عصمت اکتسابی: تفاوت میان نسخه‌ها

متکلمان شیعه معتقدند که انبیاء و  معصومان از عصمت اکتسابی(اختیاری) و موهبتی برخوردار بوده‌اند.<ref>سبحانی، الفکرالخالد، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۲۷-۲۳۷؛ رضوانی، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۵۳۰- ۵۳۸.</ref> به گزارش [[شیخ طوسی]]، معصومان(ع) نیز قادر به انجام گناه بوده ولی با توجه به کوشش و مبارزه با هوای نفس خود، از گناه خوددرای می‌کنند.<ref>شیخ طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۳۰.</ref> به عقیده برخی، معصومان(ع) با [[تزکیه نفس]] و لطف خاص خداوند، به عصمت اکتسابی دست یافته‌اند.<ref>الحسینی، لقد شیعنی الحسین(ع)، ۱۴۱۵ق، ص۳۷۵.</ref> همچنین پژوهشگران منشأ عصمت [[حضرت زهرا(س)]] را اکتسابی و موهبتی دانسته‌اند.<ref>دیانتی‌پور، نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، ص۱۰۸.</ref>

جبری انگاشتن عصمت پیامبران به بشر بودن انبیای الهی و برخی از [[آیات]] و [[روایات]] مستند شده است. بر این اساس گفته شده انسان ملازم با خطا و [[گناه]] است و هر اندازه تلاش کند از خطا و لغزش دور باشد، باز در برابر برخی از حوادث درونی و بیرونی عنان اختیار خود را از دست داده و مرتکب خطا خواهد شد؛ بنابراین زمانی که انسانی به مقام عصمت دسترسی پیدا می‌کند قطعا در اثر جبر عوامل بیرونی است. این گروه از اندیشمندان با اشاره به برخی از عبارات قرآنی مانند واژه «اخلصناهم» در آیه ۴۶ [[سوره ص]] و عبارت «یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت» در آیه ۳۳ [[سوره احزاب]]، معتقدند: خداوند تنها برخی از انسان‌ها را از گناهان خالص و پاک کرده، رجس و پلیدی را از آنان دور کرده و به مقام عصمت می‌رساند.<ref>یوسفیان و شریفی، پژوهشی در عصمت معصومان(ع)، ۱۳۸۸ش، ص۳۹-۴۱.</ref>

قائلین به امکان جمع میان مقام عصمت و اختیار برای تایید نظر خود به آیاتی از [[قرآن]] نیز تمسک کرده‌اند. آیه ۸۸ [[سوره انعام]] که بر امکان شرک ورزی پیامبران و آیه ۶۷ [[سوره مائده]] که بر توان عصیان [[پیامبر اسلام(ص)]] در عدم ابلاغ حکم خدا اشاره دارد، از جمله این آیات است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۱۶۳؛ سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۲۹.</ref>

== پانویس ==