پرش به محتوا

سخن‌چینی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ مهٔ ۲۰۱۷
جز
ویرایش
جز (ویرایش)
جز (ویرایش)
خط ۸: خط ۸:


در لغت‌نامه دهخدا خبرکشی<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خبرکش، ۱۳۷۷ش، ج۶، ص۹۵۰۸ </ref> و خبرچینی<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خبرچین، ۱۳۷۷ش، ج۶، ص۹۵۰۶.</ref>به سخن‌چینی معنا شده است.
در لغت‌نامه دهخدا خبرکشی<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خبرکش، ۱۳۷۷ش، ج۶، ص۹۵۰۸ </ref> و خبرچینی<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خبرچین، ۱۳۷۷ش، ج۶، ص۹۵۰۶.</ref>به سخن‌چینی معنا شده است.
=== تفاوت با سعایت===
=== تفاوت با سعایت===
[[سعایت]] نوعی سخن‌چینی است که اگر سخن دیگران را نزد کسی که از او می‌ترسند(مانند پادشاهان) بازگو کنند، سعایت نامیده می‌شود.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۹.</ref> [[نراقی اول|نراقی]] سعایت را بدترین نوع سخن‌چینی و گناه آن را از انواع دیگر نمیمه بیشتر دانسته و بر این باور است که از [[طمع]] و [[حسد]] ناشی می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۷۹.</ref>
[[سعایت]] نوعی سخن‌چینی است که اگر سخن دیگران را نزد کسی که از او می‌ترسند(مانند پادشاهان) بازگو کنند، سعایت نامیده می‌شود.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۹.</ref> [[نراقی اول|نراقی]] سعایت را بدترین نوع سخن‌چینی و گناه آن را از انواع دیگر نمیمه بیشتر دانسته و بر این باور است که از [[طمع]] و [[حسد]] ناشی می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۷۹.</ref>
خط ۴۵: خط ۴۶:
* کینه و طرد شدن از سوی مردم؛ از [[حضرت علی(ع)]] روایت شده که سخن‌چینی بپرهیزید زیرا بذر [[کینه]] را می‌افشاند و بین خدا و مردم فاصله می‌اندازد.<ref>تمیمی آمدی، غررالحکم، ۱۴۱۰ق، ص۱۶۷.</ref>
* کینه و طرد شدن از سوی مردم؛ از [[حضرت علی(ع)]] روایت شده که سخن‌چینی بپرهیزید زیرا بذر [[کینه]] را می‌افشاند و بین خدا و مردم فاصله می‌اندازد.<ref>تمیمی آمدی، غررالحکم، ۱۴۱۰ق، ص۱۶۷.</ref>


== روش برخورد با سخن‌چین ==
== درمان==
فیض کاشانی برای برخورد با سخن‌چین مواردی را بیان کرده که عبارتند از:
درمان سخن‌چینی با از بین بردن انگیزه‌های آن مانند حسادت و کینه امکان‌پذیر است. همچنین توجه به پیامدهای دنیوی و اخروی سخن‌چینی که در روایات آمده، برای درمان آن سفارش شده است. در برخی از کتاب‌های اخلاقی حکایت‌ها و داستان‌هایی درباره سخن‌چینی آمده که بر اساس آنها پیامدهایی چون [[قتل نفس]]، جنگ و اختلاف بین مردم را برای دیگران و ذلت و خواری را برای خود در پی خواهد داشت.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۹-۲۸۰؛ نراقی، جامع السعادت، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۷۷-۲۷۸.</ref>
 
فیض کاشانی در برخورد با سخن‌چین مواردی را بیان کرده که عبارتند از:
* تصدیق نکردن سخن‌چین  
* تصدیق نکردن سخن‌چین  
* بازداشتن او از سخن‌چینی([[نهی از منکر]])
* بازداشتن او از سخن‌چینی([[نهی از منکر]])
خط ۵۳: خط ۵۶:
* بازگو نکردن سخنان نمام
* بازگو نکردن سخنان نمام
* دشمن داشتن او.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۷-۲۷۸</ref>
* دشمن داشتن او.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۷-۲۷۸</ref>
== درمان==
برای درمان سخن‌چینی ابتدا باید انگیزه‌های آن را از بین برد. توجه به پیامدهای دنیوی و اخروی  سخن‌چینی که در روایات آمده، برای درمان آن مفید است. در برخی از کتاب‌های اخلاقی حکایت‌ها و داستان‌هایی درباره سخن‌چینی آمده که بر اساس آنها پیامدهایی چون [[قتل نفس]] و اختلاف بین مردم را برای دیگران و ذلت و خواری را برای خود در پی خواهد داشت.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، موسسة النشر الاسلامی، ج۵، ص۲۷۹-۲۸۰؛ نراقی، جامع السعادت، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۷۷-۲۷۸.</ref>
== ادبیات فارسی==
== ادبیات فارسی==
سخن‌چینی در ادبیات و فرهنگ فارسی نیز رواج دارد. شاعران فارسی‌زبان اشعاری در قبح آن سروده‌اند.  
سخن‌چینی در ادبیات و فرهنگ فارسی نیز رواج دارد. شاعران فارسی‌زبان اشعاری در قبح آن سروده‌اند.