Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۱۱
ویرایش
جز (←تفسیر: ویرایش جزیی) |
جز (ویرایش جزیی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''آیه ظهار''' [[آیه]] دوم [[سوره مجادله]] است که به توبیخ [[ظهار]]، از رسوم [[دوران جاهلیت|زمان جاهلیت]] میپردازد. ظهار به عبارتی خاص گفته میشد که مرد از روی عصبانیت، همسر خود را به مادر خویش تشبیه میکرد. شوهر با این کار حق بازگشت را از خود سلب مینمود و زن نیز تا آخر | '''آیه ظهار''' [[آیه]] دوم [[سوره مجادله]] است که به توبیخ [[ظهار]]، از رسوم [[دوران جاهلیت|زمان جاهلیت]] میپردازد. ظهار به عبارتی خاص گفته میشد که مرد از روی عصبانیت، همسر خود را به مادر خویش تشبیه میکرد. شوهر با این کار حق بازگشت را از خود سلب مینمود و زن نیز تا آخر بر او حرام میگشت. [[خداوند]] در این آیه، عمل مذبور را توبیخ کرده و حکم بطلان آن را صادر و شخص ظهارکننده را محکوم به پرداخت [[کفاره]] به همراه [[توبه]] میکند. | ||
آیه ظهار درباره یکی از [[اصحاب پیامبر(ص)]] نازل شد که همسر خود را [[ظهار]] کرد و بعد از مدتی پشیمان شد. وی همسر خود را برای چاره جویی نزد [[پیامبر(ص)]] فرستاد که آیه ظهار و آیات دیگر در رابطه با این موضوع، نازل شد. | آیه ظهار درباره یکی از [[اصحاب پیامبر(ص)]] نازل شد که همسر خود را [[ظهار]] کرد و بعد از مدتی پشیمان شد. وی همسر خود را برای چاره جویی نزد [[پیامبر(ص)]] فرستاد که آیه ظهار و آیات دیگر در رابطه با این موضوع، نازل شد. | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
به [[آیه]] دوم [[سوره مجادله]]، آیه ظهار گفته میشود؛ هرچند چهار آیه و یا شش آیه اولیه سوره مجادله در ارتباط با ظهار است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> این آیه در محکومیت یکی از سنتهای [[دوران جاهلیت]] در زمینه جدایی زن و مرد نازل<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> و برای انجام آن جریمه سنگین تعیین شد.<ref> قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۹، ص۵۰۰.</ref> | به [[آیه]] دوم [[سوره مجادله]]، آیه ظهار گفته میشود؛ هرچند چهار آیه و یا شش آیه اولیه سوره مجادله در ارتباط با ظهار است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> این آیه در محکومیت یکی از سنتهای [[دوران جاهلیت]] در زمینه جدایی زن و مرد نازل<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> و برای انجام آن جریمه سنگین تعیین شد.<ref> قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۹، ص۵۰۰.</ref> | ||
[[ظهار]] که به طلاق اهل جاهلیت شهرت داشت<ref> ابن عربی، احکام القرآن، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۰۱؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۶؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۹، ص۲۵۳.</ref> و از اعتقادات آنها محسوب میشد<ref>طبرسی، تفسیر جوامع الجامع، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۵۵.</ref> در لغت به معنای پُشت است<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۱۹۹؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۴۷۸.</ref> و در اصطلاح به عبارتی گفته میشود که با آن زن بر مرد [[حرام]] میشود.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۴۸۵؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج ۲۹، ص۴۷۸-۴۷۹.</ref> در طلاق ظهار شوهر به علت عصبانیت و تنفر از همسر خود،<ref> | [[ظهار]] که به طلاق اهل جاهلیت شهرت داشت<ref> ابن عربی، احکام القرآن، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۰۱؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۶؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۹، ص۲۵۳.</ref> و از اعتقادات آنها محسوب میشد<ref>طبرسی، تفسیر جوامع الجامع، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۵۵.</ref> در لغت به معنای پُشت است<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۱۹۹؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۴۷۸.</ref> و در اصطلاح به عبارتی گفته میشود که با آن زن بر مرد [[حرام]] میشود.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۴۸۵؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج ۲۹، ص۴۷۸-۴۷۹.</ref> در طلاق ظهار شوهر به علت عصبانیت و تنفر از همسر خود،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۳، ص۴۰۷.</ref> او را به مادر<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۵۴.</ref> و یا یکی از محارم خود تشبیه میکرد<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۶۱.</ref> {{یادداشت| مثلا به همسر خود بگوید: أنت علی کظَهر أُمی، تو نزد من در حرمت، همچون پشت مادرم هستی. (طوسی، التبیان، بیروت، ج۹، ص۵۴۲.) و یا با عباراتی دیگر همچون: أنت علی کبطن أمّی یا کرأس أمّی و یا کفرج أمّی (ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۹، ص: ۲۵۴؛ میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۶.) برخی معتقدند که لفظ مادر و پشت در جمله برای تحقق ظهار لازم است. (فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۴۷۹.) در حکم ظهار محارم دیگر غیر از مادر اختلاف وجود دارد. (زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۴۸۸.)}} و با قرائت صیغه ظهار تا آخر عمر از همسر خود جدا و حق بازگشت از او سلب میگشت.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> ظهار ظلمی آشکار در حق زن بود که زمینهساز سختی و ضرر برای وی میشد؛<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۹، ص۵۰۰.</ref> به همین دلیل [[خداوند]] با نزول این آیه، حکم ظهار را لغو و اثرش را که حرمت ابدی بود، از بین برد؛ همانطور که اثر دیگر آن را که مادر شدن همسر برای شوهر بود، انکار کرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۹، ص۱۷۸.</ref> | ||
== سبب نزول == | == سبب نزول == |