پرش به محتوا

میزان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۱۶۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ دسامبر ۲۰۱۷
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Pourrezaei }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Pourrezaei }}
'''میزان''' به معنی وسیله سنجش، از مفاهیم قرآنی بوده و اشاره به سنجش انسان و اعمال او در قیامت دارد.
'''میزان''' به معنی وسیله سنجش، از مفاهیم قرآنی بوده و اشاره به سنجش انسان و اعمال او در قیامت دارد.


==مفهوم شناسی==
==مفهوم شناسی==
«میزان» در لغت به معنی ابزار سنجش و ترازو است<ref>التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۹۸.</ref> و «میزان اعمال» چیزی است که با آن اعمال و باورهای انسان مورد سنجش قرار می‌گیرد.<ref>قاموس قرآن، تهران، ج۷، ص۲۰۸.</ref> این واژه و جمع آن (مَوازین) شانزده بار در [[قرآن]] به کار رفته است،<ref>[http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,13094 دانشنامه موضوعی قرآن]</ref> در برخی موارد به معنای وسیله سنجش در مبادلات به کار رفته و در مواردی به قوانین [[تکوین]] و آفرینش اشاره دارد{{یادداشت|{{عربی|وَ السَّمَاء رَفَعَهَا وَ وَضَعَ الْمِیزَانَ»|ترجمه=و آسمان را بر افراشت، میزان و قانون (در آن) گذاشت.}} سوره الرحمن، آیه ۷}} و در مواردی به قوانین [[تشریع]].<ref>منشور جاوید، بی‌تا، ج۵، ص۴۶۴.</ref>{{یادداشت|{{عربی|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ...»|ترجمه=ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسائی حق از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند...}} سوره حدید، آیه۲۵}} بر اساس این آیات عقاید و اعمال انسان در قیامت مورد سنجش و ارزش‌یابی قرار می‌گیرد.
«میزان» در لغت به معنی ابزار سنجش و ترازو است<ref>التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۹۸.</ref> و «میزان اعمال» چیزی است که با آن اعمال و باورهای انسان مورد سنجش قرار می‌گیرد.<ref>قاموس قرآن، تهران، ج۷، ص۲۰۸.</ref> این واژه و جمع آن (مَوازین) شانزده بار در [[قرآن]] آمده است.<ref>[http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,13094 احمدزاده، میزان، دانشنامه موضوعی قرآن]</ref> در برخی موارد به معنای وسیله سنجش در مبادلات به کار رفته و در مواردی به قوانین [[تکوین]] و آفرینش اشاره دارد{{یادداشت|{{عربی|وَ السَّمَاء رَفَعَهَا وَ وَضَعَ الْمِیزَانَ»|ترجمه=و آسمان را بر افراشت، میزان و قانون (در آن) گذاشت.}} سوره الرحمن، آیه ۷}} و در مواردی به قوانین [[تشریع]].<ref>منشور جاوید، بی‌تا، ج۵، ص۴۶۴.</ref>{{یادداشت|{{عربی|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ...»|ترجمه=ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسائی حق از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند...}} سوره حدید، آیه۲۵}} بر اساس این آیات عقاید و اعمال انسان در قیامت مورد سنجش و ارزش‌یابی قرار می‌گیرد.


==سنجش اعمال در قیامت==
==میزان از مواقف قیامت==
[[علامه طباطبایی]] «میزان» در آیه «{{عربی|وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِیزَانَ}}» را به معنای [[دین]] دانسته و گفته است از این جهت دین را میزان می‌گویند که عقاید و اعمال انسان‌ها به وسیله آن سنجیده می‌شود و در روز [[قیامت]] بر طبق آن سنجش محاسبه و جزا داده می‌شود<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۸، ص۵۴.</ref> و درجات [[بهشت]]ی یا [[جهنم]]ی فرد متناسب با آن خواهد بود: {{عربی|«فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَـئِكَ الَّذِینَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُم»|ترجمه=کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سنگین است، همان رستگارانند و کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سبک است، افرادی هستند که سرمایه وجود خود را از دست داده‌اند».}}<ref>سوره اعراف، آیات۹-۸</ref>
«میزان» یکی از [[مواقف قیامت]] است که در آن به سنجش مجموع اعمال و اعتقادات انسان پرداخته می‌شود<ref>طهرانی، معادشناسی، ج۸، ص۱۵۷</ref> و درجات [[بهشت]] یا [[جهنم]] فرد متناسب با آن خواهد بود.{{یادداشت|{{عربی|«فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَـئِكَ الَّذِینَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُم»|ترجمه=کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سنگین است، همان رستگارانند و کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سبک است، افرادی هستند که سرمایه وجود خود را از دست داده‌اند».}})سوره اعراف، آیات۹-۸)}}


