نذر: تفاوت میان نسخه‌ها

مورد نذر باید رجحان داشته باشد. اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهى را انجام دهد، یا کار واجب یا مستحبى را ترک کند، نذر او صحیح نیست. اگر نذر کند که کار مباحى را انجام دهد یا ترک نماید، چنانچه به جا آوردن آن و ترکش از هر جهت مساوى باشد، نذر او صحیح نیست، اما اگر انجام آن از جهتى بهتر باشد و انسان به قصد همان جهت نذر کند، نذر او صحیح است.(مثلا نذر کند غذایى را بخورد که براى عبادت قوت بگیرد) و نیز اگر ترک آن از جهتى بهتر باشد و انسان براى همان جهت نذر کند که آن را ترک نماید، نذر او صحیح مى‌باشد(مثلا براى این که دود مضر است، نذر کند که آن را استعمال نکند). اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایى بخواند که بخودى خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست، مثلا نذر کند نماز را در اطاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتى بهتر باشد مثلا به واسطه این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا مى‌کند، نذر صحیح است.

انسان کارى را مى‌تواند نذر کند که در توانش باشد بنابراین کسى که نمى‌تواند پیاده به کربلا برود، اگر نذر کند که پیاده برود نذر او صحیح نیست.

* '''قصد قربت''': نذر کننده به هنگام نذر قصد قربت داشته باشد پس نذر کافر و نذر از روی ریا منعقد نمی گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref>

* '''استطاعت''': امر مورد نذر در استطاعت نذر کننده باشد و نذر به محال عرضی نیز نباشد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref>

* '''نذر به معصیت''': امر مورد نذر از امور عبادی و یا مباح باشد لذا نذر به معصیت منعقد نمی‌گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref>

در فرض اول مراجع معظم تقلید فرموده اند: انسان کارى را می‌‏تواند نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد، بنابر این کسى که نمى‏تواند پیاده کربلا برود، اگر نذر کند که پیاده برود، نذر او صحیح نیست.<ref>توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏۲، ص ۶۱۳، حضرات آیات امام خمینی(ره)، سیستانی، بهجت، مکارم، زنجانی.</ref>

و در فرض دوم فرموده اند: اگر نذری غیر از نذر روزه کرده است باز هم نذرش باطل و چیزی بر او نیست.<ref>همان، بنا بر فتوای آیت الله سیستانی.</ref> ولى اگر نذر کند که روزه‏اى بگیرد و بدون پیش بینى قبلى از انجام آن عاجز شود، باید آن را قضا کند و اگر ممکن نشد<ref>حضرت آیت الله سیستانی در ادامه مطلب فرموده اند: و اگر ممکن نشد، احتیاط واجب آن است که یا به جاى هر روز ۷۵۰ گرم غذا به فقیرى صدقه بدهد یا ۵/ ۱ کیلو به کسى بدهد که به جاى او آن روزه را بگیرد.</ref> به مقدار یک مدّ طعام به فقیر صدقه بدهد.<ref>این نظریه بنا بر فتوای آیت الله زنجانی است.</ref>

* نذر شکر: که به شکرانه روا شدن حاجتی نذری می کند.مثلاً می‌گوید چنانچه بيمار من بهبود يابد، انجام فلان كار براى خدا بر عهدۀ من است اين گونه نذر را نذر شكر مى‌گويند.<ref>ر.ک.رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۲، ص۶٠٩.</ref>

در صورتى كه شخصی نذر صحيح نموده باشد با مخالفت عمدى نذر كفاره بر او لازم است.<ref>مجمع المسایل، ج2 ص318.</ref>

حلبى از امام صادق(ع) روايت مى‌كند كه ايشان دربارۀ كسى كه بدون تعيين منذور براى خدا نذرى را بر عهدۀ خود قرار مى‌دهد فرمود: «اگر معين كند، همان چيزى است كه تعيين كرده است و اگر تعيين نكند، چيزى بر او نيست.»<ref>منابع فقه شيعه، جلد:٢۴، ص٨۶٣.</ref>