پرش به محتوا

صیحه آسمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
اصلاح برخی تعابیر در متن و شناسه
imported>S.J.Mosavi
جز (لینک بین زبان)
imported>Nabavi
جز (اصلاح برخی تعابیر در متن و شناسه)
خط ۱: خط ۱:
'''صیحه''' یا '''ندای آسمانی''' از جمله نشانه‌های ظهور [[امام مهدی(عج)]] است. این ندا که جبرئیل آن را ایجاد می‌کند از آسمان شنیده می‌شود. محتوای این ندا در احادیث به چند صورت بیان شده است: بشارت به ظهور امام زمان، ویژگی‌های ایشان و حقانیت [[شیعه]]. در پایان همان روز نیز [[ابلیس|شیطان]] تلاش می‌کند با ندایی مشابه، مردم را به تردید افکند. احادیث مربوط به ندای آسمانی در حد [[متواتر|تواتر]] بوده و زمان‌های متفاوتی را برای این رخداد مشخص می‌کنند.
'''صیحه''' یا '''ندای آسمانی''' از جمله نشانه‌های ظهور [[امام مهدی(عج)]] است. این ندا که جبرئیل آن را ایجاد می‌کند از آسمان شنیده می‌شود. محتوای این ندا در احادیث به چند صورت بیان شده است: بشارت به ظهور امام زمان، ویژگی‌های ایشان و حقانیت [[شیعه]]. در پایان همان روز نیز [[ابلیس|شیطان]] تلاش می‌کند با ندایی مشابه، مردم را به تردید افکند. احادیث مربوط به ندای آسمانی در حد [[متواتر|تواتر]] بوده و موقعیت‌های متفاوتی را برای این رخداد مشخص می‌کنند.
{{نقل قول چهار طبقه
{{نقل قول چهار طبقه
|ندای آسمانی
|ندای آسمانی
خط ۱۷: خط ۱۷:
شنیده شدن [[معجزه]]‌آسای کلامی آسمانی در [[روایات]] از [[علائم حتمی ظهور|نشانه‌های حتمی]] [[ظهور امام زمان|ظهور]] یا قیام امام زمان(عج) دانسته شده است. این مطلب در روایات متعددی آمده است، به نحوی که برخی معتقدند این روایات [[تواتر معنوی]] دارند.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82137/?SearchText=%u0646%u062f%u0627%u06cc سایت حوزه]</ref>
شنیده شدن [[معجزه]]‌آسای کلامی آسمانی در [[روایات]] از [[علائم حتمی ظهور|نشانه‌های حتمی]] [[ظهور امام زمان|ظهور]] یا قیام امام زمان(عج) دانسته شده است. این مطلب در روایات متعددی آمده است، به نحوی که برخی معتقدند این روایات [[تواتر معنوی]] دارند.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82137/?SearchText=%u0646%u062f%u0627%u06cc سایت حوزه]</ref>


این ندا را جبرئیل ایجاد می‌کند<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۱۱۹، ح ۴۸، ص ۲۹۰، ح ۳۲، ص ۲۰۶، ح ۳۹</ref> و در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت]] با واژه‌های مختلفی مانند «نداء»، «صیحه» و «صوت» از آن یاد شده است که در این میان بیشتر احادیث از واژه «نداء» بهره برده‌اند. اگر چه در روایات فراوانی صیحه در معنای «ندا» به کار رفته اما در بعضی، صیحه و ندا دو پدیده مجزا دانسته شده‌ است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۷، ح۷</ref>
این ندا را جبرئیل صادر می‌کند،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۱۱۹، ح ۴۸، ص ۲۹۰، ح ۳۲، ص ۲۰۶، ح ۳۹</ref> و در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت]] با واژه‌های مختلفی مانند «نداء»، «صیحه» و «صوت» از آن یاد شده است که در این میان بیشتر احادیث از واژه «نداء» بهره برده‌اند. اگر چه در روایات فراوانی صیحه در معنای «ندا» به کار رفته اما در بعضی، صیحه و ندا دو پدیده دانسته شده‌ اند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۷، ح۷</ref>


