پرش به محتوا

نماز عید: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
[[پرونده:نماز عید فطر تهران.jpg|بندانگشتی|نماز عید فطر در [[مصلای امام خمینی (تهران)|مصلای تهران]] به امامت [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] (سال ۱۴۳۷ق).<ref>[https://www.leader.ir/fa/pictures/15947 «اقامه نماز عید سعید فطر به امامت رهبر معظم انقلاب اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.</ref>]]
[[پرونده:نماز عید فطر تهران.jpg|بندانگشتی|نماز عید فطر در [[مصلای امام خمینی (تهران)|مصلای تهران]] به امامت [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] (سال ۱۴۳۷ق).<ref>[https://www.leader.ir/fa/pictures/15947 «اقامه نماز عید سعید فطر به امامت رهبر معظم انقلاب اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.</ref>]]
'''نماز عید''' یا '''نماز عیدین'''، [[نماز|نمازی]] که [[اسلام|مسلمانان]] در روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] می‌خوانند. به [[فتوا|فتوای]] فقیهان شیعه، در زمان حضور [[امامت|امام]] خواندن این نماز به جماعت [[واجب]]، و در عصر غیبت [[مستحب]] است. این نماز دو رکعتی است؛ رکعت اول آن پنج قنوت و رکعت دوم چهار قنوت دارد و در قنوت آن دعای خاصی خوانده شده است. همچنین نماز عید دو خطبه دارد که پس از اقامه نماز ایراد می‌گردد. وقت نماز عید از طلوع خورشید تا زوال (ظهر شرعی) است.  
'''نماز عید''' یا '''نماز عیدین'''، [[نماز|نمازی]] که [[اسلام|مسلمانان]] در روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] می‌خوانند. به [[فتوا|فتوای]] فقیهان شیعه، این نماز در زمان حضور [[امامت|امام]] واجب است و باید به جماعت خوانده شود. همچنین خواندن این نماز در دوره غیبت مستحب است هر چند درباره به جماعت یا فراداخواندن آن نظرات مختلفی وجود دارد.  
 
نماز عید دو رکعت دارد؛ در رکعت اول آن پنج قنوت و رکعت دوم چهار قنوت خوانده می‌شود. همچنین نماز عید دو خطبه دارد که پس از نماز ایراد می‌گردد. وقت نماز عید از طلوع خورشید تا زوال (ظهر شرعی) است. نماز عید آداب و احکام خاصی دارد از جمله اینکه بهتر است زیر سقف خوانده نشود و در قنوت‌های آن دعای خاصی خوانده شود.
==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
نماز عید، نمازی است که مسلمان در روز عید فطر و عید قربان می‌خوانند. در منابع فقهی و روایی از این نماز به صلاة العیدین یاد می‌شود.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> این نماز در زمان حضور [[امامت|امام]]، [[واجب]] است<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> و باید به جماعت‏ خوانده شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۸۲۴.</ref> اما در [[غیبت امام مهدی(عج)|زمان غیبت]]، [[مستحب]] است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ۳۳۳.</ref> البته به جماعت خواندن آن در دوره غیبت محل اختلاف فقهاست.<ref> بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ص۲۳۴.</ref> به فتوای [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] اگر [[ولایت فقیه|ولی فقیه]] یا شخصی که از او اجازه دارد آن را امامت کند یا به قصد رجاء خوانده شود اشکال ندارد در غیر این صورت احتیاط واجب است که آن را به جماعت نخوانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی،‌ توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۸۲۴.</ref>  
نماز عید، نمازی است که مسلمان در روز عید فطر و عید قربان می‌خوانند. در منابع فقهی و روایی از این نماز به صلاة العیدین یاد می‌شود.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> این نماز در زمان حضور [[امامت|امام]]، [[واجب]] است<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> و باید به جماعت‏ خوانده شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۸۲۴.</ref> اما در [[غیبت امام مهدی(عج)|زمان غیبت]]، [[مستحب]] است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ۳۳۳.</ref> البته به جماعت خواندن آن در دوره غیبت محل اختلاف فقهاست.<ref> بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ص۲۳۴.</ref> به فتوای [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] اگر [[ولایت فقیه|ولی فقیه]] یا شخصی که از او اجازه دارد آن را امامت کند یا به قصد رجاء خوانده شود اشکال ندارد در غیر این صورت [[احتیاط واجب]] است که آن را به جماعت نخوانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی،‌ توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۸۲۴.</ref> در مناطق مختلف ایران و دیگر کشورهای اسلامی این نماز با حضور انبوه نمازگزاران و به جماعت اقامه می‌گردد. در شهرهای بزرگ ایران نمایندگان ولی فقیه این نماز را امامت می‌کنند.


