کاربر ناشناس
نذر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naqavi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Naqavi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش ۲|ماه=فوریه|روز=۲۳|سال=۲۰۱۵|چند = 2}} | {{در دست ویرایش ۲|ماه=فوریه|روز=۲۳|سال=۲۰۱۵|چند = 2}} | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{سخ}}{{حدیث|إِذْ قَالَتِ امْرَ‌أَتُ عِمْرَ‌انَ رَ‌بِّ إِنِّي نَذَرْ‌تُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّ‌رً‌ا فَتَقَبَّلْ مِنِّي ۖ إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴿٣٥﴾|ترجمه= چون زن عمران گفت: «پروردگارا، آنچه در شكم خود دارم نذر تو كردم تا آزاد شده [از مشاغل دنيا و پرستشگر تو] باشد؛ پس، از من بپذير كه تو خود شنواى دانايى.»}}|تاریخ بایگانی| منبع = [[سوره آل عمران|آل عمران]]، ٣٥| تراز = چپ| عرض = 350px|حاشیه= 5px|اندازه خط = 12px|رنگ پس‌زمینه =#F9EECA| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | |||
==تعریف== | ==تعریف== | ||
این واژه در لغت به معنای واجب کردن چیزی بر خود است<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱.</ref> و در اصطلاح فقهی نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد و یا کاری که انجام ندادن آن بهتر است برای خدا ترک کند.<ref>توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص ۶۰۹-۶۱۲٫</ref> به عنوان مثال نذر آن است که انسان در قالب این عبارت و صیغه بگوید: نذر کردم که اگر – مثلاً – مریض من خوب شد برای خدا، بر من واجب است که صد تومان به فقیر بدهم. | این واژه در لغت به معنای واجب کردن چیزی بر خود است<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱.</ref> و در اصطلاح فقهی نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد و یا کاری که انجام ندادن آن بهتر است برای خدا ترک کند.<ref>توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص ۶۰۹-۶۱۲٫</ref> به عنوان مثال نذر آن است که انسان در قالب این عبارت و صیغه بگوید: نذر کردم که اگر – مثلاً – مریض من خوب شد برای خدا، بر من واجب است که صد تومان به فقیر بدهم. | ||
==سابقه نذر== | ==سابقه نذر== | ||
نذر سنتی است که مورد اهتمام تمامی انبیاء الهی و امت‌های گذشته بوده و در اسلام نیز سابقه و مشروعیت دارد.قرآن کریم داستان نذر همسر عمران، یعنی مادر حضرت مریم(س) را نقل می کند و می‌فرماید: و به یاد آورید هنگامی را که همسر عمران گفت:«خداوندا آنچه در رحم دارم برای تو نذر کردم که آزاد و در خدمت خانه تو باشد. از من بپذیر که تو شنوا و دانایی».<ref>سوره آل عمران، آیه ۳۵.</ref> | نذر سنتی است که مورد اهتمام تمامی انبیاء الهی و امت‌های گذشته بوده و در اسلام نیز سابقه و مشروعیت دارد.قرآن کریم داستان نذر همسر عمران، یعنی مادر حضرت مریم(س) را نقل می کند و می‌فرماید: و به یاد آورید هنگامی را که همسر عمران گفت:«خداوندا آنچه در رحم دارم برای تو نذر کردم که آزاد و در خدمت خانه تو باشد. از من بپذیر که تو شنوا و دانایی».<ref>سوره آل عمران، آیه ۳۵.</ref> | ||
و در سوره مریم پس از نقل داستان تولد حضرت عیسی(ع) خدای متعال به حضرت مریم(س) می‌فرماید: هرگاه کسی از انسان‌ها را دیدی (با اشاره) بگو: «من برای خداوند رحمان روزه ای نذر کرده‌ام؛ بنابراین با کسی سخن نمی گویم.»<ref>سوره مریم، آیه ۲۶.</ref> | و در سوره مریم پس از نقل داستان تولد حضرت عیسی(ع) خدای متعال به حضرت مریم(س) می‌فرماید: هرگاه کسی از انسان‌ها را دیدی (با اشاره) بگو: «من برای خداوند رحمان روزه ای نذر کرده‌ام؛ بنابراین با کسی سخن نمی گویم.»<ref>سوره مریم، آیه ۲۶.