تباکی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تَباکی''' به معنای «خود را به گریه واداشتن» است. در فرهنگ [[شیعه]]، [[گریه]] و تباکی از فضیلت والایی برخوردار بوده و در [[عزاداری]] [[امام حسین(ع)]]، [[دعا]]، [[نماز]]، [[حج]]، خواندن یا شنیدن [[قرآن]]، اگر کسی نتواند گریه کند، بهتر است تباکی نماید.

تباکی در لغت به معنای «به گریه واداشتن خویش» و «گریه با مشقت و سختی» است.<ref>دهخدا، فرهنگ لغت، ۱۳۷۷ش، ج۵، ذیل واژه تباکی.</ref> تباکی در فرهنگ شیعه، عملی پسندیده است که فضیلت و پاداش گریه را دارد.<ref>مکارم شیرازی، عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها، ۱۳۸۷ش، ص۸۱.</ref> بر پایه [[روایات]]، هرگاه فردی نتواند [[گریه]] کند، بهتر است تباکی نماید و تلاش کند قطره‌‌ای اشک از چشمانش خارج شود یا اینکه خود را شبیه به گریه‌کنندگان درآورد تا در [[ثواب]] آنان شریک شود.<ref> مجلسی، مرآةالعقول، ۱۳۶۳ش، ج۱۲، ص۵۶.</ref> [[شیخ جعفر شوشتری]] می‌گوید: تباکی با گریه ریایی متفاوت است و تنها اگر با [[اخلاص]] انجام شود، پذیرفته خواهد شد.<ref> احمدوند، حدیث بوی سیب، ۱۳۸۱ش، ص۹۹</ref>

تباکی در [[عزاداری]] امام حسین به معنای آن است که انسان حالت [[گریه]] و اندوه به خود بگیرد تا اینکه از عزاداران شمرده شود و از [[ثواب|پاداش معنوی]] آن نیز برخوردار گردد.<ref> مکارم شیرازی، عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها، ۱۳۸۷ش، ص۸۱.</ref>  

بر پایه [[روایات]]، هنگام [[دعا]] برای برآورده شدن حاجات یا هنگام ترس از وقوع چیزی، بهتر است گریه و تباکی نماییم.<ref>غفاری ساروی، آییین بندگی و نیایش، ۱۳۷۵ش، ص۲۸۹ و مجلسی، مرآة‌العقول، ۱۳۶۳ش، ج۱۲، ص۵۷.</ref> همچنین آمده است که تباکی کنید و تلاش نمایید ذره‌ای اشک از چشمان شما خارج شود، هرچند با به یاد آوردن یکی از نزدیکان شما باشد که از دنیا رفته است.<ref>نوری طبرسی، مستدرک‌الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۲۰۵.</ref> طبق روایتی از [[پیامبر(ص)]] اگر شخصی هنگام خواندن قرآن یا گوش دادن به آن، گریه یا تباکی نماید، بهشت بر او [[واجب]] می‌شود.<ref> مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت، ۱۳۷۹ش، ص۱۸۴ و محمودی، ترتیب‌الامالی، ۱۴۲۰ق، ص۳۶۹.</ref> همچنین بر اساس احادیث، تباکی نمودن از خشیت الهی یا برای جلب محبت خدا یا اشتیاق به بهشت و ترس از [[جهنم]] به‌ویژه در هنگام [[نماز]]، تعقیبات نماز، دعا، [[ذکر]] و  زمان انجام دادن اعمال حج به ویژه در [[سعی]]، [[وقوف به عرفات|وقوف در عرفه]] و بالای [[مروه|کوه مروه]]، مستحب بوده و آثار فراوانی دارد.<ref> وسایل الشیعه، حر عاملی، ج۶، باب جواز القنوت بغیر العربیه، ص۲۸۹ و فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۳۲۶ و صادقی اردستانی، حج از میقات تا میعاد، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۵. </ref>  

* حسن زاده آملی، حسن، نامه‌ها برنامه‌ها، قم، نشر الف لام میم، ۱۳۸۶ش.

* فرهنگ فقه فارسی، قم، موسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۵ش.

* محمودی، محمد جواد، ترتیب‌الامالی، قم، بنیاد معارف اسلامی، ۱۴۲۰ق.