پرش به محتوا

لا فتی الا علی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویرایش جزیی
جز (←‏آثار هنری: تمیزکاری)
جز (ویرایش جزیی)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[اسفند]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[اسفند]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{امام علی}}
{{امام علی}}
'''لا فَتَى إِلَّا عَلِی''' به معنای جوانمردی جز علی نیست. از فضایل امام علی(ع) است که به دلیل فداکاری و شجاعتش در جنگ احد از سوی جبرئیل به آن توصیف شده است. امام علی نیز در سخنان خود به آن استناد نموده  است. این  حدیث در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است. در کارهای هنری هم منشا پیدایش آثاری شده است.
'''لا فَتَى إِلَّا عَلِی''' به معنای جوانمردی جز علی نیست، از فضایل [[امام علی(ع)]] است که به دلیل فداکاری و شجاعتش در [[جنگ احد]] از سوی [[جبرئیل]] به آن توصیف شد. این  حدیث در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است. در کارهای هنری منشأ پیدایش آثاری شده است.
==اصل ماجرا==
==اصل ماجرا==
در [[جنگ احد]]،  از هر طرف به پیامبر حمله می‌شد. حضرت علی(ع) به فرمان پیامبر(ص) به آنان حمله می‌کرد. [[جبرئیل]] نازل شد و روحیه جوانمردی امام علی(ع) را  ستایش نمود. رسول خدا(ص) جبرئیل را تصدیق کرد و گفت: من از علی هستم و او از من است. سپس صدایی در آسمان پیچید که:  
در [[جنگ احد]]،  هنگامی که از اطراف به پیامبر حمله می‌شد. حضرت علی(ع) به فرمان پیامبر(ص) به آنان حمله می‌کرد. [[جبرئیل]] نازل شد و روحیه جوانمردی امام علی(ع) را  ستایش نمود. رسول خدا(ص) جبرئیل را تصدیق کرد و گفت: من از علی هستم و او از من است. سپس صدایی در آسمان پیچید که:  
::لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار، لا فَتى اِلاّ عَلى؛ شمشیری چون [[ذوالفقار]] و جوانمردی همچون علی نیست.<ref>طبری، تاریخ طبری،۱۳۶۲ش، ج ۳، ص ۱۰۲۷؛ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۱۰۷.</ref>  
::لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار، لا فَتى اِلاّ عَلى؛ شمشیری چون [[ذوالفقار]] و جوانمردی همچون علی نیست.<ref>طبری، تاریخ طبری،۱۳۶۲ش، ج ۳، ص ۱۰۲۷؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۱۰۷.</ref>  


در حدیثی [[امام صادق]] مى‏ فرماید: در جنگ احد مردم از اطراف پیامبر فرار کردند و پیامبر سخت خشمگین شد، و هر گاه خشم مى‏‌گرفت عرقى مانند مروارید از پیشانى او فرو مى‏ ریخت. پیامبر نگاهى كرد و به امام على  فرمود: اى على! تو چرا همانند بقیه فرار نمی‌کنی؟ امام على عرض كرد: یا رسول اللَّه! من به شما اقتدا می کنم. پیامبر فرمود: پس اینک مرا از دشمنان محافظت کن.امام على به [[کفار]] حمله کرد، پس نخستین كسى را كه از پای درآورد، [[جبرئیل]] گفت: اى محمّد! این است مساوات. پیامبر فرمود: او از من است و من از او. جبرئیل گفت: و من از شما دو نفر هستم، اى محمّد. جبرئیل  در این هنگام مى‏‌گفت: شمشیرى نیست مگر ذو الفقار و جوانمردى نیست مگر على. <ref>کلینی، كافی،۱۴۰۷ق،ج۸، ص۱۱۰،ح۹۰.</ref>
در حدیثی [[امام صادق]] مى‏ فرماید: در جنگ احد مردم از اطراف پیامبر فرار کردند و پیامبر سخت خشمگین شد. پیامبر نگاهى كرد و به امام على  فرمود: اى على! تو چرا همانند بقیه فرار نمی‌کنی؟ امام على عرض كرد: یا رسول اللَّه! من به شما اقتدا می کنم. پیامبر فرمود: پس اینک مرا از دشمنان محافظت کن.امام على به [[کفار]] حمله کرد، پس نخستین كسى را كه از پای درآورد، [[جبرئیل]] گفت: اى محمّد! این است مساوات. پیامبر فرمود: او از من است و من از او. جبرئیل گفت: و من از شما دو نفر هستم، اى محمّد. جبرئیل  در این هنگام مى‏‌گفت: شمشیرى نیست مگر ذو الفقار و جوانمردى نیست مگر على. <ref>کلینی، كافی،۱۴۰۷ق،ج۸، ص۱۱۰،ح۹۰.</ref>


