پرش به محتوا

خطبه بدون الف امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
افزایش جعبه اطلاعات
جز (تمیزکاری)
جز (افزایش جعبه اطلاعات)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۷]]|سال=[[۱۳۹۹]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۷]]|سال=[[۱۳۹۹]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{درباره ۲|خطبه بدون الف|آشنایی با خطبه بی‌نقطه مدخلِ |خطبه بدون نقطه امام علی(ع)| }}
{{درباره ۲|خطبه بدون الف|آشنایی با خطبه بی‌نقطه مدخلِ |خطبه بدون نقطه امام علی(ع)| }}
'''خطبه بدون الف امام علی(ع)''' یا '''خطبه مونقه''' سخنرانی [[امام علی(ع)]] که در آن، حرف الف به کار نرفته است. این خطبه در [[مصباح کفعمی]] و [[بحارالانوار]] [[علامه مجلسی]] آمده است.
{{ جعبه اطلاعات روایت
| عنوان        = خطبه بدون الف امام علی(ع)
| تصویر    =
| اندازه تصویر  =  <!-- اندازه دلخواه را با عدد انگلیسی و px وارد کنید -->
| توضیح تصویر  =
| نام‌های دیگر  = خطبه مونقه
| موضوع        =
| صادره از    = امام علی(ع)
| راوی اصلی    =
| راویان      =
| اعتبار سند  =
| منابع شیعه  = [[مصباح کفعمی]] • [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]]
| منابع سنی    =
| مؤید قرآنی  =
| مؤید روایی  =
 
}}'''خطبه بدون الف امام علی(ع)''' یا '''خطبه مونقه''' سخنرانی [[امام علی(ع)]] که در آن، حرف الف به کار نرفته است. این خطبه در [[مصباح کفعمی]] و [[بحارالانوار]] آمده است.
== زمینه ایراد==
== زمینه ایراد==
[[پرونده:دو شاهکار علوی.jpg|بندانگشتی|کتاب دو شاهکار علوی در شرح [[خطبه بدون نقطه]] و خطبه بدون الف]]
خطبه بدون الف به سخنرانی امام علی(ع) اشاره دارد که در آن از الف استفاده نشده است. بنا به گفته نویسنده کتاب دوشاهکار علوی، جمعی از صحابه [[پیامبر(ص)]] درباره نقش حروف در کلام، سخن می‌گفتند. الف را پرکاربردترین حرف دانستند و از نقش حروف نقطه‌دار نیز سخن به میان آوردند. پس این بود که امام علی(ع) بدون تأمل و درنگ [[خطبه بدون نقطه|خطبه‌ای بدون نقطه]] و خطبه‌ای بدون الف به زبان عربی ایراد کرد.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۸.</ref> فی‌البداهه ایراد شدن خطبه‌ها، مستند بودن به قرآن، فصاحت و بلاغت آنها را ستوده‌اند.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۹.</ref>  
خطبه بدون الف به سخنرانی امام علی(ع) اشاره دارد که در آن از الف استفاده نشده است. بنا به گفته نویسنده کتاب دوشاهکار علوی، جمعی از صحابه [[پیامبر(ص)]] درباره نقش حروف در کلام، سخن می‌گفتند. الف را پرکاربردترین حرف دانستند و از نقش حروف نقطه‌دار نیز سخن به میان آوردند. پس این بود که امام علی(ع) بدون تأمل و درنگ [[خطبه بدون نقطه|خطبه‌ای بدون نقطه]] و خطبه‌ای بدون الف به زبان عربی ایراد کرد.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۸.</ref> فی‌البداهه ایراد شدن خطبه‌ها، مستند بودن به قرآن، فصاحت و بلاغت آنها را ستوده‌اند.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۹.</ref>  
<ref>قطب راوندی، الخرائج والجرائح، ج۲، ص۷۴۰-۷۴۱</ref>
