لا فتی الا علی: تفاوت میان نسخه‌ها

لا فتی الا علی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۳۳

۱٬۹۴۷ بایت حذف‌شده ، ‏۵ مارس ۲۰۱۸

جز

ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۶٬۹۷۶

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''لا فَتَى إِلَّا عَلِی'''یعنی هیچ جوانمردی جز علی نیست. این جمله را[[جبرئیل]] در [[جنگ احد]] در توصیف [[امام علی]] گفت. امام هم در سخنان خود به آن استناد نموده  است. [[شیعه]] و [[اهل سنت]] این [[حدیث قدسی]]  را در آثار خود ذکر کرده‌اند. در کارهای هنری هم منشا پیدایش آثاری شده است.
+{{امام علی}}
+'''لا فَتَى إِلَّا عَلِی''' به معنای جوانمردی جز علی نیست. از فضایل امام علی(ع) است که به دلیل فداکاری و شجاعتش در جنگ احد از سوی جبرئیل به آن توصیف شده است. امام علی نیز در سخنان خود به آن استناد نموده  است. این  حدیث در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است. در کارهای هنری هم منشا پیدایش آثاری شده است.
 ==اصل ماجرا==
-در [[جنگ احد]]،[[امام علی(ع)]]جانانه می جنگید. [[پیامبر(ص)]] از هر طرف مورد هجوم قرار گرفت. حضرت علی(ع) به فرمان پیامبر(ص) به آنها حمله می‌کرد. به همین جهت، [[جبرئیل]] نازل شد و روحیه جوانمردی امام علی(ع) را  ستایش نمود. رسول خدا(ص) جبرئیل را تصدیق کرد و گفت: "من از علی هستم و او از من است." سپس صدایی در آسمان پیچید که: "لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار، لا فَتى اِلاّ عَلى؛ شمشیری چون [[ذوالفقار]] و جوانمردی همچون علی نیست."<ref>طبری، تاریخ طبری،۱۳۶۲ش، ج ۳، ص ۱۰۲۷؛ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۱۰۷.</ref>
+در [[جنگ احد]]،  از هر طرف به پیامبر حمله می‌شد. حضرت علی(ع) به فرمان پیامبر(ص) به آنان حمله می‌کرد. [[جبرئیل]] نازل شد و روحیه جوانمردی امام علی(ع) را  ستایش نمود. رسول خدا(ص) جبرئیل را تصدیق کرد و گفت: من از علی هستم و او از من است. سپس صدایی در آسمان پیچید که:
+::لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار، لا فَتى اِلاّ عَلى؛ شمشیری چون [[ذوالفقار]] و جوانمردی همچون علی نیست.<ref>طبری، تاریخ طبری،۱۳۶۲ش، ج ۳، ص ۱۰۲۷؛ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۱۰۷.</ref>
-در حدیثی [[امام صادق]] مى‏ فرماید: در جنگ احد مردم از اطراف پیامبر فرار کردند و پیامبر سخت خشمگین شد، و هر گاه خشم مى‏ گرفت عرقى مانند مروارید از پیشانى او فرو مى‏ ریخت. پیامبر نگاهى كرد و به امام على  فرمود: اى على! تو چرا همانند بقیه فرار نمی کنی؟ امام على عرض كرد: یا رسول اللَّه! من به شما اقتدا می کنم. پیامبر فرمود: پس اینک مرا از دشمنان محافظت کن.امام على به [[کفار]] حمله کرد، پس نخستین كسى را كه از پای درآورد، [[جبرئیل]] گفت: اى محمّد! این است مساوات . پیامبر فرمود: او از من است و من از او. جبرئیل گفت: و من از شما دو نفر هستم، اى محمّد. جبرئیل  در این هنگام مى‏ گفت: شمشیرى نیست مگر ذو الفقار و جوانمردى نیست مگر على. <ref>کلینی، كافی،۱۴۰۷ق،ج۸، ص۱۱۰،ح۹۰.</ref>
