confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴
ویرایش
سینه‌زنی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (←انواع) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| زیرنویس۲ = | | زیرنویس۲ = | ||
| اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | | اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | ||
| زمان برگزاری = در ایام سوگواری به ویژه ایام [[ماه محرم]] | | زمان برگزاری = در ایام [[سوگواری]] به ویژه ایام [[ماه محرم]] | ||
| مکان برگزاری = معابر عمومی و اطراف اماکن مقدس | | مکان برگزاری = معابر عمومی و اطراف اماکن مقدس | ||
| گستره جغرافیایی = | | گستره جغرافیایی = | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| انواع = واحد، سنگین، شور، چندضرب | | انواع = واحد، سنگین، شور، چندضرب | ||
| اشیاء و نمادها = | | اشیاء و نمادها = | ||
| وجه نمادین = سینه‌زن خود را در رنجی که امام حسین(ع) تحمل کرد، سهیم می‌کند | | وجه نمادین = سینه‌زن خود را در رنجی که [[امام حسین(ع)]] تحمل کرد، سهیم می‌کند | ||
| ادعیه = | | ادعیه = | ||
| اوراد و اشعار= انواع نوحه‌ها | | اوراد و اشعار= انواع نوحه‌ها | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
[[پرونده:سینه زدن افغانستان.jpg|بندانگشتی|200px|سینه زدن دو دستی در [[افغانستان]]]] | [[پرونده:سینه زدن افغانستان.jpg|بندانگشتی|200px|سینه زدن دو دستی در [[افغانستان]]]] | ||
عزاداری به صورت زدن به سینه، از صدر اسلام مرسوم بوده است؛ نقل شده است که برخی زنان مسلمان در عزای [[پیامبر اسلام(ص)]] به سر و سینه خود می‌زدند و عزاداری می‌کردند.<ref>ابن حنبل، مسند، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۴.</ref> پس از شهادت [[امام حسین(ع)]]، عزاداری بسته به فرهنگ‌های مختلف، اشکال گوناگون یافت که از جمله آنها سینه‌زنی بود. به نظر می‌رسد سینه‌زنی، علاوه بر عزاداری، نوعی [[ریاضت]] است که سینه‌زن، خود را در رنجی که امام حسین(ع) تحمل کرد، سهیم می‌کند.<ref>حیدری، تاریخ و جلوه‌های عزاداری امام حسین(ع) در ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۰۸.</ref> سینه‌زنی در میان عرب رواج داشته است<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷.</ref> و با رسمی‌شدن مذهب شیعه در ایران در عصر [[صفویه]]، مراسم سینه‌زنی در ایران توسعه یافت و نقل شده مردم از شدت تأثر از نقل موعظه‌کنندگان، با مشت بر سینه خود می‌کوبیدند.<ref>فیگوئرا، سفرنامه فیگوئرا، ۱۳۶۳ش، ص۳۰۹.</ref> همچنین در نقلی دیگر بیان شده است که در [[اصفهان]] (مرکز صفویان) مردم به تبعیت از آواز نوحه‌خوانان، ضمن حرکت دایره‌ای، پا بر زمین کوبیده و سینه می‌زدند.<ref>کمپفر، در دربار شاهنشاه ایران، ۱۳۵۰ش، ص۱۷۹.</ref> | عزاداری به صورت زدن به سینه، از صدر اسلام مرسوم بوده است؛ نقل شده است که برخی زنان مسلمان در عزای [[پیامبر اسلام(ص)]] به سر و سینه خود می‌زدند و [[عزاداری]] می‌کردند.<ref>ابن حنبل، مسند، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۴.</ref> پس از شهادت [[امام حسین(ع)]]، عزاداری بسته به فرهنگ‌های مختلف، اشکال گوناگون یافت که از جمله آنها سینه‌زنی بود. به نظر می‌رسد سینه‌زنی، علاوه بر عزاداری، نوعی [[ریاضت]] است که سینه‌زن، خود را در رنجی که امام حسین(ع) تحمل کرد، سهیم می‌کند.<ref>حیدری، تاریخ و جلوه‌های عزاداری امام حسین(ع) در ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۰۸.</ref> سینه‌زنی در میان عرب رواج داشته است<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷.</ref> و با رسمی‌شدن مذهب [[شیعه]] در [[ایران]] در عصر [[صفویه]]، مراسم سینه‌زنی در ایران توسعه یافت و نقل شده مردم از شدت تأثر از نقل موعظه‌کنندگان، با مشت بر سینه خود می‌کوبیدند.<ref>فیگوئرا، سفرنامه فیگوئرا، ۱۳۶۳ش، ص۳۰۹.</ref> همچنین در نقلی دیگر بیان شده است که در [[اصفهان]] (مرکز صفویان) مردم به تبعیت از آواز نوحه‌خوانان، ضمن حرکت دایره‌ای، پا بر زمین کوبیده و سینه می‌زدند.<ref>کمپفر، در دربار شاهنشاه ایران، ۱۳۵۰ش، ص۱۷۹.</ref> | ||
در عصر قاجار، به خصوص [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های عزاداری با آداب و تشریفات و تجمل بسیار به راه می‌افتادند و در فواصل، دسته سینه‌زن‌ها با آهنگ موزون سینه می‌زدند و حتی در اندرونی شاهان قاجار نیز خانم‌ها نوحه‌خوانی و سینه‌زنی می‌کردند.<ref>مشحون، موسیقی مذهبی ایران، ۱۳۵۰ش، ص۲۶؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷.</ref> | در عصر قاجار، به خصوص [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های عزاداری با آداب و تشریفات و تجمل بسیار به راه می‌افتادند و در فواصل، دسته سینه‌زن‌ها با آهنگ موزون سینه می‌زدند و حتی در اندرونی شاهان قاجار نیز خانم‌ها [[نوحه‌خوانی]] و سینه‌زنی می‌کردند.<ref>مشحون، موسیقی مذهبی ایران، ۱۳۵۰ش، ص۲۶؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷.</ref> | ||
در دوران معاصر، سینه‌زنی، بخش عمده برخی مجالس عزاداری را تشکیل می‌دهد که به‌دلیل مداحی‌های شورانگیز، مورد توجه جوانان واقع شده است. | در دوران معاصر، سینه‌زنی، بخش عمده برخی مجالس عزاداری را تشکیل می‌دهد که به‌دلیل مداحی‌های شورانگیز، مورد توجه جوانان واقع شده است. | ||
==انواع== | ==انواع== | ||
[[پرونده:سینه‌زنی آیت الله بروجردی.jpg|بندانگشتی|200px|سینه‌زنی [[آیت‌الله بروجردی]] در سال ۱۳۲۶ش که صفحه روی جلد مجله آیین اسلام است]] | [[پرونده:سینه‌زنی آیت الله بروجردی.jpg|بندانگشتی|200px|سینه‌زنی [[آیت‌الله بروجردی]] در [[سال ۱۳۲۶ش]] که صفحه روی جلد مجله آیین اسلام است]] | ||
سینه‌زنی انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها، این موارد است: | سینه‌زنی انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها، این موارد است: | ||
* '''واحد:''' سینه‌زنی با ریتم کند، تک‌‌ضربۀ محکم با فاصله‌ای چندثانیه‌ای میان ضربات | * '''واحد:''' سینه‌زنی با ریتم کند، تک‌‌ضربۀ محکم با فاصله‌ای چندثانیه‌ای میان ضربات | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==احکام== | ==احکام== | ||
علمای | علمای [[شیعه]]، بیان داشته‌اند که [[عزاداری]] برای امامان معصوم (ع) به اشکال مختلف آن [[مستحب]] است. همچنین از قدیم عالمان شیعه علاوه بر [[فتوا]]، خود در مجالس عزاداری، سینه‌زنی می‌کردند. | ||
در سؤالی که درباره عزاداری و سینه‌زنی از علماء و [[مراجع تقلید]] شده است، [[سیدابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] بیان داشته که: «آنچه که مصداق عزاداری و سوگواری است و اظهار مصیبت درباره ایشان محسوب باشد، مندوب و مرغوب فیه ([[مستحب]]) بوده، مانعی ندارد.» دیگر علما و مراجع نیز فتوای این عالم بزرگوار را تأیید و امضا کردند.<ref>معتمدی کاشانی، عزاداری سنتی شیعیان، ۱۳۸۳ش، ج۷، ص۲۵۳-۲۷۸.</ref> | در سؤالی که درباره عزاداری و سینه‌زنی از علماء و [[مراجع تقلید]] شده است، [[سیدابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] بیان داشته که: «آنچه که مصداق عزاداری و سوگواری است و اظهار مصیبت درباره ایشان محسوب باشد، مندوب و مرغوب فیه ([[مستحب]]) بوده، مانعی ندارد.» دیگر علما و مراجع نیز فتوای این عالم بزرگوار را تأیید و امضا کردند.<ref>معتمدی کاشانی، عزاداری سنتی شیعیان، ۱۳۸۳ش، ج۷، ص۲۵۳-۲۷۸.</ref> | ||
علمایی مانند [[سیدمحمدحسین فضل‌الله]]، سینه‌زنی خشن را حرام می‌دانند و برخی مراجع مانند [[آیت الله خامنه‌ای]] و [[آیت الله مکارم شیرازی]]، نیز بیان داشته‌اند برهنه‌شدن در سینه‌زنی، برازنده مجالس عزاداری نیست؛ به خصوص در مکان‌های عمومی و در حضور زنان.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۹۹، ۳۰۰.</ref> | علمایی مانند [[سیدمحمدحسین فضل‌الله]]، سینه‌زنی خشن را [[حرام]] می‌دانند و برخی مراجع مانند [[آیت الله خامنه‌ای]] و [[آیت الله مکارم شیرازی]]، نیز بیان داشته‌اند برهنه‌شدن در سینه‌زنی، برازنده مجالس عزاداری نیست؛ به خصوص در مکان‌های عمومی و در حضور زنان.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۹۹، ۳۰۰.</ref> | ||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== | ||
* [[زنجیرزنی (آیین)|زنجیرزنی]] | * [[زنجیرزنی (آیین)|زنجیرزنی]] | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
* فیگوئرا، گارسیا دسیلوا، سفرنامه فیگوئرا، ترجمه غلامرضا سعیدی، تهران، نشر نو، ۱۳۶۳ش. | * فیگوئرا، گارسیا دسیلوا، سفرنامه فیگوئرا، ترجمه غلامرضا سعیدی، تهران، نشر نو، ۱۳۶۳ش. | ||
* کمپفر، انگلبرت، در دربار شاهنشاه ایران، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران، نشر انجمن آثار ملی، ۱۳۵۰ش. | * کمپفر، انگلبرت، در دربار شاهنشاه ایران، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران، نشر انجمن آثار ملی، ۱۳۵۰ش. | ||
* محدثی، جواد، فرهنگ | * محدثی، جواد، [[فرهنگ عاشورا]]، قم، نشر معروف، چاپ سیزدهم، ۱۳۸۸ش. | ||
* مشحون، حسن، موسیقی مذهبی ایران، تهران، سازمان جشن هنر، ۱۳۵۰ش. | * مشحون، حسن، موسیقی مذهبی ایران، تهران، سازمان جشن هنر، ۱۳۵۰ش. | ||
* مظاهری، محسن حسام، مدخل سینه‌زنی در کتاب فرهنگ سوگ شیعی، تهران، نشر خیمه، چاپ اول، ۱۳۹۵ش. | * مظاهری، محسن حسام، مدخل سینه‌زنی در کتاب فرهنگ سوگ شیعی، تهران، نشر خیمه، چاپ اول، ۱۳۹۵ش. | ||