پرش به محتوا

واقعه فیضیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ اوت ۲۰۲۱
جز
افزایش تصویر
جز (افزایش تصویر)
خط ۲۳: خط ۲۳:
عصر [[جمعه]] [[۲ فروردین]] [[سال ۱۳۴۲ش]] مصادف با ([[۲۵ شوال]] ۱۳۸۲ق) سالروز شهادت [[امام صادق علیه‌السلام]]، قرار بود سه جلسه مهم در بیت [[امام خمینی]]، [[مدرسه حجتیه]] و [[مدرسه فیضیه]] برقرار شود.<ref>روحانی،‌ بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ۱۳۵۸ش، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۴.</ref>
عصر [[جمعه]] [[۲ فروردین]] [[سال ۱۳۴۲ش]] مصادف با ([[۲۵ شوال]] ۱۳۸۲ق) سالروز شهادت [[امام صادق علیه‌السلام]]، قرار بود سه جلسه مهم در بیت [[امام خمینی]]، [[مدرسه حجتیه]] و [[مدرسه فیضیه]] برقرار شود.<ref>روحانی،‌ بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ۱۳۵۸ش، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۴.</ref>


با توجه به تعطیلی نوروز و اعلام عزای عمومی و صدور اعلامیه علما، ده‌ها هزار نفر مردم از سراسر کشور به قم سرازیر شدند و در مراسم تاریخی شهادت امام صادق علیه‌السلام در مدرسه فیضیه شرکت کردند. ازدحام چنان بود که تمام صحن و ایوان‌های طبقه دوم پر از جمعیت بود.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/771/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87-%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%81%DB%8C%D8%B6%DB%8C%D9%87%۸C%D۹%۸۷ روایت یک افسر ارتشی از فاجعه خونین فیضیه]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref>
با توجه به تعطیلی نوروز و اعلام عزای عمومی و صدور اعلامیه علما، ده‌ها هزار نفر مردم از سراسر کشور به قم سرازیر شدند و در مراسم تاریخی شهادت امام صادق علیه‌السلام در مدرسه فیضیه شرکت کردند. ازدحام چنان بود که تمام صحن و ایوان‌های طبقه دوم پر از جمعیت بود.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/771 روایت یک افسر ارتشی از فاجعه خونین فیضیه]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref>


تلاش ساواک در به هم ریختن جلسه بیت امام و [[مدرسه حجتیه]] بی‌نتیجه ماند.<ref>روحانی،‌ بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ۱۳۵۸ش، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۴.</ref> اما جلسه مدرسه فیضیه به گونه‌ای دیگر رقم خورد. مجلس سوگواری در این مدرسه از سوی [[آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی]] (۱۴۱۴ق/۱۳۷۲ش) برپا شده بود. بخشی از مأموران با لباس مبدل به قم آمده و بین جمعیت در فیضیه نشسته بودند.<ref>حسینیان، سه سال ستیز مرجعیت شیعه، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> بخش عمده نیروهای گارد شاهی نیز بیرون مدرسه و در میدان آستانه مستقر شده بودند.<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی گلپایگانی به روایت اسناد، ص۹۹.</ref>  
تلاش ساواک در به هم ریختن جلسه بیت امام و [[مدرسه حجتیه]] بی‌نتیجه ماند.<ref>روحانی،‌ بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ۱۳۵۸ش، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۴.</ref> اما جلسه مدرسه فیضیه به گونه‌ای دیگر رقم خورد. مجلس سوگواری در این مدرسه از سوی [[آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی]] (۱۴۱۴ق/۱۳۷۲ش) برپا شده بود. بخشی از مأموران با لباس مبدل به قم آمده و بین جمعیت در فیضیه نشسته بودند.<ref>حسینیان، سه سال ستیز مرجعیت شیعه، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> بخش عمده نیروهای گارد شاهی نیز بیرون مدرسه و در میدان آستانه مستقر شده بودند.<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی گلپایگانی به روایت اسناد، ص۹۹.</ref>  
خط ۴۱: خط ۴۱:


