Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹
ویرایش
عصمت اکتسابی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←منابع) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[اشاعره]] عصمت اکتسابی را انکار کرده و براین باورند که خداوند قدرت انجام دادن [[گناه]] را از معصومان گرفته است. | [[اشاعره]] عصمت اکتسابی را انکار کرده و براین باورند که خداوند قدرت انجام دادن [[گناه]] را از معصومان گرفته است. | ||
== تعریف == | == تعریف == | ||
عصمت اکتسابی یا اختیاری نوعی از عصمت، که برخلاف [[عصمت اهل بیت|عصمت موهبتی]]، انسان با اختیار و اراده خود و با مبارزه با هوای نفسش، از [[گناه]] دوری می‌کند.<ref>سبحانی، | عصمت اکتسابی یا اختیاری نوعی از عصمت، که برخلاف [[عصمت اهل بیت|عصمت موهبتی]]، انسان با اختیار و اراده خود و با مبارزه با هوای نفسش، از [[گناه]] دوری می‌کند.<ref>سبحانی، الفکرالخالد، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۲۷-۲۳۷؛ رضوانی، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۵۳۰- ۵۳۸.</ref> در عصمت موهبتی یا ذاتی انسان، به‌واسطه وجود نیرویی که [[خداوند]] در او قرار داده، از گناه اجتناب می‌کند.<ref>سبحانی، الفکرالخالد، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۲۷-۲۳۷؛ رضوانی، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۵۳۰- ۵۳۸.</ref> به عقیده برخی عصمت ذاتی یا موهبتی بعد از تلاش و کوشش انسان و بعد از به دست آوردن عصمت اکتسابی به برخی از انسان‌‌‌ها داده می‌شود.<ref>دیانتی‌پور، نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، ص۱۰۸.</ref> | ||
به گفته گروهی، عصمت اکتسابی مختص [[معصوم]] نبوده<ref>دیانتی‌پور، نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، ص۱۰۸.</ref> و ممکن است عده‌ای از عالمان و عارفان به مقام عصمت برسند؛ همانطور که برخی به عصمت رسیدن [[آیت الله سید احمد خوانساری|آیت الله سیداحمد خوانساری]] را احتمال داده‌اند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2469386/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%81%D9%82%D8%B7-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF «آیت الله خوانساری فقط ستاره محراب نبود.»]</ref> عمصت دارای مراتبی است که اولین مرتبه آن، [[تقوا]] و مراتب بالاتر آن مختص به [[انبیاء(ع)]] و [[امامان(ع)]] است.<ref>ناصری، «موهبت عصمت از منظر آیات»، ص۱۴۹.</ref> | به گفته گروهی، عصمت اکتسابی مختص [[معصوم]] نبوده<ref>دیانتی‌پور، نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، ص۱۰۸.</ref> و ممکن است عده‌ای از عالمان و عارفان به مقام عصمت برسند؛ همانطور که برخی به عصمت رسیدن [[آیت الله سید احمد خوانساری|آیت الله سیداحمد خوانساری]] را احتمال داده‌اند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2469386/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%81%D9%82%D8%B7-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF «آیت الله خوانساری فقط ستاره محراب نبود.»]</ref> عمصت دارای مراتبی است که اولین مرتبه آن، [[تقوا]] و مراتب بالاتر آن مختص به [[انبیاء(ع)]] و [[امامان(ع)]] است.<ref>ناصری، «موهبت عصمت از منظر آیات»، ص۱۴۹.</ref> | ||
