confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۷
ویرایش
imported>Shahabi (←آثار) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| توضیح تصویر =مقبره شیخ مفید در حرم کاظمین | | توضیح تصویر =مقبره شیخ مفید در حرم کاظمین | ||
| اندازه تصویر =200px | | اندازه تصویر =200px | ||
| سرشناسی = | | سرشناسی = [[محدث]]، [[متکلم]] و [[فقیه]] [[امامیه]] | ||
| نام کامل = محمد بن محمد بن نُعمان | | نام کامل = محمد بن محمد بن نُعمان | ||
| لقب = ابن المعلم • شیخ مُفید | | لقب = ابن المعلم • شیخ مُفید | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| تاریخ وفات = [[روز جمعه]]، [[۳ | | تاریخ وفات = [[روز جمعه]]، [[۳ رمضان]] سال [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]] | ||
| شهر وفات = بغداد | | شهر وفات = بغداد | ||
| محل دفن = [[حرم کاظمین]] | | محل دفن = [[حرم کاظمین]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = [[ابویعلی جعفری]] (داماد شیخ مفید) | | خویشاوندان سرشناس = [[ابویعلی جعفری]] (داماد شیخ مفید) | ||
| استادان = [[شیخ صدوق]] • [[ابن جنید اسکافی]] • [[ابن قولویه قمی]] | | استادان = [[شیخ صدوق]] • [[ابن جنید اسکافی]] • [[ابن قولویه قمی]] | ||
| شاگردان = [[شیخ طوسی]] • [[سید مرتضی]] • [[سید رضی]] • [[احمد بن علی نجاشی]] | | شاگردان = [[شیخ طوسی]] • [[سید مرتضی]] • [[سید رضی]] • [[احمد بن علی نجاشی]] | ||
| محل تحصیل = بغداد | | محل تحصیل = بغداد | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
شیخ مفید نزد حسین بن علی بصری معروف به جُعَل از اساتید بزرگ [[معتزله]] و ابویاسر شاگرد متکلم نامی [[ابوالجیش بلخی]] علم کلام آموخت. او همچنین به پیشنهاد ابویاسر در مجلس درس علی بن عیسی رمانی دانشمند معروف معتزلی شرکت کرد.<ref>شبیری، گذری بر حیات شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ص۸-۹.</ref> | شیخ مفید نزد حسین بن علی بصری معروف به جُعَل از اساتید بزرگ [[معتزله]] و ابویاسر شاگرد متکلم نامی [[ابوالجیش بلخی]] علم کلام آموخت. او همچنین به پیشنهاد ابویاسر در مجلس درس علی بن عیسی رمانی دانشمند معروف معتزلی شرکت کرد.<ref>شبیری، گذری بر حیات شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ص۸-۹.</ref> | ||
وی از حدود ۴۰ سالگی ریاست [[شیعیان]] را در [[فقه]]، [[کلام]] و [[حدیث]] عهدهدار شد و در دفاع از عقاید | وی از حدود ۴۰ سالگی ریاست [[شیعیان]] را در [[فقه]]، [[کلام]] و [[حدیث]] عهدهدار شد و در دفاع از عقاید [[شیعه]]، با علماء دیگر مذاهب مناظره میکرد.<ref>شبیری، گذری بر حیات شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ص۲۳-۲۴.</ref> | ||
== ویژگیهای اخلاقی== | == ویژگیهای اخلاقی== | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== جایگاه علمی == | == جایگاه علمی == | ||
[[پرونده:نقشه حرم كاظمین.jpg|بندانگشتی|300px|مقبره شیخ مفید در [[حرم کاظمین]] | [[پرونده:نقشه حرم كاظمین.jpg|بندانگشتی|300px|مقبره شیخ مفید در [[حرم کاظمین]]]] | ||
[[شیخ طوسی]] در کتاب [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]]، مفید را فردی تیزفهم و حاضرجواب و پیشتاز در دانشهای [[کلام]] و [[فقه]] معرفی کرده است.<ref>طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۸.</ref> [[ابن ندیم]] از مفید با عبارت رئیس متکلمان شیعه یاد کرده، در [[کلام امامیه|علم کلام]] بر دیگران مقدم دانسته و بیهمتا توصیف کرده است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، ۱۳۵۰ش، ص۲۲۶ و ص ۲۴۷.</ref> | [[شیخ طوسی]] در کتاب [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]]، مفید را فردی تیزفهم و حاضرجواب و پیشتاز در دانشهای [[کلام]] و [[فقه]] معرفی کرده است.<ref>طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۸.</ref> [[ابن ندیم]] از مفید با عبارت رئیس متکلمان شیعه یاد کرده، در [[کلام امامیه|علم کلام]] بر دیگران مقدم دانسته و بیهمتا توصیف کرده است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، ۱۳۵۰ش، ص۲۲۶ و ص ۲۴۷.</ref> | ||
