پرش به محتوا

دحو الارض: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۲۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
جز
خط ۱۴: خط ۱۴:


== قرآن و روایات ==
== قرآن و روایات ==
در [[قرآن]] تنها در آیه ۳۰ [[سوره نازعات]]{{متن قرآن|''' وَالْأَرْ‌ضَ بَعْدَ ذَٰلِک دَحَاهَا'''|ترجمه= و زمین را پس از آن گسترانید|سوره=[[سوره نازعات|نازعات]]|آیه=۳۰}}، به دحو الارض اشاره شده است و مفسران ذیل آن، درباره چگونگی آفرینش زمین و گسترش آن سخن گفته‌اند.<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details/9117 هادیان رسنان، «دحو الارض»، دانشنامه جهان اسلام.]</ref>  
در [[قرآن]] تنها در آیه ۳۰ [[سوره نازعات]] «وَالْأَرْ‌ضَ بَعْدَ ذَٰلِک دَحَاهَا؛ و زمین را پس از آن گسترانید»، به دحو الارض اشاره شده است و مفسران ذیل آن، درباره چگونگی آفرینش زمین و گسترش آن سخن گفته‌اند.<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details/9117 هادیان رسنان، «دحو الارض»، دانشنامه جهان اسلام.]</ref>  


در [[تفسیر]] آیه گفته شده پس از آنکه [[خدا|خداوند]]، آسمان را بنا کرد و هر جزئش را در جای خود قرار داد، زمین را بگستراند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۹۰.</ref> [[علامه طباطبایی]]، آفرینش زمین و گسترش آن را یکی شمرده و آن را بعد از آسمان دانسته است. از نظر وی، از آنجا که زمین، کروی شکل است و گستردن آن به جز آفرینش آن به این شکل، نمی‌تواند باشد و اینگونه نبود که نخست زمین آفریده و سپس گسترده شود.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۳۶۵.</ref> اما گفته شده بیشتر علما براین باورند که آفرینش زمین پیش از آسمان است؛ ولی پس از خلق آسمان گسترده شد.<ref>نگاه کنید به کاشانی، منهاج الصادقین، نشر کتابفروشی اسلامیه، ج۱۰، ص۱۴۵ و۱۴۶.</ref>
گفته شده بیشتر علما براین باورند که آفرینش زمین پیش از آسمان بود؛ ولی پس از خلق آسمان، گسترده شد.<ref>نگاه کنید به کاشانی، منهاج الصادقین، نشر کتابفروشی اسلامیه، ج۱۰، ص۱۴۵ و۱۴۶.</ref> [[علامه طباطبایی]]، آفرینش زمین و گسترش آن را یکی شمرده و آن را بعد از آسمان دانسته است. از نظر وی، از آنجا که زمین، کروی شکل است، گستردن آن به جز آفرینش آن به این شکل، نمی‌تواند باشد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۳۶۵.</ref> به گفته وی، پس از آنکه [[خدا|خداوند]]، آسمان را بنا کرد و هر جزئش را در جای خود قرار داد، زمین را بگستراند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۹۰.</ref> از نظر [[فخر رازی]] نیز منظور از «دحو»، نوعی گستردن است که زمین را آماده رویاندن گیاهان کند و این تنها پس از خلقت آسمان حاصل می‌شود.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۳۱، ص۴۶.</ref>
[[محمد بن جریر طبری]] با اشاره به اختلاف نظر مفسران درباره معنای «بعد ذلک»، نوشته است برخی از مفسران کلمه «بعد» را به معنای اصلی آن، که خلاف «قبل» است، دانسته و معتقدند که گسترش زمین پس از آفرینش آسمان بوده است. در مقابل، گروهی دیگر «بعد ذلک» را به معنای «مع ذلک» گرفته و گفته‌اند که زمین پیش از آسمان آفریده و گسترده شده است.<ref>طبری، جامع البیان،‌ دار المعرفة، ج۳۰، ص۲۹.</ref>