===حتمی بودن ندای آسمانی===
===حتمی بودن ندای آسمانی===
مطابق نقل [[شیخ صدوق]] از [[امام صادق(ع)]]، این نشانه، در کنار چهار علامت دیگر([[خروج سفیانی]]، [[خروج یمانی]]، [[خسف بیداء|خَسفِ بَیداء]] و [[قتل نفس زکیه]]) از نشانه‌های حتمی پیش از قیام امام زمان است،<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰ </ref> در روایت دیگری، اولین این نشانه‌ها، ندای آسمانی در [[ماه رمضان]] معرفی شده است.<ref group="یادداشت">ابو بصیر می‌گوید: به امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: فدایت شوم! خروج قائم چه زمانی است؟ آن حضرت فرمود: إِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ لَا نُوَقِّتُ وَ قَدْ قَالَ مُحَمَّدٌ صلی الله علیه وآله کذَبَ الْوَقَّاتُونَ یا بَا مُحَمَّدٍ إِنَّ قُدَّامَ هَذَا الْأَمْرِ خَمْسَ عَلَامَاتٍ أَوَّلُهُنَّ النِّدَاءُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ… ؛ ما خاندان هرگز وقتی را معین نمی‌کنیم؛ زیرا حضرت محمّد صلی الله علیه وآله فرموده است: وقت گذاران دروغ می‌گویند.‌ای ابا محمّد! همانا پیشاپیشِ این امر پنج نشانه است: نخستین آنها آوازی است در ماه رمضان،…. غیبت نعمانی، ص۲۸۹، ح۶</ref> [[امام علی]] علیه‌السلام فرمود: «در سه مورد منتظر فرج باشید»، سؤال شد: «آن سه مورد کدامند؟»، امام فرمود: «اختلاف اهل [[شام]] در میان خود، پرچم‌های سیاه از [[خراسان]] و ندا در ماه رمضان.»<ref> بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.، ج ۵۲، ص ۲۸۵، ح ۱۴.</ref>
مطابق نقل [[شیخ صدوق]] از [[امام صادق(ع)]]، این نشانه، در کنار چهار علامت دیگر([[خروج سفیانی]]، [[خروج یمانی]]، [[خسف بیداء|خَسفِ بَیداء]] و [[قتل نفس زکیه]]) از نشانه‌های حتمی پیش از قیام امام زمان است،<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰ </ref> در روایت دیگری، اولین این نشانه‌ها، ندای آسمانی در [[ماه رمضان]] معرفی شده است.<ref group="یادداشت">ابو بصیر می‌گوید: به امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: فدایت شوم! خروج قائم چه زمانی است؟ آن حضرت فرمود: إِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ لَا نُوَقِّتُ وَ قَدْ قَالَ مُحَمَّدٌ صلی الله علیه وآله کذَبَ الْوَقَّاتُونَ یا بَا مُحَمَّدٍ إِنَّ قُدَّامَ هَذَا الْأَمْرِ خَمْسَ عَلَامَاتٍ أَوَّلُهُنَّ النِّدَاءُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ… ؛ ما خاندان هرگز وقتی را معین نمی‌کنیم؛ زیرا حضرت محمّد صلی الله علیه وآله فرموده است: وقت گذاران دروغ می‌گویند.‌ای ابا محمّد! همانا پیشاپیشِ این امر پنج نشانه است: نخستین آنها آوازی است در ماه رمضان،…. غیبت نعمانی، ص۲۸۹، ح۶</ref> [[امام علی]] علیه‌السلام فرمود: «در سه مورد منتظر فرج باشید»، سؤال شد: «آن سه مورد کدامند؟»، امام فرمود: «اختلاف اهل [[شام]] در میان خود، پرچم‌های سیاه از [[خراسان]] و ندا در ماه رمضان.»<ref> بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.، ج ۵۲، ص ۲۸۵، ح ۱۴.</ref>


