فتوا: تفاوت میان نسخه‌ها

{{اصلی|ادله اربعه}}

فتوا فقط در صورتی که مستند به دلیل شرعی معتبر باشد، حجت است؛ در غیر این صورت عمل به آن [[حرام]] است.<ref>مؤسسه دایره المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۶۴۴.</ref> دلیل شرعی معتبر برای فتوا دادن از چهار منبع حاصل می‌شود که عبارتند از:

#[[سنت]]: به معنای گفتار، کردار و [[تقریر معصوم|تقریر]] [[امام|معصوم(ع)]] است.<ref>مطهری، کلیات علوم اسلامی: اصول فقه و فقه، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۷.</ref> [[شیعه]] سنت [[پیامبر (ص)]] و [[ائمه(ع)]] را حجت می‌داند؛ اما [[اهل سنت]] فقط سنت پیامبر(ص) را حجت می‌دانند.<ref>مرکز اطلاعات و منابع اسلامی، فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۳۱.</ref>

#[[اجماع]]: اجماع به معنای اتفاق‌نظر علما در یک مسئله است.<ref>مطهری، کلیات علوم اسلامی: اصول فقه و فقه، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۲۰.</ref> از نظر شیعه، [[اجماع]] در صورتی که نشانگر نظر [[پیامبر(ص)]] یا [[ائمه(ع)]] باشد، حجت است.<ref>گرجی، تاریخ فقه و فقها، ۱۳۷۹ش، ص۶۸.</ref>

==ویژگی‌های مفتی==

*اگر فتوای مجتهد تغییر کند در وجوب  اعلان آن برای مقلدان اختلاف‌نظر است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستانی، ج۱، ص۲۶.</ref> بنا به نظر برخی از فقها اگر فتوای پیشین موافق احتیاط بوده، اعلان تغییر برای مقلدان واجب نیست.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستانی، ج۱، ص۲۶.</ref> برخی دیگر اعلام فتوای جدید برای مقلدان را واجب ندانسته‌اند؛ زیرا فتوای پیشین نیز مطابق شرایط و موازین اجتهاد ارائه شده است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستانی، ج۱، ص۲۷.</ref>

*اگر مجتهدِ اَعلم در مسأله‌ای فتوا دهد، كسی كه از او تقلید می‌كند نمی‌تواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل كند.<ref>اصولی، بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسایل (مراجع)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۱، ص۱۹.</ref>

==واژه‌های نشان‌دهنده فتوا==

واژه‌های نشان‌دهنده فتوا به دو صورت است:

*'''پاک بودن اجزای بی‌روح سگ و خوک:''' [[سید مرتضی]] از فقهای شیعه معتقد است که موی سگ و خوک به جهت این‌که از اجزای بی‌روح بوده، نجس نیستند.<ref>سید مرتضی، المسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۰.</ref> بنا به گفته [[محمدحسن نجفی]] فتوای سید مرتضی برخلاف نظر مشهورِ فقیهان شیعه است.<ref>نجفی، جواهر  لكلام، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۳۳۱.</ref>

*'''پاک بودن شراب:''' بنا به گفته صاحب‌جواهر برخی از فقها مانند [[شیخ صدوق]]، [[ابن ابی‌عقیل عمانی]]<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۳.</ref> و [[محقق اردبیلی]]<ref>محقق اردبیلی، مجمع الفائدة و البیان، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref> برخلاف نظر مشهور فقهای شیعه، به پاک بودن شراب و مسکرات فتوا داده‌اند. [[علامه حلی]] در کتاب [[مختلف الشیعه]] نجاست شراب و مسکرات را به مشهور فقهای شیعه نسبت داده است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref>

==شورای فتوایی==