confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۸۷
ویرایش
حسن بن محمد طوسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
(درج الگوی درجه بندی) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حسن بن محمد بن حسن طوسی''' (درگذشته بعد از ۵۱۱ق/۱۱۱۷م) معروف به '''ابوعلی طوسی''' یا '''مفید ثانی''' فرزند [[شیخ طوسی]]، [[فقیه]]، [[محدث]] و یکی از مهم‌ترین حلقه‌های واسطه در [[سلسله اسناد|سلسله اسانید]] شیعه است. | '''حسن بن محمد بن حسن طوسی''' (درگذشته بعد از ۵۱۱ق/۱۱۱۷م) معروف به '''ابوعلی طوسی''' یا '''مفید ثانی''' فرزند [[شیخ طوسی]]، [[فقیه]]، [[محدث]] و یکی از مهم‌ترین حلقه‌های واسطه در [[سلسله اسناد|سلسله اسانید]] [[شیعه]] است. | ||
==نسب و تحصیلات== | ==نسب و تحصیلات== | ||
تاریخ دقیق تولد و وفات او روشن نیست، اما با توجه به اینکه وی در حدود ۴۵۵ق از [[شیخ طوسی]] | تاریخ دقیق تولد و وفات او روشن نیست، اما با توجه به اینکه وی در حدود ۴۵۵ق از [[شیخ طوسی]] [[اجازه روایت]] دریافت داشته است، می‌توان زمان تولد او را میانه‌های نیمه اول ''[[قرن پنجم]]'' [[هجری قمری]] تخمین زد.<ref>رکـ: آقابزرگ، مقدمه، ص۱۱.</ref> آخرین اطلاع از حیات وی مربوط به ۵۱۱ ق است که [[محمد بن علی طبری|عمادالدین طبری]] در این سال در [[نجف]] از او اخذ حدیث کرده است، <ref>نکـ: طبری، بشارة المصطفی، صص۲، ۵، جمـ.</ref> | ||
برخی به خاطر اقامتش در نجف اشرف، غروی دیگر لقبی است که به او داده اند.<ref>حسينى جلالى٬ المنهج الرجالى و العمل الرائد في الموسوعة الرجالية لسيد الطائفة آية الله العظمى البروجردي، ۱۴۲۲ق٬ ص۱۲</ref> | برخی به خاطر اقامتش در نجف اشرف، غروی دیگر لقبی است که به او داده اند.<ref>حسينى جلالى٬ المنهج الرجالى و العمل الرائد في الموسوعة الرجالية لسيد الطائفة آية الله العظمى البروجردي، ۱۴۲۲ق٬ ص۱۲</ref> | ||
ولی احتمالاً ابوعلی در ۵۲۰ق وی زنده نبوده است، زیرا [[هبة الله بن نما|هبة الله بن نماء]] که در این سال در نجف به تحصیل اشتغال داشته، با واسطه و با قید «رضی الله عنه» از او روایت کرده است.<ref>نکـ: سند آغازین کتاب سلیم، ص۶۳.</ref> به هر روی باتوجه به طبقه رجالی وی، گفتۀ صفدی<ref>صفدی، الوافی باوفیات، ج۱۲، ص۲۵۱.</ref> که وفات او را در حدود ۵۴۰ ق دانسته است و نیز گفته ابن شاکر کتبی<ref>ابن شاکر، عیون التاریخ، ج۱۲، ص۴۰۴.</ref> که به صراحت نام وی را در وفیات سال مذکور آورده است، نادرست می‌نماید. | ولی احتمالاً ابوعلی در ۵۲۰ق وی زنده نبوده است، زیرا [[هبة الله بن نما|هبة الله بن نماء]] که در این سال در [[نجف]] به تحصیل اشتغال داشته، با واسطه و با قید «رضی الله عنه» از او روایت کرده است.<ref>نکـ: سند آغازین کتاب سلیم، ص۶۳.</ref> به هر روی باتوجه به طبقه رجالی وی، گفتۀ صفدی<ref>صفدی، الوافی باوفیات، ج۱۲، ص۲۵۱.</ref> که وفات او را در حدود ۵۴۰ ق دانسته است و نیز گفته ابن شاکر کتبی<ref>ابن شاکر، عیون التاریخ، ج۱۲، ص۴۰۴.</ref> که به صراحت نام وی را در وفیات سال مذکور آورده است، نادرست می‌نماید. | ||