=== گستره ندای آسمانی===
===گستره ندای آسمانی===
این ندا را که [[جبرئیل]] ایجاد می‌کند همه انسان‌ها می‌شنوند،<ref group="یادداشت">در باره گستره آن در روایتی از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است: … ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام فَیسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ…؛ندا دهنده‌ای از آسمان به نام قائم ندا می‌دهد که هر کس در شرق و غرب است، آن را می‌شنوند. الغیبة للنعمانی، ص۱۸۱ </ref> به گونه‌ای که هر کس به زبان و گویش خود آن را خواهد شنید.<ref group="یادداشت">زراره از امام صادق علیه‌السلام روایت می‌کند که: ینَادِی مُنَادٍ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام قُلْتُ خَاصٌّ أَوْ عَامٌّ قَالَ عَامٌّ یسْمَعُ کلُّ قَوْمٍ بِلِسَانِهِمْ قُلْتُ فَمَنْ یخَالِفُ الْقَائِمَ علیه‌السلام وَ قَدْ نُودِی بِاسْمِهِ قَالَ لَا یدَعُهُمْ إِبْلِیسُ حَتَّی ینَادِی فِی آخِرِ اللَّیلِ فَیشَکک النَّاسَ؛ نداکننده‌ای قائم علیه‌السلام را به نام می‌خواند. گفتم: ندای خاصّ است یا ندای عامّ؟ فرمود: ندای عامّ است و هر ملّتی به زبان خود آن را می‌شنود. گفتم: پس چه کسی با او مخالفت می‌کند، در حالی که او را به نام می‌خوانند؟ فرمود: ابلیس آنان را رها نمی‌کند و در آخر شب ندا می‌کند و مردم را به شک می‌اندازد! شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰</ref> بیشتر روایات، بیان می‌کنند که این ندا از آسمان شنیده می‌شود.<ref group="یادداشت"> محمد بن علی حلبی از امام صادق علیه‌السلام نقل می‌کند:«… وَ النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ مِنَ الْمَحْتُومِ قُلْتُ وَ کیفَ النِّدَاءُ قَالَ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ…»؛… ندای آسمانی نیز از علامات حتمی است و خروج حضرت قائم نیز حتمی است، عرض کردم: ندای آسمانی چگونه است؟ فرمود: یک منادی در اول روز از آسمان ندا کند…. کافی، ج۸، ص۳۱۰</ref> از ویژگی‌های ندا یا صیحه آسمانی این است که از نزدیک و دور یکسان شنیده می‌شود،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ج ۵۱، ص ۱۵۲، ح ۲</ref> انسان‌های خواب را بیدار کرده و همگان را به وحشت می‌اندازد،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ج ۵۲، ص ۲۳۳، ح ۹۸، ص ۲۸۵، ح ۱۴، و ۱۵، ص ۱۱۹، ح ۴۸، ص ۲۹۰، ح ۳۲، ص ۲۳۰، ح ۹۶، ص ۴۶۴</ref> برای [[مؤمن|مؤمنان]] رحمت و برای [[کافر|کافران]] عذاب است<ref> بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۲، ح ۲</ref> و از آن پس نام [[امام مهدی|حضرت مهدی(عج)]] بر سر زبان‌ها می‌افتد.<ref> معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ج۳، ص ۳۵، ح ۵۸۹</ref>
این ندا را که توسط [[جبرئیل]] ایجاد می‌‌شود، همه انسان‌ها می‌شنوند،<ref group="یادداشت">در باره گستره آن در روایتی از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است: … ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام فَیسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ…؛ندا دهنده‌ای از آسمان به نام قائم ندا می‌دهد که هر کس در شرق و غرب است، آن را می‌شنوند. الغیبة للنعمانی، ص۱۸۱ </ref> به گونه‌ای که هر کس به زبان و گویش خود آن را خواهد شنید.