پرش به محتوا

خمسه (نماد): تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ مهٔ ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:


همچنین اشتهار این نماد به دست حضرت [[فاطمه(س)]] و نیز رواج این باور که خمسه نماد دست بریده حضرت [[عباس بن علی|عباس (ع)]] است موجب شده است که عوام آن را ابداع [[شیعه]] بنگارند. حتی محتواهای راجع به عدد پنج  در اسلام (پنج نوبت نمازهای یومیه، [[پنج تن آل عبا]]، [[:رده:پیامبران اولوالعزم|پنج پیامبر اولوالعزم]] و جز آنها) در ذیل دلالت‌هایی دانسته شده که نماد خمسه بدان ناظر است.<ref>شمیل، ص78، 79، 92؛ لوئیس، ص26، تصویر؛ د اسلام، چاپ دوم ذیل Tilsam؛ د. دین و اخلاق ذیل Charm and amulets muhammadan؛ پنج تن، پنج تن در اعتقادات و ادبیات و فرهنگ عامه</ref>
همچنین اشتهار این نماد به دست حضرت [[فاطمه(س)]] و نیز رواج این باور که خمسه نماد دست بریده حضرت [[عباس بن علی|عباس (ع)]] است موجب شده است که عوام آن را ابداع [[شیعه]] بنگارند. حتی محتواهای راجع به عدد پنج  در اسلام (پنج نوبت نمازهای یومیه، [[پنج تن آل عبا]]، [[:رده:پیامبران اولوالعزم|پنج پیامبر اولوالعزم]] و جز آنها) در ذیل دلالت‌هایی دانسته شده که نماد خمسه بدان ناظر است.<ref>شمیل، ص78، 79، 92؛ لوئیس، ص26، تصویر؛ د اسلام، چاپ دوم ذیل Tilsam؛ د. دین و اخلاق ذیل Charm and amulets muhammadan؛ پنج تن، پنج تن در اعتقادات و ادبیات و فرهنگ عامه</ref>
در حالیکه انتساب خمسه به یک وجود مقدّس مؤنّث، سنّتی بسیار کهن است و دست کم در زمان حیات اقوام فنیقیکارتاژی، خمسه نماد تأنیث  (الهۀ ماه) نزد ایشان بوده و در [[یهودیت]] نیز آن را به میریام، خواهر [[موسی]] و [[هارون]] علیهما السلام نسبت داده و آن را دست میریام=پنجۀ میریام خوانده است.  
در حالیکه انتساب خمسه به یک وجود مقدّس مؤنّث، سنّتی بسیار کهن است و دست کم در زمان حیات اقوام فنیقیکارتاژی، خمسه نماد تأنیث  (الهۀ ماه) نزد ایشان بوده و در [[یهودیت]] نیز آن را به میریام، خواهر [[موسی]] و [[هارون]] علیهما السلام نسبت داده و آن را دست میریام=پنجۀ میریام خوانده است. <ref>موسکاتی، ص180و تصویر 6؛ د. جودائیکا، ذیل، Amult: ilnminated amulets؛ برای استفادۀ زردشتیان از نماد پنجه نک: مزار پور، ص102</ref>
 
بعید نیست وجه تسمیۀ گیاه موسوم به چنگ مریم (کفّ العذّرا) که عوام آن را به باور تسهیل زایمان زائو، در آب می انداختند <ref>کتیرائی، ص47، 294-296؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل، Maryam؛ دونالدسون، ص27؛ شکوزاده، ص134</ref>
 
و نیز انتساب نماد خمسه به دست حضرت فاطمه نوعی دگردیسیِ امتدادی از دست میریام یهودیان، در زمینۀ اسلامی -شیعی باشد.
 
یهودیان هنوز هم از نمادهای خمسه استفاده می کنند.  گاه نماد ماهی را که مصون از چشم زخم دانسته می شود  در خمسه ها نقش می کنند.  یا