سپس [[حسان بن ثابت]] از پیامبر اجازه گرفت، تا در این باره شعری بسراید پیامبر به او اجازه داد و حسان هم شعر(جبریل نادی معلنا) را سرود . <ref>امینی،الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ۱۴۱۶ق،ج‏۲، ص۱۰۵</ref>
سپس [[حسان بن ثابت]] از پیامبر اجازه گرفت، تا در این باره شعری بسراید پیامبر به او اجازه داد و حسان هم شعر(جبریل نادی معلنا) را سرود . <ref>امینی،الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ۱۴۱۶ق،ج‏۲، ص۱۰۵</ref>
==مکان نزول==
==مکان نزول==
این [[حدیث قدسی]] بارها در مکان های متفاوت بیان شده است: در حدیثی از[[امام باقر]] آمده: [[فرشتگان|فرشته‌ای]] به نام رضوان در [[جنگ بدر]] این جمله را گفته است.<ref>خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱، ص۱۶۷، ح۲۰۰</ref> صاحب [[تذکرة الخواص]] می نویسد: [[احمد بن حنبل]] این فضیلت را برای [[جنگ خیبر]] دانسته است. <ref>سبط بن جوری، تذکرة الخواص،
مکان این [[حدیث قدسی]] بارها در مکان های متفاوت بیان شده است: در حدیثی از[[امام باقر]] آمده: [[فرشتگان|فرشته‌ای]] به نام رضوان در [[جنگ بدر]] این جمله را گفته است.<ref>خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱، ص۱۶۷، ح۲۰۰</ref> صاحب [[تذکرة الخواص]] می نویسد: [[احمد بن حنبل]] این فضیلت را برای [[جنگ خیبر]] دانسته است. <ref>سبط بن جوری، تذکرة الخواص،
۱۴۱۸ق، ص۲۶</ref>
۱۴۱۸ق، ص۲۶</ref>
علامه‌امینی می گوید: احادیث متعددی که درباره این فضلیت وارد شده و به ما می فهماند که جریان چندین مرتبه واقع شده و دانشمندان علم [[حدیث]] بر نقل این حکایت [[اجماع]] دارند.<ref>امینی،الغدیر فی الکتاب والسنه‌والادب،۱۴۱۶ق، ج‏۲، ص۱۰۴</ref>
علامه‌امینی می گوید: احادیث متعددی که درباره این فضلیت وارد شده و به ما می فهماند که جریان چندین مرتبه واقع شده و دانشمندان علم [[حدیث]] بر نقل این حکایت [[اجماع]] دارند.<ref>امینی،الغدیر فی الکتاب والسنه‌والادب،۱۴۱۶ق، ج‏۲، ص۱۰۴</ref>


==استناد امام علی==
==استناد امام علی==
حضرت علی در حدیثی به این فضلیت  احتجاج نموده و فرمود: شما را به خدا قسم. آیا  در میان مهاجران و انصار به غیر از من جبرئیل درباره کسی گفته است:«ای محمد! شمشیری مانند ذوالفقار و جوانمردی مانند علی نیست» آیا در میان مهاجرین و انصار جبرئیل در حق کسی چنین تعبیری آورده است؟! گفتند: خیر. <ref>علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، ۱۹۹۵م، ج۳۹، ص۲۰۱.</ref>
حضرت علی به فضیلت این حدیث درباره خود احتجاج کرده است: شما را به خدا قسم. آیا  در میان [[مهاجران]] و [[انصار]] به غیر از من جبرئیل درباره کسی گفته است:«ای محمد! شمشیری مانند ذوالفقار و جوانمردی مانند علی نیست» آیا در میان مهاجرین و انصار جبرئیل در حق کسی چنین تعبیری آورده است؟<ref>علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، ۱۹۹۵م، ج۳۹، ص۲۰۱.</ref>
==آثار هنری==
==آثار هنری==
این جمله در آثار هنری زیادی به چشم می‌آید. نظیر نقش سکه که در نوروز ۱۳۳۵ش بر روی سکه نقره‌ای ضرب شد یا حسن روح الامین در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ش تابلویی را که در طول شش ماه طراحی و اجرا کرده بود را به نمایش گذاشت. <ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/1791101/ خبرگزاری صدا وسیما]</ref>
این جمله در آثار هنری به کار رفته است. در نوروز ۱۳۳۵ش بر روی سکه نقره‌ای ضرب شد. حسن روح الامین در اردیبهشت ۱۳۹۶ش تابلویی را با محتوای این حدیث طراحی کرد. <ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/1791101/ خبرگزاری صدا وسیما]</ref>


[[جرج جرداق]] هم خواندنی است .وی می گوید: من در خانواده‌ای مسیحی بزرگ شده‌ام که به این چیزها اعتقاد نداریم. پدر من سنگ‌تراش بود. کارهایش را می‌فروخت و به دهات اطراف می‌برد و روزی‌اش از این راه به دست می‌آمد. اما سنگی را در خانه نگه داشته بود و دو سال روی آن کار می‌کرد. بعد که کارش تمام شد آن را به سردر خانه‌مان آویخت. روی آن سنگ این جمله حک شده بود: «لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/7021/85112/ پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
[[جرج جرداق]] هم خواندنی است .وی می گوید: من در خانواده‌ای مسیحی بزرگ شده‌ام که به این چیزها اعتقاد نداریم. پدر من سنگ‌تراش بود. کارهایش را می‌فروخت و به دهات اطراف می‌برد و روزی‌اش از این راه به دست می‌آمد. اما سنگی را در خانه نگه داشته بود و دو سال روی آن کار می‌کرد. بعد که کارش تمام شد آن را به سردر خانه‌مان آویخت. روی آن سنگ این جمله حک شده بود: «لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/7021/85112/ پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>