<ref group="یادداشت">زراره از امام صادق علیه‌السلام روایت می‌کند که: ینَادِی مُنَادٍ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام قُلْتُ خَاصٌّ أَوْ عَامٌّ قَالَ عَامٌّ یسْمَعُ کلُّ قَوْمٍ بِلِسَانِهِمْ قُلْتُ فَمَنْ یخَالِفُ الْقَائِمَ علیه‌السلام وَ قَدْ نُودِی بِاسْمِهِ قَالَ لَا یدَعُهُمْ إِبْلِیسُ حَتَّی ینَادِی فِی آخِرِ اللَّیلِ فَیشَکک النَّاسَ؛ نداکننده‌ای قائم علیه‌السلام را به نام می‌خواند. گفتم: ندای خاصّ است یا ندای عامّ؟ فرمود: ندای عامّ است و هر ملّتی به زبان خود آن را می‌شنود. گفتم: پس چه کسی با او مخالفت می‌کند، در حالی که او را به نام می‌خوانند؟ فرمود: ابلیس آنان را رها نمی‌کند و در آخر شب ندا می‌کند و مردم را به شک می‌اندازد! شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰</ref> بیشتر روایات، بیان می‌کنند که این ندا از آسمان شنیده می‌شود.<ref group="یادداشت"> محمد بن علی حلبی از امام صادق علیه‌السلام نقل می‌کند:«… وَ النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ مِنَ الْمَحْتُومِ قُلْتُ وَ کیفَ النِّدَاءُ قَالَ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ…»؛… ندای آسمانی نیز از علامات حتمی است و خروج حضرت قائم نیز حتمی است، عرض کردم: ندای آسمانی چگونه است؟ فرمود: یک منادی در اول روز از آسمان ندا کند…. کافی، ج۸، ص۳۱۰</ref> از ویژگی‌های ندا یا صیحه آسمانی این است که از نزدیک و دور یکسان شنیده می‌شود،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ج ۵۱، ص ۱۵۲، ح ۲</ref> انسان‌های خواب را بیدار کرده و همگان را به وحشت می‌اندازد،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ج ۵۲، ص ۲۳۳، ح ۹۸، ص ۲۸۵، ح ۱۴، و ۱۵، ص ۱۱۹، ح ۴۸، ص ۲۹۰، ح ۳۲، ص ۲۳۰، ح ۹۶، ص ۴۶۴</ref> برای [[مؤمن|مؤمنان]] رحمت و برای [[کافر|کافران]] عذاب است<ref> بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۲، ح ۲</ref> و از آن پس نام [[امام مهدی|حضرت مهدی(عج)]] بر سر زبان‌ها می‌افتد.<ref> معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ج۳، ص ۳۵، ح ۵۸۹</ref>


==زمان این ندا==
==هنگام این ندا==
روایات دربارۀ زمان ندای آسمانی مختلف بوده و دیدگاه‌های متفاوتی را پدید آورده است؛ این دیدگاه‌ها عبارت است از:
روایات دربارۀ زمان ندای آسمانی مختلف بوده و دیدگاه‌های متفاوتی را پدید آورده است؛ این دیدگاه‌ها عبارت است از:


=== پیش ازظهور===
===پیش از ظهور===
مطابق دیدگاه بیشتر عالمان، صیحه آسمانی در [[ماه رمضان]] سال قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد. دلیل این گروه روایتی از [[امام باقر(ع)]] است که فرمود: آن صیحه جز در ماه رمضان بر نخواهد خاست؛... نداکننده‌ای از آسمان به نام [[حضرت قائم]] علیه‌السلام ندا سر می‌دهد و هر که در مشرق و مغرب است، آن را می‌شنود.<ref group="یادداشت">الصَّیحَةُ لَا تَکونُ إِلَّا فِی شَهْرِ رَمَضَانَ، شَهْرِ اللَّهِ وَ هِی صَیحَةُ جَبْرَئِیلَ إِلَی هَذَا الْخَلْقِ ثُمَّ قَالَ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام فَیسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ. الغیبة نعمانی، ص۲۵۴</ref>
