پرش به محتوا

کتب ضاله: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۸۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۱
جز
←‏معیار ضاله‌بودن یک کتاب: تغییر عنوان و حذف مطالب قدیمی و افزودن مطالب جدید
جز (←‏معیار ضاله‌بودن یک کتاب: تغییر عنوان و حذف مطالب قدیمی و افزودن مطالب جدید)
خط ۲۰: خط ۲۰:
در کتاب‌های فقهی، درباره کتب ضاله و احکام مربوط به آن، به‌صورت مستقل بحث نشده است؛ بلکه در میان بحث‌هایی در ابواب تجارت، [[وقف]]، اجاره، وصیت و عاریه از آن سخن رفته است. [[شیخ انصاری]] در کتاب [[مکاسب (کتاب)|المکاسب]] ذیل عنوان «چیز‌هایی که به سبب حرام‌بودنشان، اکتساب با آن‌ها حرام است»، بخشی را با عنوان «حفظ کتب ضاله» مطرح کرده است.<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref>
در کتاب‌های فقهی، درباره کتب ضاله و احکام مربوط به آن، به‌صورت مستقل بحث نشده است؛ بلکه در میان بحث‌هایی در ابواب تجارت، [[وقف]]، اجاره، وصیت و عاریه از آن سخن رفته است. [[شیخ انصاری]] در کتاب [[مکاسب (کتاب)|المکاسب]] ذیل عنوان «چیز‌هایی که به سبب حرام‌بودنشان، اکتساب با آن‌ها حرام است»، بخشی را با عنوان «حفظ کتب ضاله» مطرح کرده است.<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref>


==معیار ضاله‌بودن یک کتاب==
==منظور از گمراه‌کننده‌بودن گمراهی در چه زمینه‌ای و برای چه کسانی است؟==
[[فقیه|فقیهان]] معیارهای متفاوتی را برای شناخت کتاب‌های ضاله مطرح کرده‌اند یا با عبارت‌های متفاوتی از معیار آن سخن گفته‌اند. برخی از آن‌ها عبارت است از: ایجاد شبهه،<ref>ابن‌براج، الهمذب، ۱۴۰۶ق، ص۳۴۵؛ سلطانی، «حکم فقهی کتب ضاله در گذر زمان»، ص۳۶.</ref> طرح استدلال برای تقویت گمراهی،<ref>حسینی عاملی، مفتاح‌الکرامة، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۶۳؛ کاشف‌الغطاء، شرح‌القواعد، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۷.</ref> مخالف‌بودن با حق،<ref>نراقی، مستندالشیعة، مؤسسة آل البيت عليهم السلام لاِحياء التراث، ج۱۴، ص۱۵۸.</ref>، مشتمل‌بودن بر مطالب باطل و گمراه‌کننده،<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۴؛ سبحانی، المواهب، ۱۴۱۶ق، ص۴۴۴.</ref> انحراف غالب مطالعه‌کنندگان،<ref>فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۹۲؛ منتظری، دراساتٌ فی المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۹۹.</ref> نوشتن به‌انگیزه گمراه‌کردن،<ref>روحانی، منهاج‌الفقاهه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۴۳.</ref> نوشتن به‌انگیزه گمراه‌کردن و موجب گمراهی‌شدن<ref>خویی، مصباح الفقاهة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> و انکار یا تشکیک در آموزه‌های دینی.<ref>شیرازی، حاشیة المکاسب، ۱۳۳۸ق، ج۱، ص۷۲.</ref>
به‌فتوای فقیهان،  ضلال یا گمراهی هم اصول پنج‌گانه مذهب را در بر می‌گیرد هم احکام شرعی را؛ یعنی هر کتابی چه در زمینه اصول مذهب یا احکام شرعی موجب گمراهی شود، کتاب ضاله محسوب می‌شود.<ref>منتظری، دراساتٌ فی المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۹۹-۱۰۰؛ خویی، مصباح‌الفقاهة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> همچنین آیت‌الله منتظری نوشته است مراد از ضلال، گمراهی غالب خوانندگان است؛ یعنی این‌گونه نیست که  اگ یک فرد هم با خواندن کتابی گمراه شد، آن کتاب ضاله باشد؛ زیرا در این صورت باید گفت کتاب‌های حدیثی خودمان هم ضاله است؛ چون فردی موجب گمراهی افراد ساده یا ناآگاه می‌شود. <ref>منتظری، دراساتٌ فی المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۹۹.</ref>


==مصادیق ضاله بودن==
==مصادیق ضاله بودن==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش