طاغوت: تفاوت میان نسخه‌ها

طاغوت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ آوریل ۲۰۱۴، ساعت ۰۰:۰۹

۵٬۷۶۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۳۰ آوریل ۲۰۱۴

←‏پانویس

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Aghaie

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 در قرآن کریم، طاغوت پرستان بدتر از فاسقان [[اهل کتاب]]، و حتی بدترین و گمراه‌ترین انسان‌ها و ملعون و مغضوب خداوند، معرفی شده‌اند<ref>رجوع کنید به مائده: ۵۹-۶۰.</ref>) و رزمندگان در راه خدا در مقابل جنگ کنندگان در راه طاغوت قرار گرفته‌اند.<ref>رجوع کنید به نساء: ۷۶.</ref>همچنین ذکر شده است که پیروان طاغوت در آتش جهنم جاودان خواهند بود.<ref>رجوع کنید به بقره: ۲۵۷.</ref>
+==معنای لغوی==
+طاغوت( جمع آن طواغیت) در لغت از مادّۀ طَغَی یَطغَی است و به کسی که در شرّ و معصیت فراتر از حد خود قدم بردارد، طاغی و طاغوت گفته شده است.<ref>رجوع کنید به جوهری، ذیل «طَغا»؛ ابوهلال عسكری، ص155.</ref> مصدر این واژه، طُغیان*، نیز به معنای تجاوز از حد و اندازۀ خود است.
+ایزوتسو<ref>ایزوتسو، ص149.</ref> طغیان را با استکبار مترادف دانسته و آن را به رودخانه‌ای تشبیه کرده است که آب آن به قدری بالا می‌آید که از کرانه‌های آن لبریز می‌شود. این معنا مجازاً به استکبار و هر نوع غروری که به عصیان بینجامد، اطلاق می‌گردد.
+طاغوت، بر وزن فَعَلُوت، در اصل طَغَیوت یا طَغَووت بوده که یاء یا واو ِ آن بر غین مقدّم، و به الف بدل شده است.<ref>طبری، ذیل بقره: 256؛ راغب اصفهانی، ص305؛ ابن منظور، ذیل «طغی».</ref> این لفظ به صورت مفرد و جمع و مذکر و مؤنث به کار می رود.<ref>ابن منظور، همانجا.</ref> طاغوت، در کاربرد ثانوی خود، برای کاهن و شیطان و سردمداران گمراهی به کار رفته است.<ref>رجوع کنید به جوهری، ؛ ابن منظور، همانجاها.</ref>
+به نظر ابوهلال عسكری،<ref>ابوهلال عسكری، ص 155.</ref> طاغوت به‌سبب فخامتِ لفظ از طاغی بلیغ‌تر و استعمال آن نیز بیشتر است، به‌طوری که هر معبودی به جز خدا طاغوت نام گرفته و شیطان نیز به سبب شدت طغیان، بدین نام خوانده شده است. بر این اساس، علاوه بر اینکه وزن طاغوت (فاعول)، به نوعی، بر کثرت و مبالغه دلالت دارد، در کاربردهای گوناگون آن اغلب به معنای اسم فاعل به ‌کار رفته است.<ref>(رجوع کنید به طباطبائی، ذیل بقره: 256، نساء: 51.</ref>
+بر مبنای بحث لغوی، طاغوت کلمه‌ای عربی است. جوالیقی و خفاجی نیز این واژه را در لغات معرّب نیاورده‌اند، تنها سیوطی،<ref>مهذّب، ص52؛ متوکلی، ص40، 41.</ref> به‌ سبب ذکر آن به همراه کلمۀ جِبت در روایات منقول از ابن عباس و عکرمه و سعیدبن جبیر، آن را در لغات حبشی آورده و گفته که طاغوت به معنای کاهن است. گایگر ، و در پی او بیشتر خاورشناسان، واژۀ طاغوت را اصالتاً مربوط به فرهنگ یهودی و نزدیک به معنای بتها یا بت‌پرست فرض کرده‌اند، اما برخی از آنان اصل مسیحی را برای این واژه محتمل‌تر دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به جفری، ص203.</ref> نولدکه آن را از اصلی آرامی مشتق دانسته، اما جفری ، با توجه به روایاتی که سیوطی آورده، اصل آن را حبشی دانسته است <ref>رجوع کنید به جفری، ص203؛ د. اسلام، ذیل مادّه.</ref>
+==در نگاه مفسران==
+مفسران برای کلمۀ طاغوت معانی متعددی ذکر کرده اند، از جمله شیطان، کاهن، ساحر، انسان‌ها و جنیان متمرّد، بت‌ها و هرآنچه به جای خدا پرستش شود وکسانی که راه را برای بت‌پرستی و گمراه کردن مردم هموار کنند.<ref>رجوع کنید به طبری، ذیل نساء: 51؛ طوسی؛ طبرسی، ذیل بقره: 256.</ref>
+همراه شدن لفظ طاغوت با واژۀ جِبت در آیۀ 51 سورۀ نساء، موجب شده است معانی بیشتری برای هردو واژه ذکر شود، از جمله اینکه:
+# آنان دو بت بودند؛
+# یا یهودیانی بودند که برای همراهی با مشرکان قریش، بت‌های آنان را می‌پرستیدند؛
+# یا اینکه جبت، حُیَیّ بن اَخطَب است و طاغوت، کَعب بن اشرف یهودی است؛
+# یا اینکه جبت، سحر است و طاغوت، شیطان است.<ref>برای مصادیق و توضیحات بیشتر رجوع کنید به بخاری، ج 5، ص 180؛ طبری؛ طوسی، ذیل نساء: 51؛ جبت*؛ برای سبب نزول این آیه رجوع کنید به ابن هشام، ج2 ص 402.</ref>
+از تعدد معانی و کاربردهای متفاوت واژۀ طاغوت چنین بر می‌آید که این لفظ معنایی عام دارد که بر افراد مختلفی صدق می‌کند، از این رو مفسران در معنای آن گفته‌اند که طاغوت به هر طغیان‌گر و متجاوز از حدود اطلاق می‌شود، پس همۀ ساحران و کاهنان و مانعان ِ راه خیر، بت‌ها یا شیاطین یا اَجنّه‌ای که عبادت می‌شوند، انسان‌های گمراه‌کنندۀ مردم، و همه کسانی که بدون رضایت خدا فرمانبری می‌شوند، طاغوت هستند.<ref>طبری، ذیل بقره: 256؛ راغب اصفهانی، ص305؛ طباطبائی، ذیل بقره: 256.</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس|2}}