مطابق دیدگاه بیشتر عالمان، صیحه آسمانی در [[ماه رمضان]] سال قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد. دلیل این گروه روایتی از [[امام باقر(ع)]] است که فرمود: آن صیحه جز در ماه رمضان بر نخواهد خاست؛... نداکننده‌ای از آسمان به نام [[حضرت قائم]] علیه‌السلام ندا سر می‌دهد و هر که در مشرق و مغرب است، آن را می‌شنود.<ref group="یادداشت">الصَّیحَةُ لَا تَکونُ إِلَّا فِی شَهْرِ رَمَضَانَ، شَهْرِ اللَّهِ وَ هِی صَیحَةُ جَبْرَئِیلَ إِلَی هَذَا الْخَلْقِ ثُمَّ قَالَ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام فَیسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ. الغیبة نعمانی، ص۲۵۴</ref>


=== هنگام ظهور===
===همزمان ظهور===
از بعضی روایات استفاده می‌شود که ندای آسمانی هم زمان با ظهور امام مهدی(عج) رخ خو اهد داد.<ref group="یادداشت">ابو بصیر از امام باقر علیه‌السلام نقل کرده که فرمود:
از بعضی روایات استفاده می‌شود که ندای آسمانی هم زمان با ظهور امام مهدی(عج) رخ خو اهد داد.<ref group="یادداشت">ابو بصیر از امام باقر علیه‌السلام نقل کرده که فرمود:
«… فَلَا یزَالُونَ بِتِلْک الْحَالِ حَتَّی ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ فَإِذَا نَادَی فَالنَّفیرَ النَّفیرَ فَوَ اللَّهِ لَکأَنِّی أَنْظُرُ إِلَیهِ بَینَ الرُّکنِ وَ الْمَقَامِ یبَایعُ النَّاسَ بِأَمْرٍ جَدِیدٍ وَ کتَابٍ جَدِیدٍ وَ سُلْطَانٍ جَدِیدٍ مِنَ السَّمَاءِ…»؛… پس پیوسته بدان حال خواهند بود تا اینکه نداکننده‌ای از آسمان، آواز برآورد و چون ندا برآمد: «پس کوچ کنید! کوچ کنید»؛ به خدا سوگند! گویی به او می‌نگرم که در میان رکن و مقام از مردم، به امری نوین و فرمانی جدید و نظامی تازه از آسمان ]نظامی الهی[ بیعت گیرد. الغیبة نعمانی، ص۲۶۳، ح۲۲</ref><ref group="یادداشت">صدوق از محمد بن مسلم از امام باقر علیه‌السلام نقل کرده است: «… وَ جَاءَتْ صَیحَةٌ مِنَ السَّمَاءِ بِأَنَّ الْحَقَّ فِیهِ وَ فِی شِیعَتِهِ فَعِنْدَ ذَلِک خُرُوجُ قَائِمِنَا…»؛صیحه‌ای از آسمان بیاید و بگوید: حقّ با او و شیعیان اوست؛ در این هنگام است که قائم ما خروج می‌کند. شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۰، ح۱۶</ref> در این روایات نوعی همزمانی بین ندای آسمانی و خروج حضرت دیده می‌شود. [[شیخ مفید]] این همزمانی را در روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] این گونه نقل کرده است: هنگامی که نزدیک خروج قائم شد، ندا دهنده‌ای از آسمان آواز می‌دهد:‌ای مردم! زمان ستمگران به سر رسیده و مسؤول این امر بهترینِ امت محمد است؛ پس خود را به [[مکه]] برسانید.<ref group="یادداشت"> إِذَا کانَ عِنْدَ خُرُوجِ الْقَائِمِ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَیهَا النَّاسُ قُطِعَ عَنْکمْ مُدَّةُ الْجَبَّارِینَ وَ وَلِی الْأَمْرَ خَیرُ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ فَالْحَقُوا بِمَکةَ…؛الاختصاص شیخ مفید، ص۲۰۸</ref>
