Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۲۶
ویرایش
جز (←آثار مشهور) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
[[پرونده:دستخط ملاصدرا.jpg|۲۰۰px|بندانگشتی|صفحهٔ آخر کتاب الصراط المستقیم [[میرداماد]]، به خط و امضای ملاصدرا]] | [[پرونده:دستخط ملاصدرا.jpg|۲۰۰px|بندانگشتی|صفحهٔ آخر کتاب الصراط المستقیم [[میرداماد]]، به خط و امضای ملاصدرا]] | ||
'''فهرست آثار ملا صدرا''' مجموعه آثار [[صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی]](متوفای ۱۰۵۰ق) فیلسوف، عارف و مفسر شیعی قرن یازدهم هجری است. او که به صدرالحکما و صدر المتألهین نیز شهرت دارد، کتابهای فراوانی را در موضوعات مختلف نگاشته و | '''فهرست آثار ملا صدرا''' مجموعه آثار [[صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی]](متوفای ۱۰۵۰ق) فیلسوف، عارف و مفسر شیعی قرن یازدهم هجری است. او که به صدرالحکما و صدر المتألهین نیز شهرت دارد، کتابهای فراوانی را در موضوعات مختلف نگاشته است که از جمله مهمترین آنها عبارتند از: [[الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة]]، [[المبدأ و المعاد]]، [[شرح اصول الکافی]]، [[الشواهد الربوبیة]] و [[کسر اصنام الجاهلیة]]. | ||
== آثار مشهور== | == آثار مشهور== | ||
* [[الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة]]: این کتاب مهمترین اثر [[ملاصدرا]] است. | * [[الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة]]: این کتاب مهمترین اثر [[ملاصدرا]] است. | ||
* [[المبدأ و المعاد (کتاب)|المبدأ و المعاد]]؛ این کتاب با نام الحکمةالمتعالیة نیز خوانده میشود. این کتاب را میتوان خلاصهای از بخش دوم اسفار دانست. | * [[المبدأ و المعاد (کتاب)|المبدأ و المعاد]]؛ این کتاب با نام الحکمةالمتعالیة نیز خوانده میشود. این کتاب را میتوان خلاصهای از بخش دوم اسفار دانست. | ||
* [[تفسیر ملا صدرا|تفسیر قرآن]]؛ وی به صورت پراکنده بر برخی آیات و سور تفسیر نوشته است. در آثار وی هر یک به صورت جداگانه ذکر میشود. در اواخر عمر از ابتدای [[قرآن]] شروع کرده است، اما با مرگ وی این کار ناتمام ماند. | * [[تفسیر ملا صدرا|تفسیر قرآن]]؛ وی به صورت پراکنده بر برخی آیات و سور تفسیر نوشته است. در آثار وی هر یک به صورت جداگانه ذکر میشود. در اواخر عمر از ابتدای [[قرآن]] شروع کرده است، اما با مرگ وی این کار ناتمام ماند. | ||
*شرح اصول | *شرح اصول الکافی: این کتاب شرح [[اصول کافی]] اثر [[کلینی]] است که ناتمام ماند. این اثر در ۷ جلد منتشر شده است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/۷۹۴۱۵?ParentID=۷۸۴۶۰ نگاه کنید به: نصیری، «نگاهی به شرح صدرالمتألهین بر اصول الکافی».]</ref> | ||
* [[الشواهد الربوبیة]]؛ | * [[الشواهد الربوبیة]]؛ | ||
* [[کسر اصنام الجاهلیة]]. | * [[کسر اصنام الجاهلیة]]. | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
*متشابه القرآن ـ متشابهات القرآن: از همان آغاز اسلام آشکار بود که برخی از آیات قرآن ساده و روشن و برخی دیگر چند پهلو و تأویل پذیراند. پس از پیدایش مذاهب گوناگون چون هر مذهبی برای اثبات راه خود به آیتی چند از قرآن استدلال میکرد و دشمنان ایشان برای پاسخ دادن، آن آیات را متشابه میخواندند. اندک اندک بعد از سده سوم، عدهای به گردآوری و مشخص ساختن آیات متشابه پرداختند. ملاصدرا در این رساله علوم قرآنی به زبان عربی از فواید آمدن چنین آیاتی در قرآن و تفسیر برخی از آنها از دیدگاه عرفان و فلسفه الهی گفتگو میکند و معتقد است که میتوان از راه تأویل و مکاشفه معنی حقیقی آنها را دریافت. | *متشابه القرآن ـ متشابهات القرآن: از همان آغاز اسلام آشکار بود که برخی از آیات قرآن ساده و روشن و برخی دیگر چند پهلو و تأویل پذیراند. پس از پیدایش مذاهب گوناگون چون هر مذهبی برای اثبات راه خود به آیتی چند از قرآن استدلال میکرد و دشمنان ایشان برای پاسخ دادن، آن آیات را متشابه میخواندند. اندک اندک بعد از سده سوم، عدهای به گردآوری و مشخص ساختن آیات متشابه پرداختند. ملاصدرا در این رساله علوم قرآنی به زبان عربی از فواید آمدن چنین آیاتی در قرآن و تفسیر برخی از آنها از دیدگاه عرفان و فلسفه الهی گفتگو میکند و معتقد است که میتوان از راه تأویل و مکاشفه معنی حقیقی آنها را دریافت. | ||