در این آیه [[حسنات|اعمال حسنه]] باعث سنگین شدن ترازوی اعمال و [[گناه|گناهان]] باعث سبک شدن ترازوی اعمال معرفی شده‌اند نه اینکه حسنات را در یک کفه ترازو قرار دهند و گناهان را در کفه دیگر.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۸، ص۱۱.</ref> هریک از اعمال نیز برای خود معیار سنجش مجزایی دارند و هر عمل با مصداق کامل همان عمل سنجیده می‌شود، [[نماز]] فرد با نماز کامل سنجیده می‌شود و [[روزه]] با روزه کامل؛ به عبارت دیگر، هر انسان با [[انسان کامل]] مورد سنجش قرار گرفته و هر عملش با عملی که انسان کامل انجام داده و کامل‌ترین مصداق عمل است سنجیده می‌شود. بر این اساس، «میزان» عمل در قیامت، انسان کامل خواهد بود همان‌طور که در [[روایات]]، [[پیامبران]] و جانشینان آنان مصداق «میزان قسط» در آیۀ {{عربی|«وَ نَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ...»|ترجمه=ما ترازوهای عدل را در روز قیامت برپا می‌کنیم... سوره انبیاء، آیه۴۷.}} معرفی شده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۲۴۹.</ref> در [[زیارت مطلقه]] حضرت علی(ع) بر میزان اعمال بودن ایشان تأکید بیشتری شده است: {{عربی|«السّلامُ علَی میزانِ الأعمالِ».}}<ref>بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۲۸۷.</ref>
در این آیه [[حسنات|اعمال حسنه]] باعث سنگین شدن ترازوی اعمال و [[گناه|گناهان]] باعث سبک شدن ترازوی اعمال معرفی شده‌اند نه اینکه حسنات را در یک کفه ترازو قرار دهند و گناهان را در کفه دیگر.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۸، ص۱۱.</ref> هریک از اعمال نیز برای خود معیار سنجش مجزایی دارند و هر عمل با مصداق کامل همان عمل سنجیده می‌شود، [[نماز]] فرد با نماز کامل سنجیده می‌شود و [[روزه]] با روزه کامل؛ به عبارت دیگر، هر انسان با [[انسان کامل]] مورد سنجش قرار گرفته و هر عملش با عملی که انسان کامل انجام داده و کامل‌ترین مصداق عمل است سنجیده می‌شود. بر این اساس، «میزان» عمل در قیامت، انسان کامل خواهد بود همان‌طور که در [[روایات]]، [[پیامبران]] و جانشینان آنان مصداق «میزان قسط» در آیۀ {{عربی|«وَ نَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ...»|ترجمه=ما ترازوهای عدل را در روز قیامت برپا می‌کنیم... سوره انبیاء، آیه۴۷.}} معرفی شده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۲۴۹.</ref> در [[زیارت مطلقه]] حضرت علی(ع) بر میزان اعمال بودن ایشان تأکید بیشتری شده است: {{عربی|«السّلامُ علَی میزانِ الأعمالِ».}}<ref>بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۲۸۷.</ref> [[علامه طباطبایی]] «میزان» در آیه «{{عربی|وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِیزَانَ}}» را به معنای [[دین]] دانسته و گفته است از این جهت دین را میزان می‌گویند که عقاید و اعمال انسان‌ها به وسیله آن سنجیده می‌شود و در روز [[قیامت]] بر طبق آن سنجش محاسبه و جزا داده می‌شود<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۸، ص۵۴.</ref> [[علامه طباطبایی]] «میزان» در آیه «{{عربی|وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِیزَانَ}}» را به معنای [[دین]] دانسته و گفته است از این جهت دین را میزان می‌گویند که عقاید و اعمال انسان‌ها به وسیله آن سنجیده می‌شود و در روز [[قیامت]] بر طبق آن سنجش محاسبه و جزا داده می‌شود<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۸، ص۵۴.</ref>  


با توجه به این روایات، میزان اعمال هر امت پیامبران و جانشینان آنان در هر امتی بوده و در قیامت اعمال و اعتقادات آنها با پیامبرانشان مورد سنجش قرار خواهد گرفت.<ref>منشور جاوید، بی‌تا، ج۵، ص۴۶۸.</ref>
با توجه به این روایات، میزان اعمال هر امت پیامبران و جانشینان آنان در هر امتی بوده و در قیامت اعمال و اعتقادات آنها با پیامبرانشان مورد سنجش قرار خواهد گرفت.<ref>منشور جاوید، بی‌تا، ج۵، ص۴۶۸.</ref>


==عوامل سنگین شدن میزان==
==وزن اعمال در میزان==
قرآن مجید اعمال انسان را در ترازو و میزان عمل دارای وزن می‌داند{{یادداشت| }} و مقصود از وزن عمل، ارزش‌مندی یا بی‌ارزشی آن از جهت ثواب و پاداش است.<ref>[http://lib.eshia.ir/15141/1/114 شیخ مفید، تصحیح اعتقادات امامیه، ج۱، ص۱۱۴]</ref> در چگونگی ارزش گذاری و وزن کردن اعمال چند دیدگاه مطرح شده است:
* برخی معتقدند تنها اعمال صالح وزن دارند و گناهان وزنی ندارند و سبک بودن ترازوی اعمال در قیامت به معنی کمی اعمال صالح است.<ref>طهرانی، معادشناسی، ج۸، ص۱۵۸</ref>
* برخی معتقدند اعمال صالح باعث سنگینی میزان و گناهان باعث سبک شدن آن می‌شوند و وزن نهایی مجموع این اضافه شدن و کم شدن‌ها است.<ref>م</ref>
*
 
 
==عوامل سنگین یا سبک شدن میزان==
در ارزش‌گذاری اعمال در قیامت که از آن به «وزن اعمال» هم تعبیر شده است چند عامل تأثیرگذار است: جایگاه و اهمیت آن عمل در دین، درجۀ ایمان و باور انسان، اخلاص وی در انجام عمل.
در ارزش‌گذاری اعمال در قیامت که از آن به «وزن اعمال» هم تعبیر شده است چند عامل تأثیرگذار است: جایگاه و اهمیت آن عمل در دین، درجۀ ایمان و باور انسان، اخلاص وی در انجام عمل.


خط ۴۲: خط ۴۹:
* قرآن کریم
* قرآن کریم
* مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چاپ اول، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش.  
* مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چاپ اول، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش.  
* [http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,13094 دانشنامه موضوعی قرآن]
* [http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,13094 احمدزاده، کاظم، «میزان»، در دانشنامه موضوعی قرآن]
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، چاپ سوم، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، چاپ سوم، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ ق.
* كراجكی، محمد بن علی، معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، محقق: احمدحسینی، چاپ دوم، المكتبة المرتضویة، تهران، ۱۳۵۳ش.
* كراجكی، محمد بن علی، معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، محقق: احمدحسینی، چاپ دوم، المكتبة المرتضویة، تهران، ۱۳۵۳ش.
خط ۴۹: خط ۵۶:
* طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، سوم، بیروت، اعلمی، افست، قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۹۳ق.
* طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، سوم، بیروت، اعلمی، افست، قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۹۳ق.
* سبحانی، جعفر، منشور جاوید (تفسیر موضوعی)، اول، قم، مؤسسه امام صادق(علیه‌السلام)، [بی تا].
* سبحانی، جعفر، منشور جاوید (تفسیر موضوعی)، اول، قم، مؤسسه امام صادق(علیه‌السلام)، [بی تا].
* شیخ مفید، محمد بن محمد، صحیح اعتقادات الامامیة، تحقیق حسین درگاهی، چاپ اول، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، قم، ۱۴۱۳ق.


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:قیامت]]
[[رده:قیامت]]
کاربر ناشناس