پرش به محتوا

اشراط الساعة: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۶۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ فوریهٔ ۲۰۱۷
جز
افزایش مطلب
جز (←‏در احادیث: ویرایش جزیی)
جز (افزایش مطلب)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Shamsoddin  }}
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد.
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد. در برخی از منابع روایی نشانه‌های قیامت با [[نشانه‌های ظهور]] و نشانه‌های آخرالزمان آمیخته شده است.
== ریشه==
== ریشه==
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آن‌ها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، ص۳۷۹؛ طباطبایی، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>نمونه، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>طبری، تفسیر، ج۲۶، ص۳۳؛ فخررازی، ج۲۸، ص۶۰</ref>
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آن‌ها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، ص۳۷۹؛ طباطبایی، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>نمونه، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>طبری، تفسیر، ج۲۶، ص۳۳؛ فخررازی، ج۲۸، ص۶۰</ref>
خط ۷: خط ۷:
اشراط الساعه یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|فَهَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا ۚ فَأَنَّىٰ لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَ‌اهُمْ ؛ آيا [كافران‌] جز اين انتظار مى‌برند كه رستاخيز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اينك پديد آمده است. پس اگر [رستاخيز] بر آنان در رسد، ديگر كجا جاى اندرزشان است؟|سوره=محمد|آیه=۱۸}} به کار رفته است.
اشراط الساعه یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|فَهَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا ۚ فَأَنَّىٰ لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَ‌اهُمْ ؛ آيا [كافران‌] جز اين انتظار مى‌برند كه رستاخيز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اينك پديد آمده است. پس اگر [رستاخيز] بر آنان در رسد، ديگر كجا جاى اندرزشان است؟|سوره=محمد|آیه=۱۸}} به کار رفته است.


به گفته [[علامه طباطبایی]]، برخی از مفسران منظور از جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا (علامت‌هایی که آمده) را، ظهور [[پیامبر(ص)]] دانسته و گفته‌اند [[شق القمر]] و نزول قرآن از جمله این علامت‌ها است که در عصر او اتفاق افتاده است.
به گفته [[علامه طباطبایی]]، برخی از مفسران منظور از جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا (علامت‌هایی که آمده) را، ظهور [[پیامبر(ص)]] دانسته و گفته‌اند [[شق القمر]] و نزول قرآن از جمله این علامت‌ها است که در عصر او اتفاق افتاده است.  
 
 
به عقیده برخی، حکمت بیان این نشانه‌ها، بیداری غافلان و تشویق آنها بر توبه است.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> اما برخی از پژوهشگران با استناد به آیاتی از قرآن بیان علامت‌های قیامت را پاسخ به پرسش‌های مکرر مسلمانان در این باره دانسته‌اند.<ref>گذشته، اشراط الساعه، ج۹، ص۱۹.</ref>


قرآن معمولا هنگام بیان اوصاف قیامت، به رویدادها و علامت‌های وقوع آن نیز اشاره کرده که با فروپاشی نظام دنیوی همراه است. سخن از اوصاف قیامت و علامت‌های وقوع آن بیشتر در [[سوره‌های مکی]] مانند [[سوره نبأ|نبأ]]، [[سوره نازعات|نازعات]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره انفطار|انفطار]]، [[سوره انشقاق|انشقاق]]، [[سوره فجر|فجر]] و [[سوره قارعه|قارعه]] و برخی [[سوره‌های مدنی]] مانند [[سوره زلزال|زلزال]] مطرح شده است. نمونه‌های از اشراط الساعه که در این سوره‌ها آمده، چنين‌ است‌:
قرآن معمولا هنگام بیان اوصاف قیامت، به رویدادها و علامت‌های وقوع آن نیز اشاره کرده که با فروپاشی نظام دنیوی همراه است. سخن از اوصاف قیامت و علامت‌های وقوع آن بیشتر در [[سوره‌های مکی]] مانند [[سوره نبأ|نبأ]]، [[سوره نازعات|نازعات]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره انفطار|انفطار]]، [[سوره انشقاق|انشقاق]]، [[سوره فجر|فجر]] و [[سوره قارعه|قارعه]] و برخی [[سوره‌های مدنی]] مانند [[سوره زلزال|زلزال]] مطرح شده است. نمونه‌های از اشراط الساعه که در این سوره‌ها آمده، چنين‌ است‌:
خط ۲۴: خط ۲۷:
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، دابة الارض، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ صنعانی، ج۱۱، ص۳۷۸؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، ص۱۲۳.</ref>
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، دابة الارض، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ صنعانی، ج۱۱، ص۳۷۸؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، ص۱۲۳.</ref>


در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های نزدیک شدن برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنيا مانند ضایع کردن نماز، پیروی از شهوات، رواج رشوه، ربا، همجنس‌گرایی، زنا، طلاق و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در برخی منابع دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] معرفی شده‌اند.
در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنيا مانند ضایع کردن [[نماز]]، پیروی از شهوات، رواج [[رشوه]]، [[ربا]]، همجنس‌گرایی، [[زنا]]، [[طلاق]] و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در جای دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] و یا علايم نزدیک‌شدن قیامت معرفی شده‌اند.{{مدرک}}


همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده اند.<ref>[http://lib.eshia.ir/23021/1/47 دانشنامه کلام اسلامی]</ref>
همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده‌اند.<ref>[http://lib.eshia.ir/23021/1/47 دانشنامه کلام اسلامی]</ref>


== در ادیان دیگر==
== در ادیان دیگر==
خط ۴۴: خط ۴۷:
== پانویس==
== پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
== پیوند به بیرون==
== منابع==
* منبع اصلی مقاله [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9676 دایرة المعارف بزرگ اسلامی]
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح: طیب موسوی جزایری، دارالکتب، قم، ۱۴۰۴ق.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح: طیب موسوی جزایری، دارالکتب، قم، ۱۴۰۴ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی،کمال الدین و تمام النعمه، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۹۵ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی،کمال الدین و تمام النعمه، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۹۵ق.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، تصحیح: علی اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، تصحیح: علی اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش.
*علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
*علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری، دارلمعرفه، بیروت.
== پیوند به بیرون==
* منابع اصلی مقاله [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9676 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] و  [http://lib.eshia.ir/23021/1/47  دانشنامه کلام اسلامی]


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات حدیثی]]
[[رده:اصطلاحات حدیثی]]