+در حدیثی [[امام صادق]] مى‏ فرماید: در جنگ احد مردم از اطراف پیامبر فرار کردند و پیامبر سخت خشمگین شد، و هر گاه خشم مى‏‌گرفت عرقى مانند مروارید از پیشانى او فرو مى‏ ریخت. پیامبر نگاهى كرد و به امام على  فرمود: اى على! تو چرا همانند بقیه فرار نمی‌کنی؟ امام على عرض كرد: یا رسول اللَّه! من به شما اقتدا می کنم. پیامبر فرمود: پس اینک مرا از دشمنان محافظت کن.امام على به [[کفار]] حمله کرد، پس نخستین كسى را كه از پای درآورد، [[جبرئیل]] گفت: اى محمّد! این است مساوات. پیامبر فرمود: او از من است و من از او. جبرئیل گفت: و من از شما دو نفر هستم، اى محمّد. جبرئیل  در این هنگام مى‏‌گفت: شمشیرى نیست مگر ذو الفقار و جوانمردى نیست مگر على. <ref>کلینی، كافی،۱۴۰۷ق،ج۸، ص۱۱۰،ح۹۰.</ref>
 سپس [[حسان بن ثابت]] از پیامبر اجازه گرفت، تا در این باره شعری بسراید پیامبر به او اجازه داد و حسان هم شعر(جبریل نادی معلنا) را سرود . <ref>امینی،الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ۱۴۱۶ق،ج‏۲، ص۱۰۵</ref>
@@ خط ۱۲: / خط ۱۴: @@
 ==استناد امام علی==
-حضرت علی در حدیثی به این  فضلیت  احتجاج نموده و فرمود: شما را به خدا قسم. آیا  در میان مهاجرین و انصار به غیر از من جبرئیل درباره کسی گفته است:«ای محمد! شمشیری مانند ذوالفقار و جوانمردی مانند علی نیست» آیا در میان مهاجرین و انصار جبرئیل در حق کسی چنین تعبیری آورده است؟! گفتند: خیر. <ref>علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، ۱۹۹۵م، ج۳۹، ص۲۰۱.</ref>
+حضرت علی در حدیثی به این  فضلیت  احتجاج نموده و فرمود: شما را به خدا قسم. آیا  در میان مهاجران و انصار به غیر از من جبرئیل درباره کسی گفته است:«ای محمد! شمشیری مانند ذوالفقار و جوانمردی مانند علی نیست» آیا در میان مهاجرین و انصار جبرئیل در حق کسی چنین تعبیری آورده است؟! گفتند: خیر. <ref>علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، ۱۹۹۵م، ج۳۹، ص۲۰۱.</ref>
 ==آثار هنری==
-این جمله درآثار هنری زیادی به چشم می‌آید. نظیر نقش سکه که در نوروز ۱۳۳۵ش بر روی سکه نقره‌ای ضرب شد یا حسن روح الامین در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ش تابلویی را که در طول شش ماه طراحی و اجرا کرده بود را به نمایش گذاشت. <ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/1791101/ خبرگزاری صدا وسیما]</ref>
+این جمله در آثار هنری زیادی به چشم می‌آید. نظیر نقش سکه که در نوروز ۱۳۳۵ش بر روی سکه نقره‌ای ضرب شد یا حسن روح الامین در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ش تابلویی را که در طول شش ماه طراحی و اجرا کرده بود را به نمایش گذاشت. <ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/1791101/ خبرگزاری صدا وسیما]</ref>
-در این رابطه داستان [[جرج جرداق]] هم خواندنی است .وی می گوید: من در خانواده‌ای مسیحی بزرگ شده‌ام که به این چیزها اعتقاد نداریم. پدر من سنگ‌تراش بود، . کارهایش را می‌فروخت و به دهات اطراف می‌برد و روزی‌اش از این راه به دست می‌آمد. اما سنگی را در خانه نگه داشته بود و دو سال روی آن کار می‌کرد. بعد که کارش تمام شد آن را به سردر خانه‌مان آویخت. روی آن سنگ این جمله حک شده بود: «لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/7021/85112/ پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
-شاعران فارسی زبان هم در آثار خود با «لافتی الا علی» اشعار و ترکیب‌های گوناگونی  ساخته‌اند، نظیر: [[سعدی]] که سروده است :
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|کس را چه زور و زهره که وصف علی کند|جبار در مناقب او گفته هل اتی}}{{ب|زورآزمای قلعهٔ خیبر که بند او|در یکدگر شکست به بازوی لافتی<ref>سعدی،کلیات سعدی، ۱۳۶۵ش،قصیده۱.</ref>}}{{پایان شعر}}
