پرش به محتوا

دلدل: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ دسامبر ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:دلدل بر نگین انگشتری.jpg|LEFT|بندانگشتی| حکاکی واژه دلدل بر روی نگین انگشتری]]
[[پرونده:دلدل بر نگین انگشتری.jpg|LEFT|بندانگشتی| حکاکی واژه دلدل بر روی نگین انگشتری]]
'''دُلدُل'''، بر وزن بلبل نام مَرکب [[پیامبر (ص)]] که هنگام درگذشت همراه با مرکب‌ها و مایملک شخصی دیگر نظیر [[عمامه]]، جامه و عصا و انگشتری و نظیر آنها، به وصی خود [[حضرت علی]] بخشید. پس از [[شهادت]] آن حضرت، دلدل به [[امام حسن (ع)]] و سپس به [[امام حسین (ع)]] و پس از ایشان به [[محمد بن حنفیه]] رسید.
'''دُلدُل'''، بر وزن بلبل نام مَرکب [[پیامبر (ص)]] که هنگام درگذشت همراه با مرکب‌ها و مایملک شخصی دیگر نظیر [[عمامه]]، جامه و عصا و انگشتری و نظیر آنها، به وصی خود [[حضرت علی]] بخشید. دلدل پس از [[شهادت]] امام علی، به [[امام حسن (ع)]] و سپس به [[امام حسین (ع)]] و پس از ایشان به [[محمد بن حنفیه]] رسید.


==هدیه مقوقس==
==هدیه مقوقس==
به گفته [[طبری]] در سال هفتم هجری [[حاطب بن ابی بلتعه]] از نزد مقوقس (حاکم [[اسکندریه]]) چند هدیه نزد پیامبر (ص) آورد، از جمله کنیزی به نام [[ماریه قبطیه]] و خواهرش سیرین، و استری به نام دلدل و درازگوشی به نام [[یعفور]] و جامه‌ای.<ref> طبری، ج۳، ص۲۱، ص۱۷۴؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۵۱۱</ref><ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۰۷،۲۰۰ </ref><ref>ابن اثیر، ج۲، ص۲۲۵</ref>
به گفته [[طبری]]، در سال هفتم هجری [[حاطب بن ابی بلتعه]] از نزد مقوقس (حاکم [[اسکندریه]]) چند هدیه برای پیامبر (ص) آورد؛ از جمله کنیزی به نام [[ماریه قبطیه]] و خواهرش سیرین، و استری به نام دلدل و درازگوشی به نام [[یعفور]] و جامه‌ای.<ref> طبری، ج ۳، ص ۲۱، ص ۱۷۴؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۵۱۱</ref><ref>ابن سعد، ج ۱، ص ۱۰۷،۲۰۰ </ref><ref>ابن اثیر، ج ۲، ص ۲۲۵</ref>.


البته گزارش دیگری نیز وجود دارد که دلدل را فروة بن عمرو جذامی فرماندار قیصر روم در [[اردن]] فعلی به پیامبر(ص) هدیه داده بود.<ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۰۷،۲۰۰ </ref>. این نخستین استری بود که در [[اسلام]] دیده شد.<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۸۱</ref> <ref>ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۴</ref><ref> ذهبی، ج۱، ص۵۱۹</ref>
بر اساس گزارشی دیگر، دلدل را فروة بن عمرو جذامی فرماندار قیصر روم در [[اردن]] فعلی به پیامبر(ص) هدیه داده بود<ref>ابن سعد، ج ۱، ص ۱۰۷،۲۰۰ </ref>. این نخستین استری بود که در [[اسلام]] دیده شد<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۸۱</ref><ref>ابن اثیر، ج ۲، ص ۳۱۴</ref><ref>ذهبی، ج ۱، ص ۵۱۹</ref>.


دلدل استر یا قاطری خاکستری رنگ بوده و به همین دلیل گاهی آن را بغلۀ شهباء یا بغلۀ شبهاء نامیده‌اند.<ref>محدث نوری، مستدرک، ج۱۳، ص۳۱۰</ref> <ref>فتوح، ج۲، ص۴۶۹</ref>
دلدل استر یا قاطری خاکستری رنگ بوده و به همین دلیل گاهی آن را بغله شهباء یا بغله شبهاء نامیده‌اند<ref>محدث نوری، مستدرک، ج ۱۳، ص ۳۱۰</ref><ref>فتوح، ج ۲، ص ۴۶۹</ref>.


{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[مولوی]]:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|گفتی سرمست در سبزه و گل است | یا سواره بر براق و دلدل است}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[مثنوی معنوی]]، دفتر دوم، ص338، بیت 3793</small> | تراز = وسط| عرض = 500px | اندازه خط = 14px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[مولوی]]:{{سخ}}{{شعر}}{{ب|گفتی سرمست در سبزه و گل است |یا سواره بر براق و دلدل است}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[مثنوی معنوی]]، دفتر دوم، ص ۳۳۸، بیت ۳۷۹۳</small> | تراز = وسط| عرض = 500px | اندازه خط = 14px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


==مرکب های رسول خدا (ص) ==
==مرکب‌های رسول خدا (ص) ==
دلدل در [[غزوه حنین]] مرکب پیامبر(ص) بوده است.<ref>ابن سعد، ج2ص 150</ref><ref> خلیفه بن خیاط، ص52</ref> رسول اکرم (ص) مرکب‌های دیگری نیز داشته و طبق عادت برای اشیاء شخصی خود از سلاح‌ها، شمشیرها، عصاها و مرکب‌ها نام‌گذاری می‌نمود.
دلدل در [[غزوه حنین]] مرکب پیامبر(ص) بوده است<ref>ابن سعد، ج ۲، ص ۱۵۰.</ref><ref>خلیفه بن خیاط، ص ۵۲.</ref>. رسول اکرم (ص) مرکب‌های دیگری نیز داشته و طبق عادت برای اشیاء شخصی خود از سلاح‌ها، شمشیرها، عصاها و مرکب‌ها نام‌گذاری می‌نمود. دیگر اسب‎های سواری آن حضرت، المرتجز، ذوالعقال، السکب، الشحاء و البحر نام داشته‌اند. استر دیگری به نام ایلیه و درازگوشی به نام عفیر یا یعفور (هدیه مقوقس) داشته‌اند، همچنین ناقه‌ای به نام غضباء که گاه صحباء و قصواء هم نامیده می‌شده است<ref> بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۹۷، ۱۲۷، ج ۱۰، ص ۵</ref><ref>ابن اثیر، ج ۲، ص ۳۱۵-۳۱۶</ref><ref>بدایه و نهایه، ج ۶، ص ۹</ref><ref>ارشاد القلوب، ج ۲، ص ۳۱۸</ref><ref>شیخ صدوق، ج ۲، ص ۵۹۷</ref>.
 
دیگر اسب‎های سواری آن حضرت، '''المرتجز''' و '''ذوالعقال''' و '''السکب''' و '''الشحاء''' و '''البحر''' نام داشته‌اند. همچنین استر دیگری به نام '''ایلیه''' و درازگوشی به نام عفیر یا '''یعفور''' (هدیۀ مقوقس) داشته‌اند. همچنین ناقه‌ای به نام '''غضباء''' که گاه صحباء و قصواء هم نامیده می‌شده است.<ref> بحارالانوار، ج۱۶، ص۹۷، ۱۲۷، ج۱۰، ص۵</ref><ref> ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۵-۳۱۶</ref><ref> بدایه و نهایه، ج۶، ص۹</ref> <ref>ارشاد القلوب، ج۲، ص۳۱۸</ref> <ref>شیخ صدوق، ج۲، ص۵۹۷</ref>


==پس از پیامبر (ص) ==
==پس از پیامبر (ص) ==
۴۴۱

ویرایش