حدیث کساء: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (←لید) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| مؤید قرآنی = [[آیه تطهیر]] | | مؤید قرآنی = [[آیه تطهیر]] | ||
}} | }} | ||
'''حدیث کِساء''' [[حدیث|حدیثی]] در فضیلت [[پیامبر(ص)]]، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] که به [[پنج‌تن| پنج تن آل عبا]] | '''حدیث کِساء''' [[حدیث|حدیثی]] است در فضیلت [[پیامبر(ص)]]، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]، که به [[پنج‌تن| پنج تن آل عبا]] مشهورند. گفته می‌شود پیامبر اکرم(ص) هنگام نزول [[آیه تطهیر]]، خود و خاندانش را در زیر عبایی جمع کرد و به این شکل، مصادیق این آیه را معرفی نمود. محل واقعه مربوط به حدیث کِساء را خانه [[ام سلمه]]، دانسته‌اند.<br> | ||
[[امامان شیعه]] برای اثبات برتری و استحقاق خویش بر امر [[خلافت]]، به این حدیث استناد کرده‌اند. | |||
حدیث کساء در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نقل شده و برخی آن را متواتر دانسته‌اند. البته متن حدیثی که در [[مفاتیح الجنان]] به نام حدیث کساء آمده، در بخش‌هایی، متفاوت با حدیثی است که در منابع کهن نقل شده است. | |||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۹: | ||
== استدلال ائمه به حدیث کساء == | == استدلال ائمه به حدیث کساء == | ||
امامان شیعه(ع) برای اثبات برتری خود در موارد متعددی به حدیث کساء استناد کرده‌اند. از جمله: | [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] برای اثبات برتری خود در موارد متعددی به حدیث کساء استناد کرده‌اند. از جمله: | ||
* [[امام علی(ع)]] در بیان یکی از دلایل حقانیت خود به [[خلافت]] و جانشینی [[پیامبر(ص)]] از حدیث کساء یاد می‌کند و به خلیفه یادآوری می‌کند: | * [[امام علی(ع)]] در بیان یکی از دلایل حقانیت خود به [[خلافت]] و جانشینی [[پیامبر(ص)]] از حدیث کساء یاد می‌کند و به خلیفه یادآوری می‌کند: | ||
:::::«آیا آیه تطهیر، برای من و خاندان و فرزندانم فرود آمده یا برای تو و خاندان و فرزندانت؟ گفت: بلکه تو و خاندانت. فرمود: تو را به خدا! آیا من و خاندان و فرزندانم در روز کساء مشمول فراخوانی پیامبر خدا(ص) بودیم که: «خداوندا! اینان خاندان منند که رهسپار به سوی تو هستند نه به سوی آتش» یا تو؟»<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۳۵.</ref> | :::::«آیا آیه تطهیر، برای من و خاندان و فرزندانم فرود آمده یا برای تو و خاندان و فرزندانت؟ گفت: بلکه تو و خاندانت. فرمود: تو را به خدا! آیا من و خاندان و فرزندانم در روز کساء مشمول فراخوانی پیامبر خدا(ص) بودیم که: «خداوندا! اینان خاندان منند که رهسپار به سوی تو هستند نه به سوی آتش» یا تو؟»<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۳۵.</ref> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۲: | ||
حدیث کسای مشهور که در [[مفاتیح الجنان]] نقل شده است، با آن تفصیل و عبارات در کتب معتبر [[شیعه]] و [[اهل سنت]] وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۰.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در کتاب [[منتهی الآمال]] پس از اینکه اصل حدیث کساء را از احادیث [[متواتر]] می‌داند، درباره متن حدیث کسای مشهور می‌نویسد: «اما حدیث معروف به حدیث کسا که در زمان ما شایع است به این کیفیت در کتب معتبره معروفه و اصول حدیث و مجامع متقنه محدثان دیده نشده و می‌توان گفت از خصایص کتاب [[منتخب طریحی]] است.»<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۸۲۰.</ref> | حدیث کسای مشهور که در [[مفاتیح الجنان]] نقل شده است، با آن تفصیل و عبارات در کتب معتبر [[شیعه]] و [[اهل سنت]] وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۰.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در کتاب [[منتهی الآمال]] پس از اینکه اصل حدیث کساء را از احادیث [[متواتر]] می‌داند، درباره متن حدیث کسای مشهور می‌نویسد: «اما حدیث معروف به حدیث کسا که در زمان ما شایع است به این کیفیت در کتب معتبره معروفه و اصول حدیث و مجامع متقنه محدثان دیده نشده و می‌توان گفت از خصایص کتاب [[منتخب طریحی]] است.»<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۸۲۰.</ref> | ||