<ref>قطب راوندی، الخرائج والجرائح، ج۲، ص۷۴۰-۷۴۱</ref>
== سند==
== سند==
[[پرونده:دو شاهکار علوی.jpg|بندانگشتی|کتاب دو شاهکار علوی در شرح [[خطبه بدون نقطه]] و خطبه بدون الف]]
این خطبه در کتاب [[مصباح کفعمی]] و [[بحار الانوار]] نقل شده است. اما در نقل مجلسی با کفعمی اختلافاتی وجود دارد. [[سید رضی]] این خطبه را در [[نهج البلاغه]] نقل نکرده است.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ج۷۷، ص۳۴۲-۳۴۵، و طبع بیروت: ج‌۷۴، ص۳۴۰-۳۴۳، حدیث شمارۀ ۲۸؛ رضایی، کتاب الرَّوضة در مبانی اخلاق، ص۳۴۶-۳۵۰.</ref>
این خطبه در کتاب [[مصباح کفعمی]] و [[بحار الانوار]] نقل شده است اما در نقل مجلسی با کفعمی اختلافاتی وجود دارد. [[سید رضی]] این خطبه را در [[نهج البلاغه]] نقل نکرده است. سید احمد سجادی در جمع بین نسخه‌ها در مواضع اختلاف، آنچه را که با قواعد عربی و موازین فصاحت و بلاغت سازگارتر بوده، با اصل قرار دادن بحارالانوار علامه مجلسی این گونه آورده است (موارد داخل قلاب مطابق با مصباح کفعمی است):<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ج۷۷، ص۳۴۲-۳۴۵، و طبع بیروت: ج‌۷۴، ص۳۴۰-۳۴۳، حدیث شمارۀ ۲۸؛ رضایی، کتاب الرَّوضة در مبانی اخلاق، ص۳۴۶-۳۵۰.</ref>
== تک‌نگاری==
== تک‌نگاری==
کتاب «دو شاهکار علوی» اثر محمد احسانی‌فر لنگرودی در شرح خطبه بی‌نقطه و [[خطبه بدون الف]] به زبان فارسی نوشته شده است. چکیده این کتاب در قالب مقاله‌ای با عنوان «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‌نقطه» امیرالمؤمنین» منتشر شده است.<ref>احسانی‌فر، «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‎نقطه» امیرالمؤمنین»، ص۱۰۶.</ref>{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو
کتاب «دو شاهکار علوی» اثر محمد احسانی‌فر لنگرودی در شرح خطبه بی‌نقطه و [[خطبه بدون الف]] به زبان فارسی نوشته شده است. چکیده این کتاب در قالب مقاله‌ای با عنوان «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‌نقطه» امیرالمؤمنین» منتشر شده است.<ref>احسانی‌فر، «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‎نقطه» امیرالمؤمنین»، ص۱۰۶.</ref>{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو
خط ۵۲: خط ۶۸:
عَلِمَ فَسَتَرَ وَ بَطَنَ فَخَبَرَ وَ مَلَكَ فَقَهَرَ وَ عُصِی فَغَفَرَ وَ عُبِدَ فَشَكَرَ وَ حَكَمَ فَعَدَلَ وَ تَكَرَّمَ وَ تَفَضَّلَ لَنْ یزُولَ وَ لَمْ یزَلْ، لَیسَ كَمِثْلِهِ شَیءٌ وَ هُوَ قَبْلَ كُلِّ شَیءٍ وَ بَعْدَ كُلِّ شَیءٍ.
عَلِمَ فَسَتَرَ وَ بَطَنَ فَخَبَرَ وَ مَلَكَ فَقَهَرَ وَ عُصِی فَغَفَرَ وَ عُبِدَ فَشَكَرَ وَ حَكَمَ فَعَدَلَ وَ تَكَرَّمَ وَ تَفَضَّلَ لَنْ یزُولَ وَ لَمْ یزَلْ، لَیسَ كَمِثْلِهِ شَیءٌ وَ هُوَ قَبْلَ كُلِّ شَیءٍ وَ بَعْدَ كُلِّ شَیءٍ.
|
|
میداند، ولی راز بپوشاند، نهان است و خبر (از نهانی ها) می‌دهد، مالک است و مسلط، نافرمانیش می‌شود و باز درمیگذرد، پرستش می‌شود و قدردانی می‌کند، فرمان میدهد پس دادگرانه حکم می‌کند، كَرامَت و نیکی می‌کند، فناپذیر نیست، همیشگی است، چیزی همتایش نیست، او پیش از همه چیزست، بعد از همه چیزست.
