بحث:حسن بن محمد طوسی

حسن بن محمد طوسی

به خاطر اقامتش در نجف اشرف، غروی دیگر لقبی است که به او داده اند.

جایگاه علمی

شیخ مرتضی انصاری (متوفای۱۲۸۰ق) در فرائد الاصول روایتی را که در سلسله سند آن فردی مجهول قرار دارد، نقل کرده ولی آن را همانند صحیح دانسته است. استاد فقید محمدجواد ذهنی می گوید: علت صحیح بودن این روایت با وجود راوی مجهول این است که آن را شیخ ابوعلی روایت کرده است و او مردی ثقه است که از غیرمعتمد روایت نمی کند. القابی که دانشمندان ابوعلی را با آن یاد کرده اند نیز حاکی از جایگاه والای او در بین ایشان است. چنان چه برخی او را مفیدالدین خطاب کرده و برخی دیگر لقب الشیخ الموید و برخی نیز لقب موتمن به وی داده اند.

اساتید و مشایخ

1. پدرش شیخ الطائفه: ابوعلی در بغداد و نجف اشرف ملازم پدر بزرگوارش بود و تمامی تصنیفات او را نزذش خوانده است. ابوعلی از سر ارادت پدر را با عبارت السعید الوالد یاد می‌کرد. شیخ الطائفه علاوه بر اجازه‌ای که در سال ۴۵۵ق به پسر و چند تن دیگر داده است٬ در سال ۴۷۷ق در انتهای کتاب وقف تهذیب الاحکام اجازه‌نامه دیگری نیز برای ابوعلی نوشته است.

سید محسن امین پس از ذکر اسم ابوطیب طبری، خلال و تنوخی می گوید: ما به درستی نمی دانیم این سه نفر کیستند و آن ها را از قول ابن حجر عسقلانی نقل کردیم.

دو روایت مهم شیعی

دو روایت بسیار مشهور و مهمی که اسنادشان به ابوعلی منتهی می شود، عبارتند از:

1. زیارت جامعه کبیره که شیخ مفید در کتاب المزار آن را آورده است.
2. صحیفه کامله سجادیه؛ ابوعلی این روایت را به خواهر زاده اش، حمزه بن محمد نقل کرده است.

زعامت حوزه علمیه

در قرن ششم هجری پس از درگذشت شیخ طوسی و با وجود عالمان و دانشمندانی که در سن و علم بر ابوعلی مقدم بودند، او به زعامت حوزه علمیه نجف اشرف و ریاست علمی شهر رسید. در زمان او حوزه نجف به حوزه ای بین المللی تبدیل شد و طلاب متعددی را از نقاط مختلف جهان به خود جذب کرد.

فرزند

ابو نصر محمد بن حسن

با این که وی همانند عالمی جلیل القدر بود و پس از پدر زعیم حوزه علمیه نجف اشرف گردید لیکن از او جز نامی در کتب یافت نمی شود.

Mashg (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۱:۳۴ (UTC)