ام ولد: تفاوت میان نسخه‌ها

در فقه برای ام ولد شدن کنیز شرایطی قرار داده شده از جمله اینکه پدر فرزند نباید برده باشد و کنیز هم در ملک صاحبش باردار شده باشد. در منابع فقهی برای اشاره به او ولد از واه استیلاد هم استفاده شده است. استیلاد موجب محدود شدن اختیارات مالک دربارۀ كنیز می‌شود؛ به همین دلیل مالک نمی‌تواند ام ولد را بفروشد یا هبه کند. ام ولد پس از مرگ مالک (پدرفرزند) به واسطه [[ارث]] فرزند خود یا بخشی از آن، آزاد خواهد شد.  

بعد از تحقق عنوان ام ولد، برای او و فرزندش احکام خاصی در کتب فقهی تدوین شده است.

* استیلاد موجب محدود شدن اختیارات مولا (مالک) دربارۀ كنیز است؛<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶، ج۱، ص۴۷۵.</ref> بر این اساس فروختن ام ولد یا هبه کردن آن به دیگری جایز نیست، مگر در شرایط که مالک قیمت کنیز را بدهکار باشد و توان پرداخت آن را جز با فروختن کنیز نداشته باشد.<ref>حلی، تحریر الأحکام الشرعیة، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۲۸۷؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۷۲؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۲، ص۳۷۳ و ج۳۴، ص۳۷۸.</ref>

* فرزند به دنیا آمده از ام ولد، آزاد خواهد بود و بردگی مادرش به او سرایت نمی‌کند.<ref>حلی، تحریر الأحکام الشرعیة، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۲۸۵.</ref>  

* ام ولد تا زمان مرگ مالک برده خواهد بود و پس از مرگ مالک از سهم [[ارث]] فرزند خود آزاد خواهد شد؛ ولی اگر فرزندش به دلیل وجود مانعی از ارث محروم شود، یا قبل از پدرش از دنیا برود، ام ولد همچنان [[برده]] خواهد ماند.<ref>طوسی، المبسوط، المکتبه المرتضویه، ج۶، ص۱۸۶؛ حلی، تحریر الأحکام الشرعیة، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۲۸۵؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۴، ص۳۷۷.</ref>

*ام ولد به صورت مستقیم از مولا ارث نمی‌برد.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۹، ص۶۱.</ref> البته مالک می‌تواند برای ام ولد مالی را [[وصیت]] کند.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۴، ص۳۸۲.</ref> ولی

* شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم، کتاب‌فروشی داوری، ۱۴۱۰ق

* علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الأحكام الشرعیة على مذهب الإمامیة، محقق ابراهیم بهادری، قم، موسسه امام صادق، ۱۴۲۰ق.