شطرنج: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شطرنج'''، بازی فکری دو نفره‌ای که در [[فقه]]، درباره حکم آن بحث می‌شود. این بازی از قرن بیستم میلادی، در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است. در کتاب‌های فقهی، از شطرنج در بخش [[مکاسب محرمه]] (تجارت‌های حرام)، بحث می‌شود. روایات، شطرنج را [[قمار]] و کاری باطل شمرده و از آن نهی کرد‌ه‌اند؛ از این‌رو بسیاری از [[فقیهان]]، این بازی را حرام دانسته‌اند؛ اما به باور برخی همچون [[امام خمینی]]، اگر شطرنج ابزار قمار نباشد و با آن به صورت قمار، بازی نشود، حرام نیست.

در گذشته، بازی شطرنج به منظور قمار و کسب درآمد انجام می‌شد؛ از این‌رو در کتاب‌های [[فقه|فقهی]]، از شطرنج در بخش [[مکاسب محرمه]](تجارت‌های حرام)، بحث شده است.<ref>ر.ک: شیخ انصاری، مکاسب محرمه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۷۲.</ref>

فقیهان گذشته به‌جز [[شیخ صدوق]] که بنا بر [[احتیاط واجب]] آن را حرام اعلام کرده است، همه، بازی شطرنج را [[حرام]] دانسته‌اند.<ref>رحمانی، «مبانی فقهی بازی با شطرنج از نگاه آیة الله سید احمد خوانساری»، ش۱۷و۱۸، ص۳۲۰.</ref>  

در مقابل این نظریه، بسیاری از فقها همچون  [[آیت الله خوئی]] شطرنج را از ابزارهای ویژه [[قمار]] می‌دانند و معتقدند که [[روایات]]، بازی با آن را بی‌قید و شرط حرام کرده‌اند؛ از این‌رو بازی شطرنج، چه به صورت قمار باشد و چه نباشد، حرام است.<ref>رحمانی، «مبانی فقهی بازی با شطرنج از نگاه آیة الله سیداحمد خوانساری»، ش۱۷و۱۸، ص۳۱۲و۳۱۳.</ref> برخی از فقیهان [[شیعه]] برای حرمت بازی شطرنج، دلیل دیگری دارند. آنها با توجه به روایات فراوانی که در آنها عبارت‌های تندی درباره شطرنج آمده است، نتیجه گرفته‌اند که حرمت بازی شطرنج، به جهت حرام‌بودن قمار نیست و این بازی فی‌نفسه حرام است؛ یعنی حتی اگر مصداق قمار نباشد، جایز نیست.<ref>رحمانی، «مبانی فقهی بازی با شطرنج از نگاه آیة الله سیداحمد خوانساری»، ص۳۱۳و۳۱۴.</ref>