میداند، ولی راز بپوشاند، نهان است و خبر (از نهانی‌ها) می‌دهد، مالک است و مسلط، نافرمانیش می‌شود و باز درمیگذرد، پرستش می‌شود و قدردانی می‌کند، فرمان میدهد پس دادگرانه حکم می‌کند، كَرامَت و نیکی می‌کند، فناپذیر نیست، همیشگی است، چیزی همتایش نیست، او پیش از همه چیزست، بعد از همه چیزست.
|
|
رَبّ ٌ مُتَفَرِّدٌ بِعِزَّتِهِ مُتَمَكِّنٌ بقوَّتِهِ مُتَقَدِّسٌ بعُلُوِّهِ مُتَكَبِّرٌ بسُمُوِّهِ، لَیسَ یدْرِكُهُ بَصَرٌ وَ لَمْ یحِطْ بِهِ نَظَرٌ، قَوِی مَنِیعٌ بَصِیرٌ سَمِیعٌ [عَلِی ٌ حَکیمٌ] رَؤوفٌ رَحِیمٌ [عزیزٌ علیمٌ]، عَجَزَ عَنْ وَصْفِهِ مَنْ وَصَفَهُ وَ ضَلَّ عَنْ نَعْتِهِ مَنْ عَرَّفـَهُ.
رَبّ ٌ مُتَفَرِّدٌ بِعِزَّتِهِ مُتَمَكِّنٌ بقوَّتِهِ مُتَقَدِّسٌ بعُلُوِّهِ مُتَكَبِّرٌ بسُمُوِّهِ، لَیسَ یدْرِكُهُ بَصَرٌ وَ لَمْ یحِطْ بِهِ نَظَرٌ، قَوِی مَنِیعٌ بَصِیرٌ سَمِیعٌ [عَلِی ٌ حَکیمٌ] رَؤوفٌ رَحِیمٌ [عزیزٌ علیمٌ]، عَجَزَ عَنْ وَصْفِهِ مَنْ وَصَفَهُ وَ ضَلَّ عَنْ نَعْتِهِ مَنْ عَرَّفـَهُ.
خط ۱۲۸: خط ۱۴۴:
عُذتُ بِرَبٍّ رَحیمٍ مِن شَرِّ كُلِّ رَجیمٍ، فَلْیتَضَرَّعْ مُتَضَرِّعُكُم و لْیبتَهـِلْ مُبتَهـِلُكُمْ، فَنَستَغفِرُ رَبَّ كُلِّ مَربُوبٍ، لی وَ لَكُمْ
عُذتُ بِرَبٍّ رَحیمٍ مِن شَرِّ كُلِّ رَجیمٍ، فَلْیتَضَرَّعْ مُتَضَرِّعُكُم و لْیبتَهـِلْ مُبتَهـِلُكُمْ، فَنَستَغفِرُ رَبَّ كُلِّ مَربُوبٍ، لی وَ لَكُمْ
|
|
و (در پایان) پناه میبرم به پروردگاری مهربان از شرّ هر رانده شده‌ای (مثل شیطان)، پس باید که زاری و تضرّع و ناله و [[استغاثه]] به درگاه خدا کند هرکدام از شما که چنین می‌کند، و ما طلب آمرزش و بخشش می‌کنیم از پروردگار هر مخلوق پرورده، هم برای خودم و هم برای شما.
و (در پایان) پناه میبرم به پروردگاری مهربان از شرّ هر رانده شده‌ای (مثل شیطان)، پس باید که زاری و تضرّع و ناله و [[استغاثه]] به درگاه خدا کند هرکدام از شما که چنین می‌کند، و ما طلب آمرزش و بخشش می‌کنیم از پروردگار هر مخلوق پرورده، هم برای خودم و هم برای شما.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ج۷۷، ص۳۴۲-۳۴۵؛ طبع بیروت: ج‌۷۴، ص۳۴۰-۳۴۳، ح۲۸؛ رضایی، الرَّوضة در مبانی اخلاق، ص۳۴۶-۳۵۰.</ref>
}}
}}
{{پاک کن}}
{{پاک کن}}