پرش به محتوا

سینه‌زنی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
imported>Hasaninasab
(اضافه کردن الگوی درجه بندی)
جز (تمیزکاری)
خط ۲۴: خط ۲۴:
'''سینه‌زنی''' از رایج‌ترین مراسم سنتی [[عزاداری]] برای [[امامان]] به خصوص [[امام حسین(ع)]] است که عزاداران همراه با [[نوحه‌خوانی]] با دست به سینه خود می‌زنند. سینه‌زنی مرسوم‌ترین نوع عزاداری در بین [[دسته‌های عزاداری|دسته‌ها]] و [[هیئت عزاداری|هیئت‌های عزاداری]] در بین [[شیعیان]] کشور [[ایران]] و دیگر کشورها است.
'''سینه‌زنی''' از رایج‌ترین مراسم سنتی [[عزاداری]] برای [[امامان]] به خصوص [[امام حسین(ع)]] است که عزاداران همراه با [[نوحه‌خوانی]] با دست به سینه خود می‌زنند. سینه‌زنی مرسوم‌ترین نوع عزاداری در بین [[دسته‌های عزاداری|دسته‌ها]] و [[هیئت عزاداری|هیئت‌های عزاداری]] در بین [[شیعیان]] کشور [[ایران]] و دیگر کشورها است.


==تاریخچه سینه‌زنی==
==تاریخچه==
عزاداری به صورت زدن به سینه، از صدر اسلام مرسوم بوده است و نقل شده است که برخی زنان مسلمان در عزای [[پیامبر اسلام(ص)]] به سر و سینه خود می‌زدند و عزاداری می‌کردند.<ref>ابن حنبل، مسند، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۴</ref> پس از شهادت [[امام حسین(ع)]]، عزاداری بسته به فرهنگ‌های مختلف، اشکال گوناگون یافت که از جمله آنها سینه‌زنی بود. به نظر می‌رسد سینه‌زنی، علاوه بر عزاداری، نوعی [[ریاضت]] است که سینه‌زن، خود را در رنجی که امام حسین(ع) تحمل کرد، سهیم می‌کند.<ref>حیدری، تاریخ و جلوه‌های عزاداری امام حسین(ع) در ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۰۸</ref> سینه‌زنی در میان عرب رواج داشته است<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷</ref> و با رسمی‌شدن مذهب شیعه در ایران در عصر [[صفویه]]، مراسم سینه‌زنی در ایران توسعه یافت و نقل شده مردم از شدت تأثر از نقل موعظه‌کنندگان، با مشت بر سینه خود می‌کوبیدند.<ref>فیگوئرا، سفرنامه فیگوئرا، ۱۳۶۳ش، ص۳۰۹</ref> همچنین در نقلی دیگر بیان شده است که در [[اصفهان]] (مرکز صفویان) مردم به تبعیت از آواز نوحه‌خوانان، ضمن حرکت دایره‌ای، پا بر زمین کوبیده و سینه می‌زدند.<ref>کمپفر، در دربار شاهنشاه ایران، ۱۳۵۰ش، ص۱۷۹</ref>
عزاداری به صورت زدن به سینه، از صدر اسلام مرسوم بوده است؛ نقل شده است که برخی زنان مسلمان در عزای [[پیامبر اسلام(ص)]] به سر و سینه خود می‌زدند و عزاداری می‌کردند.<ref>ابن حنبل، مسند، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۴</ref> پس از شهادت [[امام حسین(ع)]]، عزاداری بسته به فرهنگ‌های مختلف، اشکال گوناگون یافت که از جمله آنها سینه‌زنی بود. به نظر می‌رسد سینه‌زنی، علاوه بر عزاداری، نوعی [[ریاضت]] است که سینه‌زن، خود را در رنجی که امام حسین(ع) تحمل کرد، سهیم می‌کند.<ref>حیدری، تاریخ و جلوه‌های عزاداری امام حسین(ع) در ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۰۸</ref> سینه‌زنی در میان عرب رواج داشته است<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷</ref> و با رسمی‌شدن مذهب شیعه در ایران در عصر [[صفویه]]، مراسم سینه‌زنی در ایران توسعه یافت و نقل شده مردم از شدت تأثر از نقل موعظه‌کنندگان، با مشت بر سینه خود می‌کوبیدند.<ref>فیگوئرا، سفرنامه فیگوئرا، ۱۳۶۳ش، ص۳۰۹</ref> همچنین در نقلی دیگر بیان شده است که در [[اصفهان]] (مرکز صفویان) مردم به تبعیت از آواز نوحه‌خوانان، ضمن حرکت دایره‌ای، پا بر زمین کوبیده و سینه می‌زدند.<ref>کمپفر، در دربار شاهنشاه ایران، ۱۳۵۰ش، ص۱۷۹</ref>


