پرش به محتوا

مسبحات: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۸: خط ۸:
در روایات، به اسامی سوره‌های مسبحات اشاره نشده است؛ از این رو درباره تعداد آنها دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد:
در روایات، به اسامی سوره‌های مسبحات اشاره نشده است؛ از این رو درباره تعداد آنها دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد:
#'''هفت سوره:''' [[سوره اسراء|اسراء]]، [[سوره حدید|حَدید]]، [[سوره حشر|حَشْر]]، [[سوره صف|صَفْ]]، [[سوره جمعه|جمعه]]، [[سوره تغابن|تَغابُن]] و [[سوره اعلی|اعلی]].<ref>فیض کاشانى، الوافی‌، ۱۴۰۹ق‌، ج۹، ص۱۷۵۶؛ حجتی، پژوهشی در تاریخ قرآن، ۱۳۷۷ش، ص۱۰۵؛ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۳ش، ص۵۹۶.</ref> این سوره‌ها با یکی از مشتقات ریشه (س ب ح) آغاز می‌شوند.<ref>حسن‌زاده، هزار و یک نکته، ۱۳۶۵ش، ص۶۰۵</ref>
#'''هفت سوره:''' [[سوره اسراء|اسراء]]، [[سوره حدید|حَدید]]، [[سوره حشر|حَشْر]]، [[سوره صف|صَفْ]]، [[سوره جمعه|جمعه]]، [[سوره تغابن|تَغابُن]] و [[سوره اعلی|اعلی]].<ref>فیض کاشانى، الوافی‌، ۱۴۰۹ق‌، ج۹، ص۱۷۵۶؛ حجتی، پژوهشی در تاریخ قرآن، ۱۳۷۷ش، ص۱۰۵؛ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۳ش، ص۵۹۶.</ref> این سوره‌ها با یکی از مشتقات ریشه (س ب ح) آغاز می‌شوند.<ref>حسن‌زاده، هزار و یک نکته، ۱۳۶۵ش، ص۶۰۵</ref>
#'''پنج سوره:''' سوره‌های حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن که با سَبَّحَ یا یسَبِّحُ آغاز می‌شوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۱۴۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۳، ص۲۹۲.</ref>
#'''پنج سوره:''' حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن که با سَبَّحَ یا یسَبِّحُ آغاز می‌شوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۱۴۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۳، ص۲۹۲.</ref>
#'''شش سوره:''' سوره‌های حديد، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلى.<ref>حسن‌زاده آملی، رساله نور على نور، ۱۳۷۱ش، ص۲۹؛ جوادى آملى، «تفسیر سوره حشر»، ص۷</ref> چراکه در این سوره‌ها پس از بسم‌الله، یکی از افعال سَبَّحَ، یسَبِّحُ و سبِّح‏ آمده است. [[سید علی قاضی طباطبایی]] به شاگردانش سفارش می‌کرد که این شش سوره‏ را هر شب به عنوان مسبحات بخوانند<ref>حسن‌زاده، هزار و یک نکته، ۱۳۶۵ش، ص۶۰۵.</ref>  
#'''شش سوره:''' حديد، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلى.<ref>حسن‌زاده آملی، رساله نور على نور، ۱۳۷۱ش، ص۲۹؛ جوادى آملى، «تفسیر سوره حشر»، ص۷.</ref> چراکه در این سوره‌ها پس از بسم‌الله، یکی از افعال سَبَّحَ، یسَبِّحُ و سبِّح‏ آمده است. [[سید علی قاضی طباطبایی]] به شاگردانش سفارش می‌کرد که این شش سوره‏ را هر شب به عنوان مسبحات بخوانند.<ref>حسن‌زاده، هزار و یک نکته، ۱۳۶۵ش، ص۶۰۵.</ref>  
#'''نه سوره:''' [[محمدهادی معرفت]] دو سوره [[سوره فرقان|فرقان]] و [[سوره ملک|ملک]] را نیز که با تبارک آغاز می‌شوند به هفت سوره ضمیمه کرده است.<ref>معرفت، التمهید فی علوم‌القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۳.</ref>
#'''نه سوره:''' [[محمدهادی معرفت]] سوره‌های [[سوره فرقان|فرقان]] و [[سوره ملک|ملک]] را نیز که با تبارک آغاز می‌شوند به هفت سوره ضمیمه کرده است.<ref> معرفت، التمهید فی علوم‌القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۳.</ref>


==ویژگی‌ها==
==ویژگی‌ها==
سوره‌های مسبحات دارای خصوصیات و مضامین مشترکی هستند که عبارتند از:
سوره‌های مسبحات دارای خصوصیات و مضامین مشترکی هستند که عبارتند از:
*'''دربرداشتن اصول دین''': مضامین سوره‌های مسبحات [[توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، [[عدل]] و [[امامت]] است.<ref>آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>
*'''دربرداشتن اصول دین''': مضامین سوره‌های مسبحات [[توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، [[عدل]] و [[امامت]] است.<ref>آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>
*'''نقش محوری اسراء:''' برخی پژوهشگران علوم قرآن معتقدند با توجه به مضامین مسبحات رابطه خاصی میان آنان وجود دارد و سوره اسراء محور سوره‌های دیگر است. بر اساس این دیدگاه سوره‌های مسبحات مانند یک کتاب مستقل هستند که مقدمه آن سوره اسراء است و پنج سوره دیگر در حکم فصل‌های کتابند و سوره اعلی مانند نتیجه آن است.<ref>آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>
*'''نقش محوری اسراء:''' برخی معتقدند با توجه به مضامین مسبحات رابطه خاصی میان آنان وجود دارد و سوره اسراء محور سوره‌های دیگر است. بر اساس این دیدگاه مسبحات مانند یک کتاب مستقل هستند که مقدمه آن سوره اسراء است و پنج سوره دیگر در حکم فصل‌های کتابند و سوره اعلی نتیجه آن است.<ref> آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>
*'''گستره زمانی:''' این سوره‌ها این است که تقریباً تمام مدت [[نبوت]] پیامبر را دربرگرفته‌اند؛ سوره اعلی هفتمین، اسراء پنجاهمین سوره نازل شده در [[مکه]] و سوره‌های حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن در [[مدینه]] نازل شده و در ردیف نود و چهارمین تا صد و دهمین سوره‌های نازل شده قرآن قرار دارند.<ref>آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>
*'''گستره زمانی:''' این سوره‌ها این است که تقریباً تمام مدت [[نبوت]] پیامبر را دربرگرفته‌اند؛ سوره اعلی هفتمین، اسراء پنجاهمین سوره نازل شده در [[مکه]] و سوره‌های حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن در [[مدینه]] نازل شده و در ردیف نود و چهارمین تا صد و دهمین سوره‌های نازل شده قرآن قرار دارند.<ref>آل‌رسول-اعتصامی، «سوره‌شناسی مسبحات»، ص۵۲.</ref>