سید جمال‌الدین اسدآبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

در فاصله سال‌های ۱۲۸۸-۱۲۹۰ق/۱۸۷۱-۱۸۷۳م نفوذ فکری سید جمال در میان جوانان مصری گسترش یافت. سید ضمن ادامه فعالیت‌های فرهنگی و مطبوعاتی درصدد برآمد که از تشکیلات فراماسونی [[مصر]] برای گسترش نقشه‌های سیاسی آینده خود استفاده کند<ref>محیط طباطبایی، سید جمال الدین اسدآبادی و بیداری مشرق زمین، ص۳۷</ref>. از این‌رو در ۱۲۹۲ق به تقاضای خود به عضویت لژ فراماسونری [[قاهره]] درآمد. برابر نامه یکی از اعضای لژ شرق (اوریان) که در اسناد امین‌الضرب موجود است، گروهی او را نامزد تصدی ریاست آن لژ کرده بودند.<ref>افشار، سواد و بیاض، ص ۱۹۳</ref> با این همه، بنابر نقل برخی، عضویت سید در این سازمان به درازا نکشید و به عنوان اعتراض به ورود ادوارد هفتم، پادشاه [[انگلستان]]، و استقبال رسمی اعضای لژ ایتالیایی‌ها از او، استعفا کرد.<ref>ر.ک به [http://www.cgie.org.ir/fa/article/3605/%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C---%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C دایره المعارف بزرگ اسلامی؛ مدخل سیدجمال‌الدین اسدآبادی]</ref>

سید جمال پس از حرکت از بندر سوئز، به جای ایران به [[هندوستان]] رفت و به [[حیدرآباد]] رسید.<ref>محمد محیط طباطبائی، سید جمال الدین اسدآبادی و بیداری مشرق زمین، ص ۱۱۱- ۱۱۲</ref> اقدامات سید جمال در هند شامل مواردی مانند سخنرانی‌هایی برای جوانان،<ref>محمد محیط طباطبائی، سید جمال الدین اسدآبادی و بیداری مشرق زمین، ص۱۱۲</ref> همکاری با مطبوعات، تشکیل جمعیت سری به نام العروه<ref>سید جمال الدین; جمال حوزه ها، به نقل از: مجموعه اسناد ومدارک منتشرنشده درباره سید جمال الدین، ۶۳، سند ۲۱۶</ref> و مخالفت با [[سرسید احمدخان]] بود.

سید جمال در مدت اقامت خود در هند، متوجه افکار نادرست و مادی‌گرایانه [[سرسید احمدخان]] شد و به مبارزه با آن پرداخت. در آثار [[سرسید احمدخان]]، هواداری از [[وهابیت|وهابیان]] سنت‌گرا هویدا بود. او پس از شورش معروف ۱۲۷۳ ه.ش/۱۸۵۷م در جهت تقریب مسلمانان و انگلیسیان فعالانه دست به کار شد و مذهبی التقاطی از اسلام پدید آورد که در اساس، با مسیحیت تفاوتی نداشت. از نظر او شباهت ذاتی این دو دین به یک اخلاق طبیعی قابل تحویل بود که عنصر مافوق طبیعی از آن زدوده شده باشد. این موضوع انگیزه سید جمال الدین اسدآبادی برای نوشتن کتاب نیچریه بود.»<ref>فخری، فخری، سیر فلسفه در جهان اسلام، ص۳۷۳</ref> این کتاب به زبان فارسی نوشته شد و سپس به اردو ترجمه گردید و بعدها [[محمد عبده]] آن را به کمک عارف ابوتراب به فرانسه ترجمه کرد.<ref>امین، احمد، زعماء الاصلاح، ص۷۷</ref> سید جمال در این رساله، به رد مادی‌گرایی و نقش آن در انحطاط انسان و جوامع بشری و اثبات دین و نقش آن در ارتقای فضایل بشری می‌پردازد و اندیشه‌های شبه مادی سرسید احمدخان و اتباعش را به باد انتقاد می‌گیرد. سید جمال پس از رد فلسفه‌های مادی و دهری، به بیان سهم ارزشمند دین در ایجاد تمدن و ترقی می‌پردازد.