==واکنش‌ها==
==واکنش‌ها==
[[پرونده:نقاشی فیضیه.jpg|بندانگشتی|نقاشی فیضیه اثر حبیب‌الله صادقی که در سال ۱۳۵۶ش خلق شده است. در این اثر واقعه مدرسه فیضیه و دیگر حوادث این مدرسه در سال‌های قبل از [[انقلاب سال ۱۳۵۷ش]] به تصویر کشیده شده است.<ref>[http://22bahman.ir/show.php?page=post&id=12881 «نقاشی: «فیضیه» - اثری فیگوراتیو از قیام 15 خرداد»]</ref>]]
فاجعه هجوم به [[مدرسه فیضیه]] به دست عوامل شاهنشاهی نقش مهمی در افشای ماهیت حکومت پهلوی و شکل‌گیری نهضت اسلامی به رهبری حضرت [[امام خمینی]] داشت. در پی هتک حرمت مراسم سوگواری [[امام صادق علیه‌السلام]]، سربازان [[امام زمان(عج)]] و مدرسه مبارکه فیضیه، مراجع بزرگ شیعه از داخل و خارج کشور برای امام خمینی پیام تسلیت فرستادند و شاه و دست‌اندرکاران آن جنایت را محکوم کردند. در منبرها و مجالس نیز تا نام فیضیه برده می‌شد صدای شیون و گریه مستمعین بلند می‌شد. مردم عزادار فیضیه شدند. بازارها را بستند و به سوگ و عزا نشستند. امام خمینی در همین زمینه پیامی خطاب به علمای تهران، صادر کرد و از پیامدهای این فاجعه خبر داد. <ref group="یادداشت"> إِنَّا للَّهِ و إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ...حمله کماندوها و مأمورین انتظامی دولت با لباس مبدل و به معیت و پشتیبانی پاسبان‌ها به مرکز روحانیت خاطرات مغول را تجدید کرد. با این تفاوت که آنها به مملکت اجنبی حمله کردند، و اینها به ملت مسلمان خود و روحانیون و طلاب بی‌پناه. در روز وفات امام صادق- علیه‌السلام- با شعار «جاوید شاه» به مرکز امام صادق و به اولاد جسمانی و روحانی آن بزرگوار حمله ناگهانی کردند؛ و در ظرف یکی دو ساعت تمام مدرسه فیضیه، دانشگاه امام زمان صلوات اللَّه و سلامه علیه را با وضع فجیعی، در محضر قریب بیست هزار مسلمان، غارت نمودند؛ و درب‌های تمام حجرات و شیشه‌ها را شکستند. طلاب از ترس جان، خود را از پشت بام‌ها به زمین افکندند. دست‌ها و سرها شکسته شد. عمامه طلاب و ساداتِ ذریه پیغمبر را جمع نموده آتش زدند؛ بچه‌های شانزده- هفده ساله را از پشت بام پرت کردند؛ کتاب‌ها و قرآن‌ها را- چنانکه گفته شده- پاره کردند. اکنون روحانیون و طلاب در این شهر مذهبی تأمین جانی ندارند. اطراف منازل علما و مراجع محصور کارآگاه و گاهی کماندو و مأمورین شهربانی است. مأمورین تهدید می‌کنند که سایر مدارس را نیز به صورت فیضیه درمی‌آوریم. طلاب محترم از ترس مأمورین لباس‌های روحانیت را تبدیل نموده‌اند. دستور داده‌اند که طلاب را به اتوبوس و تاکسی سوار نکنند. در مجامع عمومی مأمورین به روحانیون- عموماً- و به بعضی افراد- به اسم- ناسزا می‌گویند و فحش‌های بسیار رکیک می‌دهند </ref>