شیخ مفید را نماینده [[مکتب کلامی بغداد]] و برجستهترین شخصیت آن شمردهاند که به نقد اندیشههای [[مکتب کلامی قم]] میپرداخت.<ref>جعفری، «مقایسهای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۴ و۱۵.</ref> گفته شده مکتب فکری بغداد در شیخ مفید به اوج رسید.<ref>جعفری، «مقایسهای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۵.</ref> گفته شده شیخ مفید، نه عقلگرای افراطی بود و نه حدیثگرای افراطی، بلکه وی، رویکردی اعتدالی و میانه داشت.<ref>فرمانیان و صادقی کاشانی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه، ۱۳۹۴ش، ص۶۱؛ جبرئیلی، سیر تطور کلام شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۸ و ۱۹۹.</ref> | شیخ مفید را نماینده [[مکتب کلامی بغداد]] و برجستهترین شخصیت آن شمردهاند که به نقد اندیشههای [[مکتب کلامی قم]] میپرداخت.<ref>جعفری، «مقایسهای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۴ و۱۵.</ref> گفته شده مکتب فکری بغداد در شیخ مفید به اوج رسید.<ref>جعفری، «مقایسهای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۵.</ref> گفته شده شیخ مفید، نه عقلگرای افراطی بود و نه حدیثگرای افراطی، بلکه وی، رویکردی اعتدالی و میانه داشت.<ref>فرمانیان و صادقی کاشانی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه، ۱۳۹۴ش، ص۶۱؛ جبرئیلی، سیر تطور کلام شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۸ و ۱۹۹.</ref> | ||
شیخ مفید شاگردان بسیاری پرورش داد که برخی از آنان علماء صاحبنام شیعه بودهاند. افراد زیر از جمله آنها هستند:<ref>گرجی، تاریخ فقه و فقها، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۳.</ref> | شیخ مفید شاگردان بسیاری پرورش داد که برخی از آنان علماء صاحبنام [[شیعه]] بودهاند. افراد زیر از جمله آنها هستند:<ref>گرجی، تاریخ فقه و فقها، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۳.</ref> | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
#[[سید مرتضی]] (درگذشت[[سال ۴۳۶ هجری قمری|۴۳۶ق]]) | #[[سید مرتضی]] (درگذشت[[سال ۴۳۶ هجری قمری|۴۳۶ق]]) | ||
خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
{{نوشتار اصلی|کنگره جهانی هزاره شیخ مفید}} | {{نوشتار اصلی|کنگره جهانی هزاره شیخ مفید}} | ||
[[پرونده:تمبر کنگره.jpg|بندانگشتی|250px|تمبر [[کنگره جهانی هزاره شیخ مفید]]]] | [[پرونده:تمبر کنگره.jpg|بندانگشتی|250px|تمبر [[کنگره جهانی هزاره شیخ مفید]]]] | ||
[[کنگره جهانی هزاره شیخ مفید]] در [[۲۸ فروردین|۲۸]] - ۳۰ فروردین [[سال ۱۳۷۲ هجری شمسی|۱۳۷۲ش]] ([[۲۴ شوال|۲۴]] تا [[۲۶ شوال]] [[سال ۱۴۱۳ هجری قمری|۱۴۱۳ق]]) در مدرسه عالی تربیتی و قضایی در [[قم]] برگزار شد. بزرگان و اندیشمندانی از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی در این کنگره حضور یافتند و درباره شخصیت علمی و دینی شیخ مفید مقاله ارائه دادند.<ref>دانشگاه انقلاب، شماره ۹۷، ص۱۸۱-۱۸۲.</ref> | [[کنگره جهانی هزاره شیخ مفید]] در [[۲۸ فروردین|۲۸]] - [[۳۰ فروردین]] [[سال ۱۳۷۲ هجری شمسی|۱۳۷۲ش]] ([[۲۴ شوال|۲۴]] تا [[۲۶ شوال]] [[سال ۱۴۱۳ هجری قمری|۱۴۱۳ق]]) در مدرسه عالی تربیتی و قضایی در [[قم]] برگزار شد. بزرگان و اندیشمندانی از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی در این کنگره حضور یافتند و درباره شخصیت علمی و دینی شیخ مفید مقاله ارائه دادند.<ref>دانشگاه انقلاب، شماره ۹۷، ص۱۸۱-۱۸۲.</ref> | ||
==مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی== | ==مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی== | ||
{{نوشتار اصلی|خورشید شب}} | {{نوشتار اصلی|خورشید شب}} | ||
در سال ۱۳۷۳ش مجموعه ای تلویزیونی با هدف روایت زندگی شیخ مفید ساخته شد و در سال ۱۳۷۴ش با عنوان [[خورشید شب]] از شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی به روی آنتن رفت.<ref>«خورشید شب در آیفیلم»، تارنمای خبری دنیای سینما.</ref> فیلم نود دقیقهای شیخ مفید در سال [[سال ۱۳۷۴ هجری شمسی|۱۳۷۴ش]] با نویسندگی محمود حسنی و کارگردانی سیروس مقدم و فریبرز صالح ساخته شد. در سال [[سال ۱۳۸۱ هجری شمسی|۱۳۸۱ش]] این فیلم در قالب سریال و با نام [[خورشید شب (مجموعه تلویزیونی)|خورشید شب]] از صدا و سیمای [[جمهوری اسلامی ایران]] پخش شد.<ref>بانک جامع اطلاعات سینمای ایران (www.sourehcinema.com)</ref> | در [[سال ۱۳۷۳ هجری شمسی|سال ۱۳۷۳ش]] مجموعه ای تلویزیونی با هدف روایت زندگی شیخ مفید ساخته شد و در سال ۱۳۷۴ش با عنوان [[خورشید شب]] از شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی به روی آنتن رفت.<ref>«خورشید شب در آیفیلم»، تارنمای خبری دنیای سینما.</ref> فیلم نود دقیقهای شیخ مفید در سال [[سال ۱۳۷۴ هجری شمسی|۱۳۷۴ش]] با نویسندگی محمود حسنی و کارگردانی سیروس مقدم و فریبرز صالح ساخته شد. در سال [[سال ۱۳۸۱ هجری شمسی|۱۳۸۱ش]] این فیلم در قالب سریال و با نام [[خورشید شب (مجموعه تلویزیونی)|خورشید شب]] از صدا و سیمای [[جمهوری اسلامی ایران]] پخش شد.<ref>بانک جامع اطلاعات سینمای ایران (www.sourehcinema.com)</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
* فرمانیان، مهدی و مصطفی صادقی کاشانی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه؛ از آغاز تا ظهور صفویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | * فرمانیان، مهدی و مصطفی صادقی کاشانی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه؛ از آغاز تا ظهور صفویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | ||
* کریمیان، محمود، «واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید»، در مجله حدیث حوزه، ش۹، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. | * کریمیان، محمود، «واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید»، در مجله حدیث حوزه، ش۹، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. | ||
* گرجی، ابوالقاسم، تاریخ فقه و | * گرجی، ابوالقاسم، [[تاریخ فقه و فقها]]، تهران، سمت، ۱۳۸۵ش. | ||
* محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۷ش. | * محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۷ش. | ||
* نجاشی، احمد بن علی، رجال | * نجاشی، احمد بن علی، [[رجال نجاشی]]، تصحیح سیدموسی شبیری زنجانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق. | ||
* نهاوندی، علیاکبر، العبقری الحسان فی احوال مولانا صاحب الزمان، تحقیق و تصحیح حسین احمدی قمی و صادق برزگر، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۶ش. | * نهاوندی، علیاکبر، العبقری الحسان فی احوال مولانا صاحب الزمان، تحقیق و تصحیح حسین احمدی قمی و صادق برزگر، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |