد، ولی ازآنجاکه ادامه فعالیت وی، منافع و امتیازها و در نتیجه نفوذ سیاسی روس و انگلیس را نقض میکرد دولت روسیه در ذیحجه ۱۳۲۹ه.ق با همداستانی دولت انگلیس اولتیماتومی مبنی بر عزل مورگان شوستر و... صادر کرد و در پی آن، قشون روس وارد بندر انزلی شد و تا قزوین پیشروی کرد. مدرس نطق تندی در مجلس انجام داد و همین امر در رأی مخالف مجلس برضد اولتیماتوم موثر بود.<ref>اصغر محمدی، فعالیتهای سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی ۱۳۸۶ شماره ۹ و ۱۰.</ref><ref> مدرسی، علی، مدرس جلد ۱، ۱۳۶۶. ص ۳۴.</ref> | ||
[[پرونده:اعتبارنامه شهید مدرس.jpg|بندانگشتی|اعتبارنامه مدرس در مجلس شورای ملی.]] | [[پرونده:اعتبارنامه شهید مدرس.jpg|بندانگشتی|اعتبارنامه مدرس در مجلس شورای ملی.]] | ||
*وی در سومین دوره مجلس شورای ملی، افزون بر وظیفه نظارتی، نمایندگی مردم تهران را نیز بر عهده داشت. با شروع جنگ جهانی، ایران رسماً خود را بهعنوان دولت بیطرف اعلام کرد، ولی نیروهای متفقین با نقض بیطرفی ایران، وارد خاک کشور شدند با پیشنهاد مدرس و موافقت | *وی در سومین دوره مجلس شورای ملی، افزون بر وظیفه نظارتی، نمایندگی مردم تهران را نیز بر عهده داشت. با شروع جنگ جهانی، ایران رسماً خود را بهعنوان دولت بیطرف اعلام کرد، ولی نیروهای متفقین با نقض بیطرفی ایران، وارد خاک کشور شدند با پیشنهاد مدرس و موافقت مجلس، قرار شد گروهی از نمایندگان به منظور مخالفت با قوای متجاوز به [[قم]] مهاجرت کنند و یک دولت سایه در کنار دولت اصلی تشکیل دهند. بدین منظور بیست و هفت نفر از نمایندگان مجلس به همراه گروهی از رجال سیاسی و مردم عادی، تهران را به قصد قم ترک کردند. مهاجران در قم کمیتهای با عنوان «کمیته دفاع ملی» تشکیل دادند. | ||
اما قشون روس روانه قم شد ودر پی شکست مهاجران، گروهی به همراه سلیمان میرزا و مدرس از راه [[کاشان]] به اصفهان و از راه کوههای بختیاری خود را به غرب ایران رساندند. در شعبان ۱۳۳۶ه.ق با پایان یافتن جنگ اول جهانی، مدرس به همراه دیگر مهاجران پس از دو | اما قشون روس روانه قم شد ودر پی شکست مهاجران، گروهی به همراه سلیمان میرزا و مدرس از راه [[کاشان]] به اصفهان و از راه کوههای بختیاری خود را به غرب ایران رساندند. در شعبان ۱۳۳۶ه.ق با پایان یافتن جنگ اول جهانی، مدرس به همراه دیگر مهاجران پس از دو سال، به تهران بازگشت و در مدرسه سپهسالار به تدریس مشغول شد.<ref>اصغر محمدی، فعالیتهای سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی ۱۳۸۶ شماره ۹ و ۱۰.</ref> | ||
===دوره پهلوی=== | ===دوره پهلوی=== |