|
|
خط ۱۶: |
خط ۱۶: |
|
| |
|
| ==پیشینه== | | ==پیشینه== |
| پیشینه تاریخی کوههای صفا و مروه به زمان هبوط [[آدم(ع)]] به زمین، بازمیگردد. [[امام صادق(ع)]] فرمودند: | | طبق روایات اسلامی پیشینه تاریخی کوههای صفا و مروه به زمان هبوط [[آدم(ع)]] به زمین، بازمیگردد. در حدیثی از [[امام صادق(ع)]] آمده است که در هبوط، آدم بر کوه صفا و حوا بر کوه مروه فرود آمدند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۴۴.</ref> |
| :::«صفا را صفا نامیدند، بدان جهت که آدمِ برگزیده (صفوة الله) بر آن فرود آمد، پس برای این کوه نامی از اسم آدم را انتخاب کردند. خداوند میفرماید: «ان اللّه اصطفی آدم و نوحا...» و [[حوا]] بر مروه فرود آمد و مروه را مروه نامیدند؛ زیرا زن بر آن فرود آمد پس نامی از مرأة برای این کوه برگزیدند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۴۴</ref>
| | |
| :::
| |
| :::ولی شهرت این دو کوه از زمان حضرت [[ابراهیم(ع)]] به بعد است آنگاه که او همراه با [[هاجر]] و [[اسماعیل]] به [[مکه]] آمده، آنان را در کنار [[حجر اسماعیل|حجر]] جای داد و خود به [[شام]] بازگشت.{{مدرک}}
| |
| [[پرونده:کوه مروه.jpg|بندانگشتی|۴۵۰px|کوه مروه]] | | [[پرونده:کوه مروه.jpg|بندانگشتی|۴۵۰px|کوه مروه]] |
| در روایات آمده است زمانی که [[هاجر]] در جستجوی آب برای [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]] بود، هفت بار میان کوه صفا و مروه رفت و برگشت. این سنت ابراهیمی حتی در [[جاهلیت]] نیز جزو مراسم [[حج]] به شمار میآمد و در آن زمان [[بت|بتی]] در این سو و بتی در سوی دیگر قرار داشت و وقتی سعی کنندگان به بتها میرسیدند، آنها را لمس میکردند. تصور مردمان جاهلیت بر این بود که این دو بت با نامهای [[اُساف]] و [[نائِلِه]]، زن و مرد [[زنا]]کاری بودهاند که تبدیل به سنگ شدهاند.<ref>ازرقی، اخبار مکة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۱۹؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۱۰۵.</ref>
| | همچنین برپایه روایات، [[هاجر]] همسر ابراهیم در جستوجوی آب برای [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]]، هفت بار میان کوه صفا و مروه رفت و برگشت. این رویداد به یکی از مناسک حج تبدیل شد و حتی در [[جاهلیت]] نیز بین این دو کوه سعی انجام میشد.<ref>ازرقی، اخبار مکة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۱۹؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۱۰۵.</ref> |
|
| |
|
| این بتها همچنان بر روی کوه صفا و مروه قرار داشت تا آنگاه که در سال هفتم هجری [[پیامبر اسلام(ص)]] برای انجام [[عمره]] به مکّه آمدند. [[امام صادق(ع)]] فرمودهاند:
| | پیش از اسلام روی هریک از صفا و مروه بتی قرار داشت که حجگزاران در سعی بین آنها هنگام رسیدن به هر کوه بت را لمس می کردند؛<ref>ازرقی، اخبار مکة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۱۹؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۱۰۵.</ref> اما |
| :::«رسول خدا(ص) به مشرکان فرمود: تا بتها را از صفا و مروه بردارند و آنان نیز چنین کردند و آن حضرت میان صفا و مروه سعی نمود ولی پس از آن که طواف رسول الله(ص) پایان یافت، مشرکان بار دیگر آنها را بر روی صفا و مروه نصب کردند. یکی از صحابه که عمل سعی را انجام نداده بود نزد آنحضرت آمده اظهار داشت: قریش بار دیگر بتها را در صفا و مروه نصب کرده و من نیز هنوز سعی را انجام ندادهام، سپس این آیه نازل شد: «انّ الصفا و المروة من شعائرالله فمن حج البیت او اعتمر فلاجناح علیه ان یطّوّف بهما». بدنبال نزول این آیه و در حالی که بتها را در صفا و مروه نهاده بودند، مسلمانان سعی میکردند تا آنگاه که پیامبر(ع) حج گزارد و بتها را برداشت.»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۲۳۵.</ref>
| | بهدستور پیامبر اسلام، این بتها را برداشتند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۲۳۵.</ref> |
| :::البته در حال حاضر اثری از آن بتها نیست.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۹۳</ref>
| |
|
| |
|
| تا سال ۱۳۷۴ شمسی (۱۴۱۶ق.) بخشی از کوه مروه برجای مانده بود؛ اما در این سال، به هدف گسترش محدوده دور زدن سعی کنندگان، قسمت باقی مانده را برداشتند و در انتهای آن، دری به بیرون گشودند، اما بخش عمدهای از کوه صفا همچنان باقی مانده و زائران برای قرائت [[قرآن]] بر آن مینشستند. در حال حاضر این قسمت نیز مسدود شده و امکان رفتن روی بخش باقی مانده صفا هم نیست. بخشی از این دو کوه سنگفرش شده و برای سعی، نیاز به بالارفتن بر بخشی از کوه نیست.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۱۰۷</ref> | | تا سال ۱۳۷۴ شمسی (۱۴۱۶ق.) بخشی از کوه مروه برجای مانده بود؛ اما در این سال، به هدف گسترش محدوده دورزدن سعیکنندگان، قسمت باقیمانده را برداشتند و در انتهای آن، دری به بیرون گشودند. اما بخش عمدهای از کوه صفا همچنان باقی مانده است که زائران برای قرائت [[قرآن]] بر آن مینشستند؛ اما امروزه این قسمت نیز مسدود شده است. بخشی از این دو کوه نیز سنگفرش شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۱۰۷</ref> |
|
| |
|
| ==صفا و مروه در قرآن== | | ==صفا و مروه در قرآن== |