در عصر قاجار، به خصوص [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های عزاداری با آداب و تشریفات و تجمل بسیار به راه می‌افتادند و در فواصل، دسته سینه‌زن‌ها با آهنگ موزون سینه می‌زدند و حتی در اندرونی شاهان قاجار نیز خانم‌ها نوحه‌خوانی و سینه‌زنی می‌کردند.<ref>مشحون، موسیقی مذهبی ایران، ۱۳۵۰ش، ص۲۶؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷</ref>
در عصر قاجار، به خصوص [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های عزاداری با آداب و تشریفات و تجمل بسیار به راه می‌افتادند و در فواصل، دسته سینه‌زن‌ها با آهنگ موزون سینه می‌زدند و حتی در اندرونی شاهان قاجار نیز خانم‌ها نوحه‌خوانی و سینه‌زنی می‌کردند.<ref>مشحون، موسیقی مذهبی ایران، ۱۳۵۰ش، ص۲۶؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷</ref>
خط ۳۱: خط ۳۱:
در دوران معاصر، سینه‌زنی، بخش عمده برخی مجالس عزاداری را تشکیل می‌دهد که به‌دلیل مداحی‌های شورانگیز، مورد توجه جوانان واقع شده است.
در دوران معاصر، سینه‌زنی، بخش عمده برخی مجالس عزاداری را تشکیل می‌دهد که به‌دلیل مداحی‌های شورانگیز، مورد توجه جوانان واقع شده است.


==انواع سینه‌زنی==
==انواع==
[[پرونده:سینه‌زنی آیت الله بروجردی.jpg|بندانگشتی|150px|سینه‌زنی آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۲۶ش که صفحه روی جلد مجله آیین اسلام است]]
[[پرونده:سینه‌زنی آیت الله بروجردی.jpg|بندانگشتی|150px|سینه‌زنی آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۲۶ش که صفحه روی جلد مجله آیین اسلام است]]
سینه‌زنی انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها، این موارد است:
سینه‌زنی انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها، این موارد است:
خط ۴۲: خط ۴۲:
برخی مناطق، سبک سینه‌زنی خاص خود را دارند؛‌ مثلاً گونه‌ای از سینه‌زنی واحد در مناطق جنوبی ایران رایج است که سینه‌زن‌ها حلقه‌هایی تشکیل می‌دهند و دست چپ را در کمر نفر سمت چپی می‌گیرند و با رینمی آرام و متناسب با نوحه، سینه‌زنی می‌کنند. همچنین نوعی سینه‌زنی «سینه‌زنی قطاری» در لارستان، سینه‌زنی «چلاب» در خوزستان، سینه‌زنی «سه‌سنگ» در بهبهان از دیگر سبک‌های سینه‌زنی در مناطق مختلف هستند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۹۸.</ref>
برخی مناطق، سبک سینه‌زنی خاص خود را دارند؛‌ مثلاً گونه‌ای از سینه‌زنی واحد در مناطق جنوبی ایران رایج است که سینه‌زن‌ها حلقه‌هایی تشکیل می‌دهند و دست چپ را در کمر نفر سمت چپی می‌گیرند و با رینمی آرام و متناسب با نوحه، سینه‌زنی می‌کنند. همچنین نوعی سینه‌زنی «سینه‌زنی قطاری» در لارستان، سینه‌زنی «چلاب» در خوزستان، سینه‌زنی «سه‌سنگ» در بهبهان از دیگر سبک‌های سینه‌زنی در مناطق مختلف هستند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۹۸.</ref>


==احکام سینه‌زنی==
==احکام==
علمای شیعه، بیان داشته‌اند که عزاداری برای امامان معصوم (ع) به اشکال مختلف آن مستحب است. همچنین از قدیم عالمان شیعه علاوه بر [[فتوا]]، خود در مجالس عزاداری، سینه‌زنی می‌کردند.
علمای شیعه، بیان داشته‌اند که عزاداری برای امامان معصوم (ع) به اشکال مختلف آن مستحب است. همچنین از قدیم عالمان شیعه علاوه بر [[فتوا]]، خود در مجالس عزاداری، سینه‌زنی می‌کردند.