پرش به محتوا

طلقاء: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
تمیزکاری
جز (ویرایش)
جز (تمیزکاری)
خط ۲: خط ۲:
'''طُلَقاء'''، به معنای آزادشدگان، گروهی از مخالفان [[پیامبر(ص)]] بودند که پیامبر پس از [[فتح مکه]] از مجازاتشان صرف‌نظر کرد . [[ابوسفیان]] و فرزندش [[معاویه]] از برجسته‌ترین طلقاء به شمار می‌رفتند. [[امام علی(ع)]] در جنگ صفین، طلقاء را کسانی معرفی کرد که همواره با اسلام دشمنی کرده و از روی اکراه ایمان آوردند. [[حضرت زینب(س)]] هنگام اسارت در [[شام]]، [[یزید بن معاویه]] را ابن طلقاء خطاب کرد. برخی از مورخان به [[بنی‌امیه]] لقب حزب الطلقاء داده‌اند.
'''طُلَقاء'''، به معنای آزادشدگان، گروهی از مخالفان [[پیامبر(ص)]] بودند که پیامبر پس از [[فتح مکه]] از مجازاتشان صرف‌نظر کرد . [[ابوسفیان]] و فرزندش [[معاویه]] از برجسته‌ترین طلقاء به شمار می‌رفتند. [[امام علی(ع)]] در جنگ صفین، طلقاء را کسانی معرفی کرد که همواره با اسلام دشمنی کرده و از روی اکراه ایمان آوردند. [[حضرت زینب(س)]] هنگام اسارت در [[شام]]، [[یزید بن معاویه]] را ابن طلقاء خطاب کرد. برخی از مورخان به [[بنی‌امیه]] لقب حزب الطلقاء داده‌اند.


==تاریخچه==
==مفهوم‌شناسی==
طللقا جمع طلیق به معنای اسیر آزاد شده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۲۷. </ref> پیامبر(ص) این اصطلاح را در [[فتح مکه]] درباره گروهی از اهالی مکه به کار برد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۱۲؛ طبری،‌ تاریخ الأمم و الملوک، ‌۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۱.</ref> این گروه از مخالفان پیامبر بودند هنگامی که پیامبر مکه را فتح کرد از روی اکره اسلام آوردند، پیامبر آنان را به بردگی نگرفت و طلقا(آزادشدگان) نامید.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|سید محمدحسین تهرانی]] عالم شیعی قرن چهاردهم، طلقاء پیش از فتح مکه می‌گفتند محمد را با قومش رها کنید، اگر بر آنها غلبه کرد ما هم [[اسلام]] می‌آوریم و اگر آنها بر محمد پیروز شدند قومش ما را از دست او نجات خواهند داد.<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> برخی از این گروه به مسلمانان فتح مکه یاد می‌کنند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ص۱۹۲.</ref>
طللقا جمع طلیق به معنای اسیر آزاد شده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۲۷. </ref> پیامبر(ص) این اصطلاح را در [[فتح مکه]] درباره گروهی از اهالی مکه به کار برد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۱۲؛ طبری،‌ تاریخ الأمم و الملوک، ‌۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۱.</ref> این گروه از مخالفان پیامبر بودند هنگامی که پیامبر مکه را فتح کرد از روی اکره اسلام آوردند، پیامبر آنان را به بردگی نگرفت و طلقا(آزادشدگان) نامید.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|سید محمدحسین تهرانی]] عالم شیعی قرن چهاردهم، طلقاء پیش از فتح مکه می‌گفتند محمد را با قومش رها کنید، اگر بر آنها غلبه کرد ما هم [[اسلام]] می‌آوریم و اگر آنها بر محمد پیروز شدند قومش ما را از دست او نجات خواهند داد.<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> برخی از این گروه به مسلمانان فتح مکه یاد می‌کنند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ص۱۹۲.</ref>
== مصادیق==
== تعداد و مشاهیر==
از برخی گزارش‌های تاریخی برمی‌آید که طلقا بیش از ۲۰۰۰ نفر بوده‌اند.<ref> مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیه، ج۴، ص۲۳۶.</ref> و از افرادی چون ابوسفیان، معاویه، عکرمة بن ابی‌جهل، جبیر بن مطعم، عتاب بن سعید، صفوان بن امیه، مطیع بن اسود، سهیل بن عمرو، حکیم بن حزام، حارث بن هشام{{مدرک}}، حُوَیطب بن عبد العُزَّی،<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> و [[حکم بن ابی العاص]] به عنوان طلقا یاد شده است.
از برخی گزارش‌های تاریخی برمی‌آید که طلقا بیش از ۲۰۰۰ نفر بوده‌اند.<ref> مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیه، ج۴، ص۲۳۶.</ref> همچنین در منابع تاریخی از افرادی چون ابوسفیان، معاویه، عکرمة بن ابی‌جهل، جبیر بن مطعم، عتاب بن سعید، صفوان بن امیه، مطیع بن اسود، سهیل بن عمرو، حکیم بن حزام، حارث بن هشام{{مدرک}}، حُوَیطب بن عبد العُزَّی،<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> و [[حکم بن ابی العاص]] به عنوان طلقا یاد شده است.