</ref> | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{سخ}}{{حدیث|وَمَا أَنفَقْتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوْ نَذَرْ‌تُم مِّن نَّذْرٍ فَإِنَّ اللَّـهَ يَعْلَمُهُ ۗ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ﴿٢٧٠﴾|ترجمه= و هر نفقه‌اى را كه انفاق، يا هر نذرى را كه عهد كرده‌ايد، قطعاً خداوند آن را مى‌داند، و براى ستمكاران هيچ ياورى نيست.}}|تاریخ بایگانی| منبع = [[سوره بقره|بقره]]، ٢٧٠| تراز = چپ| عرض = 200px|حاشیه= 4px|اندازه خط = 12px|رنگ پس‌زمینه =#E7F8FA| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | |||
این کتاب آسمانی هنگامی که یکی از ویژگی های عباد الرحمن را بر می‌شمارد، می‌فرماید: ایشان به نذر خویش وفا می کنند و از روزی( قیامت ) که شر و عذابش گسترده است، می ترسند.<ref>سوره انسان، آیه ۷.</ref> | این کتاب آسمانی هنگامی که یکی از ویژگی های عباد الرحمن را بر می‌شمارد، می‌فرماید: ایشان به نذر خویش وفا می کنند و از روزی( قیامت ) که شر و عذابش گسترده است، می ترسند.<ref>سوره انسان، آیه ۷.</ref> | ||
امام صادق(ع) در روایتی که در شأن نزول همین آیه «یوفون بالنذر» از آن حضرت صادر شده، فرموده است: هنگامی که امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) مریض بودند روزی پیامبر خدا(ص) به ملاقات آنها آمد و به علی(ع) فرمود: خوب است جهت سلامتی فرزندانت نذر نمایی. علی(ع) فرمود من نذر می کنم، چنانچه این دو بهبود یابند، سه روز را به جهت تشکر از خداوند روزه بدارم. سپس فاطمه(ع) و همچنین فضه که خادمه آنها بود، همین نذر را تکرار نمودند و خدای متعال لباس عافیت را به اندام آن دو امام پوشاند و ایشان نیز روزه داشتند.<ref>میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸.</ref> | امام صادق(ع) در روایتی که در شأن نزول همین آیه «یوفون بالنذر» از آن حضرت صادر شده، فرموده است: هنگامی که امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) مریض بودند روزی پیامبر خدا(ص) به ملاقات آنها آمد و به علی(ع) فرمود: خوب است جهت سلامتی فرزندانت نذر نمایی. علی(ع) فرمود من نذر می کنم، چنانچه این دو بهبود یابند، سه روز را به جهت تشکر از خداوند روزه بدارم. سپس فاطمه(ع) و همچنین فضه که خادمه آنها بود، همین نذر را تکرار نمودند و خدای متعال لباس عافیت را به اندام آن دو امام پوشاند و ایشان نیز روزه داشتند.<ref>میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸.</ref> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
شرط سوم آن است که نذر کننده از روی اختیار نذر کند، بنابراین نذر کردن کسى که او را مجبور کرده‌اند، یا به واسطه عصبانى شدن بى‌اختیار نذر کرده، صحیح نیست. <ref>توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص ۶۰۹-۶۱۲٫</ref> | شرط سوم آن است که نذر کننده از روی اختیار نذر کند، بنابراین نذر کردن کسى که او را مجبور کرده‌اند، یا به واسطه عصبانى شدن بى‌اختیار نذر کرده، صحیح نیست. <ref>توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص ۶۰۹-۶۱۲٫</ref> | ||
===قصد نذر=== | ===قصد نذر=== | ||
نذر کننده در حین نذر قصد داشته باشد بنابراین صرف خطور بر ذهن و صرف به کاربردن صیغه آن و یا نذر نمودن در مستی موجب تحقق آن نیست.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | نذر کننده در حین نذر قصد داشته باشد بنابراین صرف خطور بر ذهن و صرف به کاربردن صیغه آن و یا نذر نمودن در مستی موجب تحقق آن نیست.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
===قصد قربت=== | ===قصد قربت=== | ||
