ابلیس: تفاوت میان نسخه‌ها

{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}}

{{درباره| شیطان خاصی که بر آدم سجده نکرد|مفهوم شیطان و شیاطین|شیطان}}

'''اِبلیس''' نام [[جن]] یا [[فرشته|فرشته‌ای]] که از فرمان خدا در سجده کردن بر [[آدم]] سرپیچی کرد و از درگاه خدا رانده شد. بیشتر مفسران او را از [[جن|جنیان]] دانسته و اندکی نیز او را [[فرشته]]‌ شمرده‌اند.

ابلیس پس از نافرمانی از [[سجده بر آدم]]، مورد [[لعن]] خدا قرار گرفت و رانده شد، سپس درخواست کرد که تا قیامت زنده بماند ولی خدا وعده داد تا وقتی معین به او مهلت دهد. ابلیس [[قسم]] یاد کرد که همه تلاش خود را تا روزی که مهلت دارد برای انحراف فرزندان آدم به کار گیرد. تنها کاری که او در این راه می‌کند دعوت به بدی‌ها است و کسی را مجبور به این کار نمی‌کند. سرانجام او و پیروانش [[دوزخ]] خواهد بود.

==جایگاه و اهمیت==

=== از فرشتگان ===

فرشته بودن ابلیس را آلوسی مفسر اهل سنت این به بیش‌تر [[صحابه]] و [[تابعی|تابعان]] نسبت داده‌است.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۶۵.</ref> [[ابن‌عباس|ابن‌عبّاس]]، [[ابن‌مسعود]]، قتاده، [[سعید بن مسیب]]، ابن‌جریح، ابن‌انباری، ابن‌جریر طبری، بیضاوی و گروهی دیگر<ref>طوسی، التبیان، ۱۹۶۳م، ج۱، ص۱۵۰؛ بیضاوی، انوار التنزیل، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۲۹۴؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۱، ص۳۲۱.</ref> بر این نظر هستند. از شیعیان [[شیخ طوسی]] این نظریه را پذیرفته‌است.<ref>طوسی، التبیان، ۱۹۶۳م، ج۱، ص۱۵۰</ref>

صاحبان این دیدگاه افزون بر برخی [[حدیث|روایات]]،<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲، ص ۳۸۶–۳۸۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۱.</ref> به ظاهر آیاتی مانند [[آیه ۳۴ سوره بقره]] تمسک کرده‌اند که به همه ملائکه دستور سجده داده شده‌است و گفته‌اند اگر ابلیس از ملائک نبود، فرمان الهی شامل او نمی‌شد و می‌توانست به این بهانه از [[سجده]] سرباز زند. چنان‌که در چندین آیه ابلیس از فرشتگان استثنا شده‌است و نشان می‌دهد که ابلیس از ملائک بوده‌است.<ref>طوسی، التبیان، ۱۹۶۳م، ج۱، ص۱۵۳.</ref>