===حدیث=== | ===حدیث=== | ||
* [[شرح الاصول من الکافی]]: شرح کتاب عقل و جهل و علم، توحید و حجة کافی تا حدیث | * [[شرح الاصول من الکافی]]: شرح کتاب عقل و جهل و علم، توحید و حجة کافی تا حدیث ۵۱۳ و به زبان عربی است. شارح تمام احادیث را با سلسلة اسنادشان نقل و در ذیل آن شرح روات و نوع روایت را ذکر میکند، سپس شرح حدیث را به تفصیل با بیانی شافی و وافی حاوی نکات حکمی و لطائف عرفانی و جهات رجالی پیرامون سندها و... با روشی فلسفی میآورد. وی طریق خود را با سلسله شیخبهائی و میرداماد روایت میکند. مرحوم میرزا [[ابوالحسن جلوه]] معتقد است ملاصدرا در اثناء این کار فوت کرد و کلام خود را به اتمام نرساند و تا حدیث اول باب ۱۱ از کتاب الحجة (بابان الائمة علیهم السلام ولاة امرالله و خزنة علمه) ادامه داده است. | ||
* شرح حدیث «کنت کنزاً مخفیاً»: این شرح به احتمال قوی فقرهای از مؤلفات ملاصدراست. در رفع اشکال این حدیث مطالبی به عربی تألیف گشته است. در آغاز این رساله از «محیالدین» یاد شده و به همین دلیل در برخی از نسخهها، این رساله را (به خطا) به وی منسوب کردهاند. | * شرح حدیث «کنت کنزاً مخفیاً»: این شرح به احتمال قوی فقرهای از مؤلفات ملاصدراست. در رفع اشکال این حدیث مطالبی به عربی تألیف گشته است. در آغاز این رساله از «محیالدین» یاد شده و به همین دلیل در برخی از نسخهها، این رساله را (به خطا) به وی منسوب کردهاند. | ||
خط ۷۷: | خط ۶۹: | ||
*المسائل القدسیة و القواعد الملکوتیة: رسالة موجزی در ربوبیات به زبان عربی است، در مقدمه ذکر میشود که مطالب از مکاشفات و واردات قلبی است و به دور از مبانی فلسفی، سفسطی، جدلی و تقلید میباشد. در این رساله از «کتابنا الکبیر» یعنی «اسفار» در ۲ جا نام میبرد و ذکر میکند که مؤلف پیش از این، وجود را اعتباری میدانسته است. | *المسائل القدسیة و القواعد الملکوتیة: رسالة موجزی در ربوبیات به زبان عربی است، در مقدمه ذکر میشود که مطالب از مکاشفات و واردات قلبی است و به دور از مبانی فلسفی، سفسطی، جدلی و تقلید میباشد. در این رساله از «کتابنا الکبیر» یعنی «اسفار» در ۲ جا نام میبرد و ذکر میکند که مؤلف پیش از این، وجود را اعتباری میدانسته است. | ||
*المشاعر: بحثهای فلسفی راجع به شناختن واجب الوجود، صفات الهی، اصول حقایق ایمان، حکمت، کلام و... به زبان عربی است. در دیباچه یاد میکند که معرفت وجود و هستیشناسی را پایه فلسفه خود قرار داده است و اساسشناسایی خدا، رستاخیز، عالم مثال، اتحاد عاقل و معقول، جامعیت بسیط الحقیقة، اشتداد وجود و مانند اینها را بر روی همان هستیشناسی میگذارد. پیداست کتاب مربوط به آغاز جوانی فیلسوف شیرازی نیست چنانکه میگوید: «پیش از این ماهیت را اصیل میپنداشتم تا اینکه از آن برگشتم و به اصالت وجود گرائیدم». | *المشاعر: بحثهای فلسفی راجع به شناختن واجب الوجود، صفات الهی، اصول حقایق ایمان، حکمت، کلام و... به زبان عربی است. در دیباچه یاد میکند که معرفت وجود و هستیشناسی را پایه فلسفه خود قرار داده است و اساسشناسایی خدا، رستاخیز، عالم مثال، اتحاد عاقل و معقول، جامعیت بسیط الحقیقة، اشتداد وجود و مانند اینها را بر روی همان هستیشناسی میگذارد. پیداست کتاب مربوط به آغاز جوانی فیلسوف شیرازی نیست چنانکه میگوید: «پیش از این ماهیت را اصیل میپنداشتم تا اینکه از آن برگشتم و به اصالت وجود گرائیدم». | ||
*[[مفاتیح الغیب]]: ملاصدرا در این کتاب درصدد بیان مبدأ و معاد، اسرار و نکات عرفانی مستفاد از قرآن است که در نوع خود کمنظیر است. وی ابتدا یک دوره فلسفه الهی را بر پایه مبانی خود در اسفار و شواهد ربوبیه ذکر میکند؛ علم الهی را به تعریف میکشد و سپس مسائل آن را شرح میدهد و در ضمن این شرح، مباحث فلسفی دیگر را مورد توجه قرار میدهد.این کتاب همچون مقدمهای برای تفسیر صدرا محسوب میگردد. | |||
*الواردات القلبیة فی معرفة الربوبیة: رسالهای عرفانی ـ فلسفی به زبان عربی مشابه کتاب «شواهد الربوبیة» است در ابوابِ «خداشناسی، اثبات صانع، وجود، علم واجبالوجود، آیا صادر از واجب الوجود خیر محض است یا خیر مستولی بر شرّ؟» | *الواردات القلبیة فی معرفة الربوبیة: رسالهای عرفانی ـ فلسفی به زبان عربی مشابه کتاب «شواهد الربوبیة» است در ابوابِ «خداشناسی، اثبات صانع، وجود، علم واجبالوجود، آیا صادر از واجب الوجود خیر محض است یا خیر مستولی بر شرّ؟» | ||