همچنین برخی عصمت اکتسابی را به معنای عدالت دانسته‌اند.<ref>السند، الوراثةالإصطفائیه، ۱۴۳۱ق، ص۳۶.</ref> به عقیده آنان عصمت اکتسابی به معنای گناه نکردن در طول عمر است که این همان معنای [[عدالت (فقه)|عدالت]] است.<ref>السند، الوراثةالإصطفائیه، ۱۴۳۱ق، ص۳۶.</ref> [[أشاعره|اشاعره]] نیز با انکار عصمت اکتسابی معتقدند، با توجه به مجبور بودن انسان، خداوند قدرت انجام را از معصومان گرفته است.<ref>ایجی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ش، ص۲۸۰؛ سبحانی، | همچنین برخی عصمت اکتسابی را به معنای عدالت دانسته‌اند.<ref>السند، الوراثةالإصطفائیه، ۱۴۳۱ق، ص۳۶.</ref> به عقیده آنان عصمت اکتسابی به معنای گناه نکردن در طول عمر است که این همان معنای [[عدالت (فقه)|عدالت]] است.<ref>السند، الوراثةالإصطفائیه، ۱۴۳۱ق، ص۳۶.</ref> [[أشاعره|اشاعره]] نیز با انکار عصمت اکتسابی معتقدند، با توجه به مجبور بودن انسان، خداوند قدرت انجام را از معصومان گرفته است.<ref>ایجی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ش، ص۲۸۰؛ سبحانی، الفکرالخالد، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۲۷-۲۳۷؛ رضوانی، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۵۳۰- ۵۳۸.</ref> | ||
== انبیاء و معصومان == | == انبیاء و معصومان == | ||
متکلمان شیعه معتقدند که انبیاء و معصومان از عصمت اکتسابی(اختیاری) و موهبتی برخوردار بوده‌اند.<ref>سبحانی، | متکلمان شیعه معتقدند که انبیاء و معصومان از عصمت اکتسابی(اختیاری) و موهبتی برخوردار بوده‌اند.<ref>سبحانی، الفکرالخالد، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۲۷-۲۳۷؛ رضوانی، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۵۳۰- ۵۳۸.</ref> به گزارش [[شیخ طوسی]]، معصومان(ع) نیز قادر به انجام گناه بوده ولی با توجه به کوشش و مبارزه با هوای نفس خود، از گناه خوددرای می‌کنند.<ref>شیخ طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۳۰.</ref> به عقیده برخی، معصومان(ع) با [[تزکیه نفس]] و لطف خاص خداوند، به عصمت اکتسابی دست یافته‌اند.<ref>الحسینی، لقد شیعنی الحسین(ع)، ۱۴۱۵ق، ص۳۷۵.</ref> همچنین پژوهشگران منشأ عصمت [[حضرت زهرا(س)]] را اکتسابی و موهبتی دانسته‌اند.<ref>دیانتی‌پور، نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، ص۱۰۸.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس ۲}} | {{پانویس ۲}} | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
* الحسینی مغربی، إدریس، لقد شیعنی الحسین(ع)، بی‌جا، انوارالهدی، ۱۴۱۵ق. | * الحسینی مغربی، إدریس، لقد شیعنی الحسین(ع)، بی‌جا، انوارالهدی، ۱۴۱۵ق. | ||
* دیانتی‌پور، زهرا، دل‌آرا نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، در مجله بانوان شیعه، قم، موسسه شیعه شناسی، تابستان ۱۳۸۶ش. | * دیانتی‌پور، زهرا، دل‌آرا نعمتی، «عصمت حضرت زهرا(س) الهی یا اکتسابی»، در مجله بانوان شیعه، قم، موسسه شیعه شناسی، تابستان ۱۳۸۶ش. | ||
* رضوانی، علی اصغر، | * رضوانی، علی اصغر، شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش. | ||
* سبحانی، جعفر، الفکرالخالد فی بیان العقاید، قم، موسسه امام صادق(ع)، چاپ اول، ۱۴۲۵ق. | * سبحانی، جعفر، الفکرالخالد فی بیان العقاید، قم، موسسه امام صادق(ع)، چاپ اول، ۱۴۲۵ق. | ||
* شیخ طوسی، نصیرالدین، تلخیص المحصل، بیروت، دارالأضواء، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق. | * شیخ طوسی، نصیرالدین، تلخیص المحصل، بیروت، دارالأضواء، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق. | ||