-[[امام علی در آثار عطار|عطار]] سروده است:
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|رونقی کان دین پیغمبر گرفت|از امیر مؤمنان حیدر گرفت}}
-{{ب|«لا فتی إلّا علی»ش از مصطفی است|وز خداوند جهانش «هل أتی» است}}
-{{ب|از دو دستش «لا فتی» آمد پدید|وز سه قرصش «هل أتی» آمد پدید<ref>عطار نیشابوری، مصیبت نامه، ۱۳۷۶ش، ص ۳۴.</ref>}}
-{{پایان شعر}}
-خواجوی کرمانی سروده است:
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|مهر او از آسمان لافتی الا علی |تیغ او از گوهر لاسیف الا ذوالفقار <ref>خواجوی کرمانی، دیوان اشعار،۱۳۶۹ش،ص۱۳۳.</ref>}}
-{{پایان شعر}}
-[[شاه نعمت‌الله ولی]] در ترجیع اولش سروده است:
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|تا لوای حیدری بر طارم خضرا زدند |کوس غرّش بر فراز عالم اعلا زدند}}
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|نفس خیر المرسلین است آن ولی کردگار|لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار<ref> شاه نعمت‌الله، دیوان شاه نعمت‌الله ولی،۱۳۷۰ش، ترجیع۱</ref>}}
-{{پایان شعر}}
-[[شهریار]] در شعر [[امام علی در دیوان شهریار|علی ای همای رحمت]] سزوده است:
+[[جرج جرداق]] هم خواندنی است .وی می گوید: من در خانواده‌ای مسیحی بزرگ شده‌ام که به این چیزها اعتقاد نداریم. پدر من سنگ‌تراش بود. کارهایش را می‌فروخت و به دهات اطراف می‌برد و روزی‌اش از این راه به دست می‌آمد. اما سنگی را در خانه نگه داشته بود و دو سال روی آن کار می‌کرد. بعد که کارش تمام شد آن را به سردر خانه‌مان آویخت. روی آن سنگ این جمله حک شده بود: «لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/7021/85112/ پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
-{{شعر|نستعلیق}}{{ب|نه بشر توانمش گفت نه خدا توانمش خواند|متحیرم چه نامم شه ملک لا فتی را <ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۴۲.</ref>}}{{پایان شعر}}
+شاعران فارسی‌زبان همچون [[سعدی]]، [[خواجوی کرمانی]]، [[عطار نیشابوری]]، [[شاه نعمت‌الله ولی]] و [[شهریار]]<ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۴۲.</ref> در آثار خود با «لافتی الا علی» اشعار و ترکیب‌های گوناگونی ساخته‌اند، نظیر:
-البته نمونه‌های بیشتری در این رابطه وجود دارد.<ref>[http://sls110.ir/content-site/context/PgrID/1577/PageID/2/ArtMID/499/ArticleID/1631 صرفی محمدرضا، گونه شناسی اوصاف حضرت علی علیه السلام در شعر فارسی - قسمت سوم]</ref>
+خواجوی کرمانی سروده است:
+{{شعر۲
+|مهر او از آسمان لافتی الا علی |تیغ او از گوهر لاسیف الا ذوالفقار <ref>خواجوی کرمانی، دیوان اشعار،۱۳۶۹ش،ص۱۳۳.</ref>}}
+شهریار
+{{شعر۲
+|نه بشر توانمش گفت نه خدا توانمش خواند|متحیرم چه نامم شه ملک لا فتی را <ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۴۲.</ref>}}
 ==جستارهای وابسته==
-{{ستون-شروع|3}}
+*[[ذوالفقار]]
-*[[حدیث لوح]]
-*[[حدیث سفینه]]
-*[[حدیث سلسلة الذهب]]
-*[[حدیث ثقلین]]
-*[[حدیث کساء]]
-*[[حدیث طیر مشوی]]
-{{پایان}}
 ==پانویس==
@@ خط ۶۲: / خط ۴۶: @@
 *علی بن الحسن الشافعی، تاریخ مدینة دمشق وذکر فضل‌ها وتسمیة من حل‌ها من الأماثل ، تحقیق محب الدین أبی سعید عمر بن غرامة العمری،دار الفکر بیروت،۱۹۹۵م.
 *کلینی، محمد بن یعقوب،الکافی،تهران دارالکتب الاسلامیه چهارم،۱۴۰۷ق.
+{{امام علی (ع)}}