طب الائمة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

این اثر با نام‌های کتاب الطب و طب الائمه یاد شده است. طب الائمه(ع)، به زبان عربی، نوشته دو برادر به نام‌های عبدالله و حسین، فرزندان بسطام بن شاپور زیات نیشابوری از محدثان شیعی قرن چهارم هجری است. انتساب کتاب به [[فرزندان بسطام]] نیشابوری معروف نیست و در اعتبار اصل کتاب نیز تردید شده است.<ref>احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۳۵۹.</ref> موضوع کتاب، [[حدیث|روایاتی]] از ائمه(ع) درباره علم طب، فواید و مضرات مواد غذایی و بیان داروهای گیاهی و [[دعا|ادعیه]] است.<ref>ابنابسطام، طب الائمه، ۱۳۸۲ش، ص۲۳.</ref> <ref>احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۳۶۰.</ref>  

کتاب«طب الأئمة»، برای درمان بیماری‌ها، دو راه جسمی و روحی پیشنهاد می‌کند: یکی، از راه مصرف مواد غذایی و داروهای گیاهی که در آن زمان در دسترس بوده است و دیگری، از راه خواندن [[دعا]] و [[آیه|آیات قرآن]].<ref>ابنابسطام، طب الائمه، ۱۳۸۲ش، ص۱۵.</ref>

مقدار پاداش در هر بیماری؛ برای درد سر؛ دوای بلغم؛ تعویذهای متعدد برای انواع ناخوشی‌ها، همچون سردرد، چشم‌درد، گوش‌درد، شکم‌درد و... دعای [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] برای شفا از بیماری‌ها؛ ویژگی‌های تب و راه علاج آن؛ [[مکروه|کراهت]] خوردن دارو مگر در صورت نیاز؛ داروی دل‌درد و سرماخوردگی؛ خواص روغن بنفشه؛ خواص برخی از میوه‌ها و...<ref>ابنابسطام، طب الائمه، ۱۳۸۲ش، فهرست.</ref>

حسن انصاری عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات عالی پرینستون معتقد است این کتاب متعلق به [[غالیان|غالیان شیعی]] است و برای محدثان امامی کهن شیعه ناشناخته بوده و یا دست‌کم نسبت به آن بی‌اعتنا بوده‌اند. روایات و اسناد این کتاب مورد توجه محدثان کهن [[امامیه]] قرار نگرفته و در خود کتاب هم سندهای حدیثی آن عمدتا آشفته، ناشناخته و یا به روشنی ساختگی به نظر می‌رسند. از نظر انصاری این به معنای آن نیست که راویان احادیث این کتاب همگی ناشناخته‌اند و یا همه احادیث آن ساختگی باشد؛ اما وجود نام‌های مشهور محدثان و راویان امامی در این کتاب به معنی آن نیست که اسنادی که آن نام‌ها را نیز شامل می‌شوند، اصیل هستند.<ref> [http://ansari.kateban.com/post/1232 انصاری، «از میراث غلات: کتاب طب الأئمة منسوب به پسران بسطام»،سایت بررسی تاریخی].</ref>  

در سندهای ساختگی که معمولا برای متون مختلف و با انگیزه‌ها و سرچشمه‌های مختلف ساخته و پرداخته می‌شده، عموما رسم بر این بوده است که سندهایی فراهم شود که هم متضمن نام‌های مشهور راویان باشد و هم در آن طرق نام‌های ناشناخته هم به کار برده شوند تا شناخت سندهای ساختگی به سادگی آسان نباشد.<ref> [http://ansari.kateban.com/post/1232 انصاری، «از میراث غلات: کتاب طب الأئمة منسوب به پسران بسطام»،سایت بررسی تاریخی].</ref>

نسخه خطی این اثر در [[کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران]] نگهداری می‌شود.<ref>[http://dl.nlai.ir/UI/cadda075-a795-4121-9422-83a08803a99e/LRRView.aspx نسخه خطی کتاب طب الأئمه]</ref> از دیگر نسخ آن می‌توان به نسخه [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] و نسخه کاظمیه نزد [[سید هبةالدین شهرستانی]] اشاره کرد.<ref>احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۳۵۹.</ref>

*کتابخانه اسناد ملی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۱۹ شهریور ۱۳۹۷ش.