نذر کننده به هنگام نذر قصد قربت داشته باشد پس نذر کافر و نذر از روی ریا منعقد نمی گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | نذر کننده به هنگام نذر قصد قربت داشته باشد پس نذر کافر و نذر از روی ریا منعقد نمی گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
===استطاعت=== | ===استطاعت=== | ||
امر مورد نذر در استطاعت نذر کننده باشد و نذر به محال عرضی نیز نباشد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | امر مورد نذر در استطاعت نذر کننده باشد و نذر به محال عرضی نیز نباشد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
===نذر به معصیت=== | ===نذر به معصیت=== | ||
امر مورد نذر از امور عبادی و یا مباح باشد لذا نذر به معصیت منعقد نمی‌گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | امر مورد نذر از امور عبادی و یا مباح باشد لذا نذر به معصیت منعقد نمی‌گردد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
عبارت است از نذری که نذر کننده عمل به آن را در گرو تحقق فعلی قرار می دهد؛ مثلاً اگر فلان حادثه رخ دهد بر من باد که فلان کار را انجام دهم. از همین رو تحقق و وجوب این نذر از ناحیه تحقق مقدّم قضیّه شرطیه نشأت می‌گیرد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | عبارت است از نذری که نذر کننده عمل به آن را در گرو تحقق فعلی قرار می دهد؛ مثلاً اگر فلان حادثه رخ دهد بر من باد که فلان کار را انجام دهم. از همین رو تحقق و وجوب این نذر از ناحیه تحقق مقدّم قضیّه شرطیه نشأت می‌گیرد.<ref>خرمشاهی، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
نذر مجازاتی بر دو گونه است: | نذر مجازاتی بر دو گونه است: | ||
* نذر شکر: که به شکرانه روا شدن حاجتی نذری می کند.مثلاً می‌گوید چنانچه بيمار من بهبود يابد، انجام فلان كار براى خدا بر عهدۀ من است اين گونه نذر را نذر شكر مى‌گويند.<ref>ر.ک.رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۲، ص۶٠٩.</ref> | * نذر شکر: که به شکرانه روا شدن حاجتی نذری می کند.مثلاً می‌گوید چنانچه بيمار من بهبود يابد، انجام فلان كار براى خدا بر عهدۀ من است اين گونه نذر را نذر شكر مى‌گويند.<ref>ر.ک.رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۲، ص۶٠٩.</ref> | ||
* نذر زجر: که بخاطر ارتکاب کار زشتی بر خود نذری واجب کرده و سخت می گیرد مثلاً می گوید اگر مرتكب فلان كار زشت شوم فلان كار خير را براى خدا انجام خواهم داد اين گونه نذر كردن را نذر زجر گويند.<ref>ر.ک.رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۲، ص۶٠٩.</ref> | * نذر زجر: که بخاطر ارتکاب کار زشتی بر خود نذری واجب کرده و سخت می گیرد مثلاً می گوید اگر مرتكب فلان كار زشت شوم فلان كار خير را براى خدا انجام خواهم داد اين گونه نذر كردن را نذر زجر گويند.<ref>ر.ک.رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۲، ص۶٠٩.</ref> | ||
===نذر تبرّعی=== | ===نذر تبرّعی=== | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
* قرآن. | * قرآن. | ||
* گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسایل، جلد:٢، دار القرآن الکریم، قم. | * گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسایل، جلد:٢، دار القرآن الکریم، قم. | ||
* امام خمینی و سایر مراجع، رساله توضیح المسایل(مراجع)، جلد:٢، گردآورندگان، اصولی، احسان،/ بنی هاشمی خمینی، محمد حسن، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، ١٣٨١. | * امام خمینی و سایر مراجع، رساله توضیح المسایل(مراجع)، جلد:٢، گردآورندگان، اصولی، احسان،/ بنی هاشمی خمینی، محمد حسن، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، ١٣٨١. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:اصطلاحات فقهی]] | |||