برخی از مفسران، آیه سی‌ام نازعات را اشاره به حرکت زمین دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به صادقی تهرانی، ستارگان از دیدگاه قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۱۲۹-۱۳۲؛ رضایی اصفهانی، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۱۷۷ و ۱۷۸.</ref>
[[علامه مجلسی]] اشکالات وارد بر خلق و گسترش زمین را پاسخ داده است<ref>مجلسی، بحار الانوار،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۲–۲۵.</ref> و [[روایات]] را بر آن تطبیق داده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۵–۲۱۶.</ref>


[[آیت الله طالقانی]] در تفسیر «[[پرتوی از قرآن (کتاب)|پرتوی از قرآن]]» گفته است اگر «دحا» به معنای پرتاب کردن باشد، آیه سی‌ام نازعات به مرحله نخستین خلقت زمین و جدا شدن آن از منشأ اصلی خود اشاره دارد؛ اما اگر «دحا» به معنای گستردن و ‌آماده کردن باشد، چنان‌که نظر مفسرین با استناد به ظاهر لغت همین است، آیه مربوط به دوره‌ای است که زمین سرد شده و سطح آن، آماده برای ظهور برکات و رحمت خدا و زندگی شده است. احتمال دارد آیه هر دو معنا را نیز شامل شود.<ref>طالقانی، پرتوی از قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۱۰۵ و ۱۰۶.</ref>
برخی از مفسران، آیه سی‌ام نازعات را اشاره به حرکت زمین دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به صادقی تهرانی، ستارگان از دیدگاه قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۱۲۹-۱۳۲؛ رضایی اصفهانی، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۱۷۷ و ۱۷۸.</ref> [[آیت الله طالقانی]] در تفسیر «[[پرتوی از قرآن (کتاب)|پرتوی از قرآن]]» گفته است اگر «دحا» به معنای پرتاب کردن باشد، آیه سی‌ام نازعات به مرحله نخستین خلقت زمین و جدا شدن آن از منشأ اصلی خود اشاره دارد؛ اما اگر «دحا» به معنای گستردن و ‌آماده کردن باشد، چنان‌که نظر مفسرین با استناد به ظاهر لغت همین است، [[آیه]] مربوط به دوره‌ای است که زمین سرد شده و سطح آن، آماده برای ظهور برکات و رحمت خدا و زندگی شده است. احتمال دارد آیه هر دو معنا را نیز شامل شود.<ref>طالقانی، پرتوی از قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۱۰۵ و ۱۰۶.</ref>


[[تفسیر قرآن|مفسران]] درباره منظور از «بعد ذلک» اختلاف‌نظر دارند. به نوشته [[محمد بن جریر طبری]] برخی از مفسران کلمه «بعد» را به معنای اصلی آن، که خلاف «قبل» است، دانسته و معتقدند که گسترش زمین پس از آفرینش آسمان بوده است. در مقابل، گروهی دیگر «بعد ذلک» را به معنای «مع ذلک» گرفته و گفته‌اند که زمین پیش از آسمان آفریده و گسترده شده است.<ref>طبری، جامع البیان،‌ دار المعرفة، ج۳۰، ص۲۹.</ref> طبری روایتی از [[ابن عباس]] را که میان آفرینش زمین و گسترشِ (دحو) آن تفاوت گذاشته و خلقت آسمان را پس از آفرینش زمین و پیش از گستردن دانسته است،  سازگار با ظاهر [[آیه]] می‎داند.<ref>طبری، جامع البیان،‌ دار المعرفة، ج۳۰، ص۲۹.</ref> طبری در [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ خود]] نیز، دلیل پذیرش این سخن را کاربرد اهل زبان دانسته و گفته است در زبان عربی، «بعد» متضاد «قبل» است و به معنای «مع» نیست.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، ج۱، ص۴۹.</ref>
===روایات===
 
[[فخر رازی]] ذیل آیه گفته است: «دحو» گستردن محض زمین نیست، بلکه منظور نوعی گستردن است که زمین را آماده رویاندن گیاهان کند و این تنها پس از خلقت آسمان حاصل می‌شود.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۳۱، ص۴۶.</ref> [[علامه مجلسی]] اشکالات وارد بر خلق و گسترش زمین را پاسخ داده است<ref>مجلسی، بحار الانوار،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۲–۲۵.</ref> و [[روایات]] را بر آن تطبیق داده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۵–۲۱۶.</ref>


== اعمال ==
== اعمال ==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۴۷

ویرایش