«… فَلَا یزَالُونَ بِتِلْک الْحَالِ حَتَّی ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ فَإِذَا نَادَی فَالنَّفیرَ النَّفیرَ فَوَ اللَّهِ لَکأَنِّی أَنْظُرُ إِلَیهِ بَینَ الرُّکنِ وَ الْمَقَامِ یبَایعُ النَّاسَ بِأَمْرٍ جَدِیدٍ وَ کتَابٍ جَدِیدٍ وَ سُلْطَانٍ جَدِیدٍ مِنَ السَّمَاءِ…»؛… پس پیوسته بدان حال خواهند بود تا اینکه نداکننده‌ای از آسمان، آواز برآورد و چون ندا برآمد: «پس کوچ کنید! کوچ کنید»؛ به خدا سوگند! گویی به او می‌نگرم که در میان رکن و مقام از مردم، به امری نوین و فرمانی جدید و نظامی تازه از آسمان ]نظامی الهی[ بیعت گیرد. الغیبة نعمانی، ص۲۶۳، ح۲۲</ref><ref group="یادداشت">صدوق از محمد بن مسلم از امام باقر علیه‌السلام نقل کرده است: «… وَ جَاءَتْ صَیحَةٌ مِنَ السَّمَاءِ بِأَنَّ الْحَقَّ فِیهِ وَ فِی شِیعَتِهِ فَعِنْدَ ذَلِک خُرُوجُ قَائِمِنَا…»؛صیحه‌ای از آسمان بیاید و بگوید: حقّ با او و شیعیان اوست؛ در این هنگام است که قائم ما خروج می‌کند. شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۰، ح۱۶</ref> در این روایات نوعی همزمانی بین ندای آسمانی و خروج حضرت دیده می‌شود. [[شیخ مفید]] این همزمانی را در روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] این گونه نقل کرده است: هنگامی که نزدیک خروج قائم شد، ندا دهنده‌ای از آسمان آواز می‌دهد:‌ای مردم! زمان ستمگران به سر رسیده و مسؤول این امر بهترینِ امت محمد است؛ پس خود را به [[مکه]] برسانید.<ref group="یادداشت"> إِذَا کانَ عِنْدَ خُرُوجِ الْقَائِمِ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَیهَا النَّاسُ قُطِعَ عَنْکمْ مُدَّةُ الْجَبَّارِینَ وَ وَلِی الْأَمْرَ خَیرُ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ فَالْحَقُوا بِمَکةَ…؛الاختصاص شیخ مفید، ص۲۰۸</ref>
خط ۳۷: خط ۳۷:
بر اساس حدیثی دیگر، به هنگام ظهور در [[شب جمعه]]، بیست و سوم ماه رمضان،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۰۴، ح ۳۳</ref> [[جبرئیل]] (فرشته وحی) از آسمان نام و نام پدر [[حضرت مهدی(ع)]] را بانگ می‌زند: آگاه باشید که حجت خدا در کنار [[خانه خدا]] ظهور کرد. از او پیروی کنید که حق با او و در اوست.<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۳۲۲، ح ۲۹</ref> او [[قائم آل محمد]]، بهترینِ امت و امیر و حاکم شماست. این مهدی است که به شیوه [[حضرت داوود|داود]] و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] قضاوت می‌کند و درخواست شاهد و [[بینه|بَیّنه]] نمی‌کند. پس جنگ و خونریزی برای چیست؟ به او گوش سپارید و از دستوراتش پیروی کنید. بدانید که حق با [[امام علی|علی]] و [[آل محمد]] و پیروان آنهاست، علی و [[شیعه|شیعیانش]] رستگارند.‌ای مردم جهان! عمر جباران و ستمگران به پایان رسیده است.<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۳۶۹، ح ۱۵۵، ص ۳۰۵، ح ۷۳ و ۷۵، ص ۲۹۴، ح ۴۶، ص ۲۰۶، ح ۴۰، ص ۲۸۹، ح ۲۷، ص ۲۹۶، ح ۵۱ و ۵۲، ص ۲۹۲، ح ۴۰</ref>
بر اساس حدیثی دیگر، به هنگام ظهور در [[شب جمعه]]، بیست و سوم ماه رمضان،<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۰۴، ح ۳۳</ref> [[جبرئیل]] (فرشته وحی) از آسمان نام و نام پدر [[حضرت مهدی(ع)]] را بانگ می‌زند: آگاه باشید که حجت خدا در کنار [[خانه خدا]] ظهور کرد. از او پیروی کنید که حق با او و در اوست.<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۳۲۲، ح ۲۹</ref> او [[قائم آل محمد]]، بهترینِ امت و امیر و حاکم شماست. این مهدی است که به شیوه [[حضرت داوود|داود]] و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] قضاوت می‌کند و درخواست شاهد و [[بینه|بَیّنه]] نمی‌کند. پس جنگ و خونریزی برای چیست؟ به او گوش سپارید و از دستوراتش پیروی کنید. بدانید که حق با [[امام علی|علی]] و [[آل محمد]] و پیروان آنهاست، علی و [[شیعه|شیعیانش]] رستگارند.‌ای مردم جهان! عمر جباران و ستمگران به پایان رسیده است.<ref> بحارالانوار، ج۵۲، ص ۳۶۹، ح ۱۵۵، ص ۳۰۵، ح ۷۳ و ۷۵، ص ۲۹۴، ح ۴۶، ص ۲۰۶، ح ۴۰، ص ۲۸۹، ح ۲۷، ص ۲۹۶، ح ۵۱ و ۵۲، ص ۲۹۲، ح ۴۰</ref>


=== پس از ظهور و پیش از قیام===
===پس از ظهور و پیش از قیام===
بر اساس روایات دیگری، امام زمان(عج) در بیست و سوم [[ماه رمضان]] ظهور می‌کند و آن‌گاه پس از آن که یارانش به ده هزار نفر رسید، در [[روز عاشورا]] قیام کرده و از [[مکه]] به سوی [[مدینه]] حرکت می‌نماید. مقارن قیام آن حضرت، [[جبرئیل]] مردم جهان را به بیعت و پیروی از وی فرامی‌خواند.<ref group="یادداشت">از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است که: در شب بیست و سوم ماه رمضان، نام مبارک حضرت مهدی ندا داده می‌شود و در روز عاشورا (روز شهادت امام حسین علیه‌السلام) قیام می‌کند. گویا آن حضرت را در روز دوشنبه دهم محرم می‌بینم که میان رکن و مقام ایستاده است و جبرئیل در سمت راست او ندا می‌دهد: برای خدا بیعت کنید! در آن روز زمین برای شیعیان در هم پیچیده می‌شود و از سراسر زمین به سوی آن حضرت می‌آیند تا با امام خود بیعت کنند. پس خداوند زمین را به وسیله او از عدالت پر می‌کند، همانگونه که از ظلم و ستم پر شده است. علامه مجلسی، ج۵۲، ص ۲۹۷، ح ۵۶; معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ج۳، ج ۳، ص ۴۸۹، ح ۱۰۶۰</ref>
بر اساس روایات دیگری، امام زمان(عج) در بیست و سوم [[ماه رمضان]] ظهور می‌کند و آن‌گاه پس از آن که یارانش به ده هزار نفر رسید، در [[روز عاشورا]] قیام کرده و از [[مکه]] به سوی [[مدینه]] حرکت می‌نماید. مقارن قیام آن حضرت، [[جبرئیل]] مردم جهان را به بیعت و پیروی از وی فرامی‌خواند.<ref group="یادداشت">از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است که: در شب بیست و سوم ماه رمضان، نام مبارک حضرت مهدی ندا داده می‌شود و در روز عاشورا (روز شهادت امام حسین علیه‌السلام) قیام می‌کند. گویا آن حضرت را در روز دوشنبه دهم محرم می‌بینم که میان رکن و مقام ایستاده است و جبرئیل در سمت راست او ندا می‌دهد: برای خدا بیعت کنید! در آن روز زمین برای شیعیان در هم پیچیده می‌شود و از سراسر زمین به سوی آن حضرت می‌آیند تا با امام خود بیعت کنند. پس خداوند زمین را به وسیله او از عدالت پر می‌کند، همانگونه که از ظلم و ستم پر شده است. علامه مجلسی، ج۵۲، ص ۲۹۷، ح ۵۶; معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ج۳، ج ۳، ص ۴۸۹، ح ۱۰۶۰</ref>


خط ۴۳: خط ۴۳:




=== قول به تعدد نداها ===
===تعدد نداها===
