اقتصاد اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اقتصاد اسلامی'''، اصطلاحی به معنای دانش اقتصاد یا فعالیت‌ها و فرآیندهای اقتصادی با لحاظ اصول و آموزه‌های [[اسلام|اسلامی]] است. [[سید محمدباقر صدر]]، در [[اقتصادنا (کتاب)|کتاب اقتصادنا]]، اسلام را دارای مکتب اقتصادی توصیف کرده، نه علم اقتصاد؛ چرا که به باور او اسلام به دنبال توصیف و تبیین پدیده‌های اقتصادی نیست. برخی نظریه‌پردازان، اهداف اقتصاد اسلامی را عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و استقلال دانسته‌اند.

در این که علم اقتصاد اسلامی وجود دارد یا خیر؟ بین اقتصاد دانان [[مسلمان]] اختلاف نظر است. [[سید محمدباقر صدر]] معتقد است که [[اسلام]] مذهب و مکتب اقتصادی دارد نه علم اقتصاد؛ زیرا آموزه‌های اقتصادی اسلام، روشی است که اسلام تبعیت آن را در حیات اقتصادی سفارش می‌کند و به دنبال توصیف و تبیین پدیده‌های اقتصادی و قوانین حاکم بر آنها نیست.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، ص۴۱۸.</ref> برخی دیگر از صاحب نظران با اتکا به مبانی هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه ویژه اسلام و نیز وجود آیات و روایاتی که به بیان قوانین علمی حاکم بر رفتار‌های اقتصادی انسان پرداخته، معتقدند که اسلام علاوه بر مکتب اقتصادی، علم اقتصاد نیز دارد.<ref>میرمعزی، فلسفه علم اقتصاد اسلامی، ۱۳۸۸ش، ص۵۱.</ref>

[[سید محمدباقر صدر]]، اولین بار اصطلاح مکتب اقتصاد اسلامی را در برابر علم اقتصاد اسلامی به کار برده و در تعریف مکتب اقتصادی [[اسلام]] می‌گوید: [[نظام اقتصادی اسلام|مکتب اقتصاد اسلامی]]، روشی است که جامعه اسلامی در حل مشکلات اقتصادی از آن پیروی می‌کند.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، مقدمه طبع اول، ص۳۷.</ref> وی در جای دیگر می‌نویسد: مکتب اقتصادی اسلام شامل هر قاعده اساسی در حیات اقتصادی است که با اندیشه عدالت اجتماعی در ارتباط باشد.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، ص۴۲۱.</ref> صدر، بین علم اقتصاد و مکتب اقتصادی تفاوت قایل است و معتقد است که اقتصاد اسلامی یک مکتب اقتصادی است، نه علم اقتصاد.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، ص۴۲۱.</ref>