ابوعلی که از خاندانی صاحب نام برخاسته بود، در مکتب پدرش [[شیخ الطائفه]] ابوجعفر طوسی طلب علم کرد و در علوم دینی به پایه‌ای رسید که به وی لقب مفید داده شد و برای تمایز از [[شیخ مفید]]، مفید ثانی نیز خوانده می‌شد.<ref>ابن فوطی، تلخیص مجمع الآداب، ص۷۱۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۴.</ref> | ابوعلی که از خاندانی صاحب نام برخاسته بود، در مکتب پدرش [[شیخ الطائفه]] ابوجعفر طوسی طلب علم کرد و در علوم دینی به پایه‌ای رسید که به وی لقب مفید داده شد و برای تمایز از [[شیخ مفید]]، مفید ثانی نیز خوانده می‌شد.<ref>ابن فوطی، تلخیص مجمع الآداب، ص۷۱۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۴.</ref> | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
*پدرش شیخ الطائفه: ابوعلی در بغداد و نجف اشرف ملازم پدر بزرگوارش بود و تمامی تصنیفات او را نزذش خوانده است. ابوعلی از سر ارادت پدر را با عبارت ''السعید الوالد'' یاد می‌کرد. شیخ الطائفه علاوه بر اجازه‌ای که در سال ۴۵۵ق به پسر و چند تن دیگر داده است٬ در سال ۴۷۷ق در انتهای کتاب وقف ''تهذیب الاحکام'' اجازه‌نامه دیگری نیز برای ابوعلی نوشته است. <ref>صدرایی، طبقات فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث و علوم حدیثی شیعه، ج۱۱، ص۶۶</ref> | *پدرش شیخ الطائفه: ابوعلی در [[بغداد]] و [[نجف اشرف]] ملازم پدر بزرگوارش بود و تمامی تصنیفات او را نزذش خوانده است. ابوعلی از سر ارادت پدر را با عبارت ''السعید الوالد'' یاد می‌کرد. شیخ الطائفه علاوه بر اجازه‌ای که در سال ۴۵۵ق به پسر و چند تن دیگر داده است٬ در سال ۴۷۷ق در انتهای کتاب وقف ''تهذیب الاحکام'' اجازه‌نامه دیگری نیز برای ابوعلی نوشته است. <ref>صدرایی، طبقات فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث و علوم حدیثی شیعه، ج۱۱، ص۶۶</ref> | ||
ابوعلی غیر از پدر، نزد شیوخی چند از [[امامیه]] و غیر ایشان مانند ابویعلی[[ سلار دیلمی]]، ابن صقال، ابوطیب طبری، خلّال و تنوخی<ref>ابن حجر، لسان المیزان، ج۲، ص۲۵۰؛ امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۴، ص۱۶۰.</ref> دانش آموخت. | ابوعلی غیر از پدر، نزد شیوخی چند از [[امامیه]] و غیر ایشان مانند ابویعلی[[ سلار دیلمی]]، ابن صقال، ابوطیب طبری، خلّال و تنوخی<ref>ابن حجر، لسان المیزان، ج۲، ص۲۵۰؛ امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۴، ص۱۶۰.</ref> دانش آموخت. | ||
باید گفت سید محسن امین پس از ذکر اسم '''ابوطیب طبری، خلال و تنوخی''' می گوید: ما به درستی نمی دانیم این سه نفر کیستند و آن ها را از قول ابن حجر عسقلانی نقل کردیم.<ref>اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۶</ref> | باید گفت [[سید محسن امین]] پس از ذکر اسم '''ابوطیب طبری، خلال و تنوخی''' می گوید: ما به درستی نمی دانیم این سه نفر کیستند و آن ها را از قول ابن حجر عسقلانی نقل کردیم.<ref>اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۴۶</ref> | ||
نویسندگان غالباً او را پارسا، زاهد، عالم و البته [[ثقه]] دانسته‌اند و طالبان پیوسته جهت اخذ علم نزد او می‌شتافتند.<ref>صفدی، الوافی باوفیات، ج۱۲، ص۲۵۱؛ منتجب الدین، الفهرست، ص۲۴؛ حرعاملی، امل الآمل، ج۲، ص۷۶.</ref> | نویسندگان غالباً او را پارسا، زاهد، عالم و البته [[ثقه]] دانسته‌اند و طالبان پیوسته جهت اخذ علم نزد او می‌شتافتند.<ref>صفدی، الوافی باوفیات، ج۱۲، ص۲۵۱؛ منتجب الدین، الفهرست، ص۲۴؛ حرعاملی، امل الآمل، ج۲، ص۷۶.</ref> | ||