فاجعه هجوم به [[مدرسه فیضیه]] به دست عوامل شاهنشاهی نقش مهمی در افشای ماهیت حکومت پهلوی و شکل‌گیری نهضت اسلامی به رهبری حضرت [[امام خمینی]] داشت. در پی هتک حرمت مراسم سوگواری [[امام صادق علیه‌السلام]]، سربازان [[امام زمان(عج)]] و مدرسه مبارکه فیضیه، مراجع بزرگ شیعه از داخل و خارج کشور برای امام خمینی پیام تسلیت فرستادند و شاه و دست‌اندرکاران آن جنایت را محکوم کردند. در منبرها و مجالس نیز تا نام فیضیه برده می‌شد صدای شیون و گریه مستمعین بلند می‌شد. مردم عزادار فیضیه شدند. بازارها را بستند و به سوگ و عزا نشستند. امام خمینی در همین زمینه پیامی خطاب به علمای تهران، صادر کرد و از پیامدهای این فاجعه خبر داد. <ref group="یادداشت"> إِنَّا للَّهِ و إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ...حمله کماندوها و مأمورین انتظامی دولت با لباس مبدل و به معیت و پشتیبانی پاسبان‌ها به مرکز روحانیت خاطرات مغول را تجدید کرد. با این تفاوت که آنها به مملکت اجنبی حمله کردند، و اینها به ملت مسلمان خود و روحانیون و طلاب بی‌پناه. در روز وفات امام صادق- علیه‌السلام- با شعار «جاوید شاه» به مرکز امام صادق و به اولاد جسمانی و روحانی آن بزرگوار حمله ناگهانی کردند؛ و در ظرف یکی دو ساعت تمام مدرسه فیضیه، دانشگاه امام زمان صلوات اللَّه و سلامه علیه را با وضع فجیعی، در محضر قریب بیست هزار مسلمان، غارت نمودند؛ و درب‌های تمام حجرات و شیشه‌ها را شکستند. طلاب از ترس جان، خود را از پشت بام‌ها به زمین افکندند. دست‌ها و سرها شکسته شد. عمامه طلاب و ساداتِ ذریه پیغمبر را جمع نموده آتش زدند؛ بچه‌های شانزده- هفده ساله را از پشت بام پرت کردند؛ کتاب‌ها و قرآن‌ها را- چنانکه گفته شده- پاره کردند. اکنون روحانیون و طلاب در این شهر مذهبی تأمین جانی ندارند. اطراف منازل علما و مراجع محصور کارآگاه و گاهی کماندو و مأمورین شهربانی است. مأمورین تهدید می‌کنند که سایر مدارس را نیز به صورت فیضیه درمی‌آوریم. طلاب محترم از ترس مأمورین لباس‌های روحانیت را تبدیل نموده‌اند. دستور داده‌اند که طلاب را به اتوبوس و تاکسی سوار نکنند. در مجامع عمومی مأمورین به روحانیون- عموماً- و به بعضی افراد- به اسم- ناسزا می‌گویند و فحش‌های بسیار رکیک می‌دهند </ref>


خط ۶۸: خط ۶۹:
{{انقلاب اسلامی ایران}}
{{انقلاب اسلامی ایران}}
{{قم}}
{{قم}}
[[Category:حوادث قرن ۱۴ (شمسی)]]
[[Category:حوزه علمیه قم]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:حوادث دوره پهلوی در ایران]]
[[Category:حوادث زمینه‌ساز انقلاب اسلامی ایران]]
[[Category:حوادث قرن ۱۴ (قمری)]]
[[Category:حوادث قرن ۱۴ (شمسی)]]
[[Category:حوزه علمیه قم]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:حوادث دوره پهلوی در ایران]]
[[Category:حوادث زمینه‌ساز انقلاب اسلامی ایران]]
[[Category:حوادث قرن ۱۴ (قمری)]]


[[رده:حوادث قرن ۱۴ (شمسی)]]
[[رده:حوادث قرن ۱۴ (شمسی)]]