برخی با متفاوت دانستن زمان ظهور با قیام، زمان نداهای آسمانی را پس از ظهور و پیش از قیام دانسته و معتقدند نداهای آسمانی از بدو ظهور تا هنگام قیام متعدد هستند و در مراحل مختلف ظهور و قیام امام زمان تا استقرار کامل حکومت ایشان بر جهان، نداهای گوناگونی شنیده خواهد شد.<ref> مهدی منتظر، ص۲۹۷</ref> وجود زمان‌های متفاوت در روایات برای ندای آسمانی به نوعی مؤید این احتمال است.<ref group="یادداشت"> نعمانی در روایتی از حسن بن محبوب نقل کرده که: امام رضا علیه‌السلام به من فرمود: … ینَادِی أَلَا إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ فُلَاناً علی هلاک الظالمین فعند ذلک یأتی المؤمنین الفرج…؛ صدایی شنیده می‌شود که می‌گوید: خداوند به منظور برانداختن ستمگران، فلانی را برانگیخت. در این هنگام گشایشی برای مؤمنان دست می‌دهد و خداوند سینه‌های آنان را شفا می‌بخشد. الغیبة نعمانی، ص۱۸۰، ح۲۸</ref><ref group="یادداشت"> صدوق از امام رضا علیه‌السلام آورده است: الرَّابِعُ مِنْ وُلْدِی ابْنُ سَیدَةِ الْإِمَاءِ… وَ هُوَ الَّذِی ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِهِ یسْمَعُهُ جَمِیعُ أَهْلِ الْأَرْضِ بِالدُّعَاءِ إِلَیهِ یقُولُ أَلَا إِنَّ حُجَّةَ اللَّهِ قَدْ ظَهَرَ عِنْدَ بَیتِ اللَّهِ فَاتَّبِعُوهُ…؛ چهارمین از فرزندان من، فرزند سرور کنیزان… و او کسی است که از آسمان نداکننده‌ای او را به نام ندا می‌کند و به وی دعوت می‌نماید؛ به گونه‌ای که همه اهل زمین آن ندا را می‌شنوند. می‌گوید: آگاه باشید! همانا حجت الهی در خانه خداوند آشکار شده است، پس از او پیروی کنید. شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۷۱، ح۵</ref>
برخی با متفاوت دانستن زمان ظهور با قیام، زمان نداهای آسمانی را پس از ظهور و پیش از قیام دانسته و معتقدند نداهای آسمانی از بدو ظهور تا هنگام قیام متعدد هستند و در مراحل مختلف ظهور و قیام امام زمان تا استقرار کامل حکومت ایشان بر جهان، نداهای گوناگونی شنیده خواهد شد.<ref> مهدی منتظر، ص۲۹۷</ref> وجود زمان‌های متفاوت در روایات برای ندای آسمانی به نوعی مؤید این احتمال است.<ref group="یادداشت"> نعمانی در روایتی از حسن بن محبوب نقل کرده که: امام رضا علیه‌السلام به من فرمود: … ینَادِی أَلَا إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ فُلَاناً علی هلاک الظالمین فعند ذلک یأتی المؤمنین الفرج…؛ صدایی شنیده می‌شود که می‌گوید: خداوند به منظور برانداختن ستمگران، فلانی را برانگیخت. در این هنگام گشایشی برای مؤمنان دست می‌دهد و خداوند سینه‌های آنان را شفا می‌بخشد. الغیبة نعمانی، ص۱۸۰، ح۲۸</ref><ref group="یادداشت"> صدوق از امام رضا علیه‌السلام آورده است: الرَّابِعُ مِنْ وُلْدِی ابْنُ سَیدَةِ الْإِمَاءِ… وَ هُوَ الَّذِی ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِهِ یسْمَعُهُ جَمِیعُ أَهْلِ الْأَرْضِ بِالدُّعَاءِ إِلَیهِ یقُولُ أَلَا إِنَّ حُجَّةَ اللَّهِ قَدْ ظَهَرَ عِنْدَ بَیتِ اللَّهِ فَاتَّبِعُوهُ…؛ چهارمین از فرزندان من، فرزند سرور کنیزان… و او کسی است که از آسمان نداکننده‌ای او را به نام ندا می‌کند و به وی دعوت می‌نماید؛ به گونه‌ای که همه اهل زمین آن ندا را می‌شنوند. می‌گوید: آگاه باشید! همانا حجت الهی در خانه خداوند آشکار شده است، پس از او پیروی کنید. شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۷۱، ح۵</ref>


کاربر ناشناس