سید جعفر کشفی: تفاوت میان نسخه‌ها

کشفی در سا ل ۱۱۸۹ق در [[اصهبانات]]، از توابع [[فارس]]، به دنیا آمد.<ref>آقابزرگ طهرانی، ۱۴۰۴، ج۱، ص۲۴۱؛ مولانا، ج۲، ص۲۸۰؛ قس کشفی، ۱۳۷۵، مقدمۀ فراتی، ص۱۱، که سال تولد او را ۱۱۹۱ضبط کرده‌اند</ref>

پدرش، سید یعقوب، از علمای شهر داراب بود و پس از چند سال اقامت در اصطهبانات، به [[داراب]] بازگشت و در ۱۱۹۸ق در همانجا درگذشت.<ref> کشفی، ۱۳۸۱، مقدمۀ فراتی، ص۱۳</ref>

سید جعفر در 7سالگی به اصطهبانات رفت و در آنجا تحصیلات مقدماتی را آغاز کرد. پس از مرگ مادرش، حدود 4سال در [[یزد]] اقامت گزید.<ref> حسینی فسائی، ج۲، ص۱۲۶۰؛ کشفی، ۱۳۸۱، مقدمۀ فراتی، ص۱۳ـ۱۴</ref>

کشفی در  ۱۲۶۷ق در [[بروجرد]] درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد.<ref> مولانا، ج۲، ص۲۸۴</ref> سید حسین بروجردی دربارۀ او شعری سروده است که در آن به تاریخ وفات او (۱۲۶۷ق) اشاره دارد.<ref>آقابزرگ طهرانی، ۱۴۰۳، ج۳، ص۴۷۱؛ معصومعلی شاه، ج۳، ص۴۵۵</ref>

===استادان===

کشفی در ۱۲۱۱ق، به [[نجف]] عزیمت کرد و از محضر استادان بزرگی چون [[علامه بحرالعلوم|سید مهدی بحرالعلوم]] (متوفی ۱۲۱۲ق) بهره‌مند شد و تا ۱۲۲۸ق در آنجا به تحصیل و تدریس اهتمام داشت، اما با حملۀ [[وهابیت|وهابیان]] افراطی به [[کربلا]] و نجف، به [[ایران]] بازگشت.<ref>حسینی فسائی، ج۲، ص۱۲۶۰؛ کشفی، ۱۳۸۱، مقدمۀ فراتی، ص۱۳ـ۱۴</ref>

====انتساب به شیخیه====

شاگردی کردن کشفی و [[شیخ احمد احسایی]] (مؤسس [[شیخیه]]) نزد [[سید مهدی بحرالعلوم]]، کشفیه خوانده شدن شیخیه و تشابه سبکی برخی آثار کشفی، چون [[سنابرق (کتاب|سنابرق]]، با آثار شیخیه<ref> نک: فراتی، ص ۵۱ـ ۵۲</ref> سبب شد تا [[هانری کوربن]] <ref> کوربن، ص۵۰۲</ref> کشفی را مرتبط با شیخیه معرفی کند. اما [[فراتی]]، با استناد به برخی شواهد مانند [[رساله رق منشور (کتاب)|رسالۀ رق منشور]] کشفی، که برخلاف نظر شیخیه، [[معاد جسمانی]] را اثبات می‌کند، شیخی بودن او را نادرست دانسته است.<ref> فراتی، ص۵۲</ref>

===شاگردان===

===روش علمی===

حکمت نزد او به تصفیۀ قلب، [[تزکیه]] نفس و نورانیت دل است، نه به گفتن و دانستن (تعلیم و تعلم رسمی). از نظر وی تفکرِ فارغ از تزکیۀ نفس، پرخطاست.<ref> کشفی، ۱۳۸۱، ص۴۰ـ۵۷</ref>