بسیاری از | بسیاری از محدّثان شیعه همچون [[کلینی]]، [[شیخ طوسی]]، [[شیخ مفید]]، [[طبرسی]] و [[ابن شهرآشوب]] در کتابهای خود، حدیث کسا را همان‌گونه‌ای که در ابتدای این نوشته آمده است، با اختلاف تعابیر آورده‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، اهل‌بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۲.</ref> | ||
به گفته [[محمد محمدی ری‌شهری]] حدیث کسای شایع‌شده نخستین‌بار در کتاب «المنتخب فی جمع المراثی و الخطب»<ref>طریحی، المنتخب، مؤسسه اعلمی، ص۲۵۳و۲۵۴.</ref> اثر [[فخرالدین طریحی|فخرالدین طُرَیحی]] (درگذشت ۱۰۸۵ق) بدون [[سند روایت|سند]] و بعدها در کتاب «عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال»<ref>بحرانی اصفهانی، عوالم العلوم، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، بخش ۲، ص۹۳۰.</ref> اثر عبدالله بحرانی اصفهانی با سند کامل نقل شده است.<ref> محمدی ری‌شهری، اهل‌بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹و۴۰</ref> گفته شده [[شیخ عباس قمی]] نیز این حدیث را در مفاتیح ذکر نکرده است، بلکه پس از رحلت او به آن افزوده شده است.<ref>مکارم شیرازی، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹۷؛ محمدی ری‌شهری، اهل‌بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹و۴۰.</ref> | به گفته [[محمد محمدی ری‌شهری]] حدیث کسای شایع‌شده نخستین‌بار در کتاب «المنتخب فی جمع المراثی و الخطب»<ref>طریحی، المنتخب، مؤسسه اعلمی، ص۲۵۳و۲۵۴.</ref> اثر [[فخرالدین طریحی|فخرالدین طُرَیحی]] (درگذشت ۱۰۸۵ق) بدون [[سند روایت|سند]] و بعدها در کتاب «عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال»<ref>بحرانی اصفهانی، عوالم العلوم، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، بخش ۲، ص۹۳۰.</ref> اثر عبدالله بحرانی اصفهانی با سند کامل نقل شده است.<ref> محمدی ری‌شهری، اهل‌بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹و۴۰</ref> گفته شده [[شیخ عباس قمی]] نیز این حدیث را در مفاتیح ذکر نکرده است، بلکه پس از رحلت او به آن افزوده شده است.<ref>مکارم شیرازی، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹۷؛ محمدی ری‌شهری، اهل‌بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹و۴۰.</ref> | ||
[[ناصر مکارم شیرازی]]، از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]]، سند «عوالم العلوم» را از جهاتی همچون فاصله زیاد برخی از راویان سند، مخدوش دانسته، ولی محتوای آن را بدون اشکال شمرده است.<ref>مکارم شیرازی، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹۷و۱۱۹۸.</ref> از نظر او با توجه به | [[ناصر مکارم شیرازی]]، از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]]، سند «عوالم العلوم» را از جهاتی همچون فاصله زیاد برخی از راویان سند، مخدوش دانسته، ولی محتوای آن را بدون اشکال شمرده است.<ref>مکارم شیرازی، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹۷و۱۱۹۸.</ref> از نظر او با توجه به [[اخبار من بلغ|احادیث من بلغ]] و اهتمام برخی عُلما نسبت به قرائت حدیث کساء، می‌توان آن را به قصد رجا، برای برآورده شدن حاجات خواند.<ref>مکارم شیرازی، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹۸.</ref> [[سیدمحمدصادق روحانی]]، از [[مراجع تقلید شیعه]]، سند صاحب عوالم را در نهایت اعتبار و راویان آن را [[ثقه]] شمرده است.<ref>روحانی، اجوبة المسائل، دار زین العابدین(ع)، ج۱، ص۲۸۹.</ref> از نظر وی این حدیث دارای مضامین عالی‌ای است که در احادیث معتبر فراوان یافت می‌شود. ازاین‌رو تردیدی در محتوای حدیث نیز وجود ندارد.<ref>روحانی، اجوبة المسائل، دار زین العابدین(ع)، ج۱، ص۲۸۹.</ref> | ||
==شرح‌های حدیث کساء== | ==شرح‌های حدیث کساء== | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۳: | ||
# آیة التطهیر فی الخمسة اهل الکساء، از [[محیی‌الدین موسوی غریفی]]، چاپ ۱۳۷۷ ق؛ | # آیة التطهیر فی الخمسة اهل الکساء، از [[محیی‌الدین موسوی غریفی]]، چاپ ۱۳۷۷ ق؛ | ||
# حدیث الکساء عند اهل السنة، از [[سید مرتضی عسکری]]، چاپ اول ۱۳۹۵ ق، و چاپ دوم با افزودن منابع شیعی، ۱۴۰۲ ق؛ | # حدیث الکساء عند اهل السنة، از [[سید مرتضی عسکری]]، چاپ اول ۱۳۹۵ ق، و چاپ دوم با افزودن منابع شیعی، ۱۴۰۲ ق؛ | ||
# سند حدیث شریف کساء، از علی‌اکبر | # سند حدیث شریف کساء، از [[علی‌اکبر مهدی‌پور]]، چاپ ۱۴۱۰ ق. | ||
همچنین شرح‌هایی بر متن معروف حدیث کساء نوشته شده که از آن جمله است: | همچنین شرح‌هایی بر متن معروف حدیث کساء نوشته شده که از آن جمله است: | ||