براساس روایات منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
براساس روایات منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
خط ۲۳: خط ۲۵:
*در روایتی که از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که بر پوشیدن بهترین لباس و استفاده از بهترین عطر در نماز عید سفارش شده است.<ref> قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref>
*در روایتی که از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که بر پوشیدن بهترین لباس و استفاده از بهترین عطر در نماز عید سفارش شده است.<ref> قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref>
==جلوگیری مأمون از اقامه نماز عید توسط امام رضا(ع)==
==جلوگیری مأمون از اقامه نماز عید توسط امام رضا(ع)==
مأمون، پس از انتخاب امام رضا به [[ولایتعهدی امام رضا(ع)|ولایتعهدی]] از او خواست که نماز عید فطر را اقامه کند. پس از اصرار مأمون امام رضا پذیرفت به شرط اینکه نماز را طبق روش و سنت پیامبر(ص) بخواند.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۸۹.</ref> براساس روایتی که کلینی نقل کرده است فضل بن سهل وزیر [[مأمون عباسی]] چون استقبال بی‌نظیر مردم را از امام رضا(ع) دید به مأمون گفت: اگر علی بن موسی با اين وضعیت به محل نماز عيد برسد، مردم فريفته او می‌شوند؛ از او بخواه که برگردد مأمون به سوى حضرت پیکی فرستاد و امام نیز برگشت<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]]، دلیل اصلی جلوگیری مأمون از اقامه نماز توسط امام رضا(ع)، خطری بود که از استقبال مردم از امام رضا و اظهار علاقه و محبت به او احساس کرد. چرا که امام رضا برخلاف روش [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]] و به دور از تجملات راهی مصلی شد و با استقبال مردم مواجه گردید.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱۷، ص۱۷۴-۱۷۶.</ref> برخی از محققان این ماجرا را مربوط به عید قربان دانسته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۸۱؛ اصول کافی، ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۴۰۷.</ref> تکبیرهایی که امام بر اساس روایت کلینی در مسیر خوانده‌ است{{یادداشت| وَ طَلَعَ الرِّضَا(ع) وَقَفَ عَلَى الْبَابِ وَقْفَةً ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا هَدَانَا اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا رَزَقَنَا مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى‌ مَا أَبْلَانَا.و سپس امام رضا(ع) در آمد و نزد در ايستاد فرمود: «اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، [اللَّه اكبر] على ما هدانا، اللَّه اكبر على ما رزقنا من‏ بهيمة الانعام، و الحمد لله على ما أبلانا». (کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.)}} نیز مؤید این است که نماز در روز عید قربان بوده است. {{مدرک}}
مأمون، پس از انتخاب امام رضا به [[ولایتعهدی امام رضا(ع)|ولایتعهدی]] از او خواست که نماز عید فطر را اقامه کند. پس از اصرار مأمون امام رضا پذیرفت به شرط اینکه نماز را طبق روش و سنت پیامبر(ص) بخواند.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۸۹.</ref> براساس روایتی که کلینی نقل کرده است فضل بن سهل وزیر [[مأمون عباسی]] چون استقبال بی‌نظیر مردم را از امام رضا(ع) دید به مأمون گفت: اگر علی بن موسی با اين وضعیت به محل نماز عيد برسد، مردم فريفته او می‌شوند؛ از او بخواه که برگردد مأمون به سوى حضرت پیکی فرستاد و امام نیز برگشت<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]]، دلیل اصلی جلوگیری مأمون از اقامه نماز توسط امام رضا(ع)، خطری بود که از استقبال مردم از امام رضا و اظهار علاقه و محبت به او احساس کرد. چرا که امام رضا برخلاف روش [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]] و به دور از تجملات راهی مصلی شد و با استقبال مردم مواجه گردید.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱۷، ص۱۷۴-۱۷۶.</ref> برخی از محققان این ماجرا را مربوط به عید قربان دانسته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۸۱؛ اصول کافی، ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۴۰۷.</ref> تکبیرهایی که امام بر اساس روایت کلینی در مسیر خوانده‌ است{{یادداشت| وَ طَلَعَ الرِّضَا(ع) وَقَفَ عَلَى الْبَابِ وَقْفَةً ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا هَدَانَا اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا رَزَقَنَا مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى‌ مَا أَبْلَانَا.و سپس امام رضا(ع) در آمد و نزد در ايستاد فرمود: «اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، [اللَّه اكبر] على ما هدانا، اللَّه اكبر على ما رزقنا من‏ بهيمة الانعام، و الحمد لله على ما أبلانا». (کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.)}} مربوط به عید قربان است. {{مدرک}}


==گالری==
==گالری==