رساله توضیح‌المسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

پیش از تدوین رساله‌های عملیه، مجتهدین نظریات فقهی خود را در قالب کتاب‌های علمی و فنی و یا در ضمن پرسش و پاسخ بیان می کردند.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۳.</ref> در عصر [[صفویه]] علمای [[حوزه علمیه اصفهان]]، فارسی نویسی را برای فهم بهتر احکام، لازم دانستند.  نخستین بار [[شیخ بهائی]] (درگذشته ۱۰۳۱ق) رساله‌ای با عنوان [[جامع عباسی]]  به فارسی ساده تألیف کرد که اقدامی در جهت فهم بهتر مردم و اجرای آسان [[احکام]] [[شیعه]] بود. نگارش جامع عباسی توسط بهایی ناتمام ماند و شاگرد وی [[نظام الدین محمد ساوجی]] (درگذشته ۱۰۳۸) در ۱۰۳۲ آن را کامل کرد.<ref>یزدانی، مروری بر رساله‌های علمیه، «مجله فقه»، ص۲۱۰.</ref>  [[سید ابوالحسن اصفهانی]] (درگذشته ۱۳۶۵ق) نیز رساله عملیه‌ای به زبان فارسی با نام [[ذخیرة الصالحین (کتاب)|ذخیرة الصالحین]] منتشر کرد.<ref> آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۱۰، ص۱۶.</ref>  

رساله عملیه آیت الله بروجردی، مبنای رساله‌نویسی مراجع تقلید بعدی قرار گرفت؛ برخی از علما از جمله [[سید محسن حکیم]] [[سید محمود شاهرودی]] شیخ [[منصور دزفولی]] و [[سید محمدهادی حسینی میلانی|سیدهادی میلانی]] به آن حاشیه نوشتند.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۷۳.</ref>