به نظر او، [[فیلسوفان یونان]] صرفاً از طریق تفکر، به تأمل دربارۀ حقایق عالم پرداخته‌اند<ref> کشفی، ۱۳۸۱، ص۲۱۷ـ۲۱۸</ref> و [[خلفای بنی‌ عباس]] برای بازداشتن مردم از طریقۀ [[امامان معصوم(ع)]]، فلسفۀ یونانی را ترویج کرده و در برابر علوم و کرامات، به [[تصوف]] دامن زدند. در نظر او فتنه و فساد متصوفه به مراتب بیشتر و شدیدتر از فتنۀ متفلسفه است.<ref> کشفی، ۱۳۸۱، ص۲۱۸، ۲۲۳ـ ۲۲۵، ۲۲۸</ref>

===حکومت در غیبت امام(ع)===

کشفی در آثارش به مسئلۀ سیاست و حکومت توجه ویژه‌ای داشته و به خصوصیات حاکم و انواع حکومتها اشاره کرده است.<ref> نک: کشفی، ۱۳۷۵، ص۷۵ـ۹۲</ref> به نظر او، ادارۀ امور جامعه و امر سیاست، با دین توأم و به آن وابسته است و اگر امام منصب حکومت را داشته باشد، دولت ِ حق تشکیل می‌شود که هم به نظم امور جامعه و هم اقامۀ دین می‌پردازد. اما در زمان [[غیبت]] امام، این دو وظیفه به ناچار بین [[اجتهاد|مجتهدان]] و سلاطین تقسیم می‌شود و این دو رکن، برای هدایت جامعه و جلوگیری از بی‌نظمی، باید با یکدیگر معاونت و مشارکت داشته باشند.<ref> کشفی، ۱۳۸۱، ص۸۹۷ـ۸۹۸</ref>

===مهمترین آثار===

کشفی، برای پرهیز از شهرت، در [[اصفهان]] و [[یزد]] و بخش [[اصطهبانات]]، به تناوب، زندگی کرد و سرانجام، به درخواست [[حسام السلطنه]] (والی [[بروجرد]])، به بروجرد رفت و به درخواست او، مفصّل‌ ترین آثارش را نگاشت.<ref> کشفی، ۱۳۸۱، مقدمه، ص۳۱ـ۳۲؛ همان، مقدمۀ فراتی، ص۱۴ـ۱۵</ref>

#[[البرق و الشرق (کتاب)|البرق ‌و الشرق یا الشرق و البرق]]، شرح فارسی برخی [[حدیث|احادیث]] است و موافق مشرب اهل [[عرفان]] نگارش یافته و مضمون آن، [[حسن و قبح عقلی]] است.<ref>آقابزرگ طهرانی، ۱۴۰۳، ج3، ص۸۷؛ مدرس، ج۵، ص ۶۰؛ برای آگاهی از نسخه‌های خطی آن،نک: به حسینی، ج۱۱، ص۳۵۹، ج۱۶، ص۲۵۶.</ref>

# شریفیه،‌ منظومه‌ای منطقی در ۳۴۰ بیت است.<ref> کشفی، ۱۳۷۵، مقدمۀ فراتی، ص۱۸؛ برای آگاهی از نسخۀ خطی آن، نک: حسینی، ج۱۶، ص۲</ref>

==فرزندان==

از سید یعقوب آثاری چون [[شموس العکوس (کتاب)|شموس العکوس]] و منظومه‌ای در منطق برجای مانده است<ref> آقابزرگ طهرانی، ۱۴۲۷، ج۳، ص۶۳۴</ref>، سید صبغة‌الله از شاگردان [[شیخ مرتضی انصاری]] بود و آثاری چون [[مشکوةالعباد فی سفینةالنجاة لیوم المعاد]] و تفسیری به نام [[بصائرالایمان]] یا [[درة الصفاء فی تفسیر ائمةالهدی]] نگاشت.<ref>مولانا، ج۲، ص۳۱۶</ref>

نوادگان کشفی در یزد و اصطهبانات به سادات اصطهباناتی و دارابی، و در تهران، اصفهان، نجف‌آباد و بروجرد به سادات کشفی مشهور بوده‌اند. <ref> مقدسی، ص۳۳ـ۳۴</ref>