[[حسن بن فرحان مالکی]] عالم اهل سنت، طلقا را از جهت مقام و منزلت به سه گروه تقسیم کرده است:
[[حسن بن فرحان مالکی]] عالم اهل سنت، طلقا را از جهت مقام و منزلت به سه گروه تقسیم کرده است:
خط ۱۲: خط ۱۲:
* گروهی ما بین گروه اول و گروه دوم، حارث بن هشام، سهیل بن عمرو و حکیم بن حزام از این افراد بودند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>
* گروهی ما بین گروه اول و گروه دوم، حارث بن هشام، سهیل بن عمرو و حکیم بن حزام از این افراد بودند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>


==تعبیر تحقیرآمیز==
==کاربرد تحقیرآمیز==
به گفته ابن حجر عسقلانی، مردم تعبیر طلقا را نوعی بدنامی می‌دانستند.<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۰۱</ref> از [[عمر بن خطاب]]، نقل شده که طلقاء و فرزندانشان شایسته [[خلافت]] نیستند<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ج ۱۰، ص۴۳۴-۴۳۵</ref> و این مطلب را به [[شورای شش نفره]] گوشزد کرد.<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۷۰</ref> همچنین [[حضرت علی(ع)]] در نامه‌ای به [[معاویه بن ابوسفیان|معاویه]]، ضمن طلقا خواندن او، طلقا را شایسته خلافت، امامت و مشورت ندانسته است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۲۹.</ref> او در جنک صفین نیز طلقا را کسانی دانسته که با اکراه، [[اسلام]] آورده و همواره با اسلام در حال جنگ بوده‌اند.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۸.</ref> و آنها را دشمن [[قرآن]]، [[سنت|سنت پیامبر]] و اهل [[بدعت]] و [[رشوه]] معرفی کرده است.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref>  
به گفته ابن حجر عسقلانی، تعبیر طلقا بر نوعی بدنامی دلالت می‌کرده است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۰۱</ref> نقل شده که [[عمر بن خطاب]]، که طلقاء و فرزندانشان را شایسته [[خلافت]] نمی‌دانسته است<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ج ۱۰، ص۴۳۴-۴۳۵؛ ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۷۰</ref> [[حضرت علی(ع)]] در نامه‌ای به [[معاویه بن ابوسفیان|معاویه]]، ضمن طلقا خواندن او، طلقا را شایسته خلافت، امامت و مشورت ندانسته است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۲۹.</ref> او در جنگ صفین نیز طلقا را کسانی دانسته که با اکراه، [[اسلام]] آورده و همواره با اسلام در حال جنگ بوده‌اند.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۸.</ref> و آنها را دشمن [[قرآن]]، [[سنت|سنت پیامبر]] و اهل [[بدعت]] و [[رشوه]] معرفی کرده است.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref>  
== کاربرد درباره بنی‌امیه==
=== کاربرد درباره بنی‌امیه===
به گفته برخی پژوهشگران به [[بنی‌امیه]] حزب الطلقاء می‌گفتند.<ref>جوادی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، ص۲.</ref> [[حضرت علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، معاویه و سپاهیانش را طلقا و فرزندان طلقا معرفی کرد.<ref> دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref> [[حضرت زینب(س)]] نیز، هنگامی که در [[اسارت در شام|اسارت]] یزید بن معاویه بود در [[خطبه حضرت زینب در مجلس یزید|خطبه‌ای]] یزید را فرزند طلقا خواند.<ref> طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref>  
به گفته برخی پژوهشگران به [[بنی‌امیه]] حزب الطلقاء می‌گفتند.<ref>جوادی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، ص۲.</ref> [[حضرت علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، معاویه و سپاهیانش را طلقا و فرزندان طلقا معرفی کرد.<ref> دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref> [[حضرت زینب(س)]] نیز، هنگامی که در [[اسارت در شام|اسارت]] یزید بن معاویه بود در [[خطبه حضرت زینب در مجلس یزید|خطبه‌ای]] یزید را فرزند طلقا خواند.<ref> طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref>