پرش به محتوا

عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
'''عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب''' (درگذشت ۸۰ق) همسر [[حضرت زینب(س)]].
'''عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب''' (درگذشت ۸۰ق) همسر [[حضرت زینب(س)]].


او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود و در سال هفتم قمری به همراه پدر و مادرش به مدینه مهاجرت کرد. عبدالله در حمایت از [[علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] شرکت کرد.
او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود و در سال هفتم قمری به همراه پدر و مادرش به مدینه مهاجرت کرد. عبدالله در حمایت از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] شرکت کرد.


وی تا زمان [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن(ع) با معاویه]]، با آن حضرت همراه بود. او در دوره حکومت [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید]] عطایای آنها را می‌پذیرفت و در [[واقعه کربلا]] حضور نداشت؛ اما دو تن از فرزندانش به نام‌های [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمد بن عبدالله بن جعفر|محمد]] در [[روز عاشورا]] در کربلا به شهادت رسیدند و برخی دیگر از فرزندانش نیز در [[واقعه حره|واقعه حَرِّه]] کشته شدند.
وی تا زمان [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن(ع) با معاویه]]، با آن حضرت همراه بود. او در دوره حکومت [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید]] عطایای آنها را می‌پذیرفت و در [[واقعه کربلا]] حضور نداشت؛ اما دو تن از فرزندانش به نام‌های [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمد بن عبدالله بن جعفر|محمد]] در [[روز عاشورا]] در کربلا به شهادت رسیدند و برخی دیگر از فرزندانش نیز در [[واقعه حره|واقعه حَرِّه]] کشته شدند.


==نسب==
==پدر و مادر==
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب ‌بن عبدالمطلب، از [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] فرزند [[جعفر بن ابی‌طالب]] و [[اسماء بنت عمیس]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۹۴.</ref>
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب، از [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] فرزند [[جعفر بن ابی‌طالب|جعفر طَیّار]] و [[اسماء بنت عمیس]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۹۴.</ref> پدرش جعفر از صحابه پیامبر(ص) بود که در [[جنگ موته]] به شهادت رسید و پس از شهادت جعفر، پیامبر عبدالله را مورد نوازش قرار داد.<ref> واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص‌۷۶۶ـ۷۶۷.</ref> عبدالله با استناد به حدیثی از پیامبر(ص) درباره جعفر، ابن‌ذی‌الجناحین (صاحب دو بال) نیز خوانده می‌شد.<ref> نگاه کنید به ابن‌حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۹۴.</ref>
{{شجره نامه بنی هاشم}}
{{شجره نامه بنی هاشم}}
 
==ولادت در حبشه و هجرت به مدینه==
==ولادت و کودکی==
عبدالله در حبشه به دنیا آمد. در هجرت جعفر بن ابی‌طالب به حبشه، همسرش اسماء بنت عمیس همراه او بود.<ref> ابن‌هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۲۳.</ref> عبدالله، به‌عنوان نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]]، در آنجا متولد شد.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص۸۸۰ـ۸۸۱.</ref> عبدالله در [[سال هفتم هجری قمری|سال هفتم هجرت]]، پس از [[غزوه خیبر]]، به همراه خانواده‌اش به [[مدینه]] نزد پیامبر(ص) رفت.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۴۲.</ref>
جعفر بن ابی‌طالب در [[هجرت به حبشه]]، همسرش اسماء را با خود برد.<ref> ابن‌هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۲۳.</ref> و عبدالله، به عنوان نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]]، در آنجا متولد شد.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص۸۸۰ـ۸۸۱.</ref> عبدالله در [[سال هفتم هجری قمری|سال هفتم هجرت]]، پس از [[غزوه خیبر]]، به همراه خانواده‌اش به [[مدینه]] نزد پیامبر(ص) رفت.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۴۲.</ref>
 
بنابر برخی روایات، هنگامی که جعفر در [[جنگ موته]] به شهادت رسید، پیامبر(ص) فرزندان او از جمله عبدالله را مورد نوازش قرار داد.<ref> واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص‌۷۶۶ـ۷۶۷.</ref> پس از این جنگ، عبدالله را، باتوجه به حدیثی از پیامبر دربارۀ جعفر، ابن‌ذی‌الجناحین (صاحب دو بال) خواندند.<ref> نگاه کنید به ابن‌حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۹۴.</ref>


==در دوران خلفا==
==در دوران خلفا==
خط ۴۳: خط ۴۰:
در دورۀ خلافت [[عثمان]]، هنگام تبعید [[ابوذر]] به [[ربذه|رَبَذه]]، عبدالله به تبعیت از علی(ع)، ابوذر را تا بیرون مدینه بدرقه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج‌۲، ص‌۱۷۲.</ref>
در دورۀ خلافت [[عثمان]]، هنگام تبعید [[ابوذر]] به [[ربذه|رَبَذه]]، عبدالله به تبعیت از علی(ع)، ابوذر را تا بیرون مدینه بدرقه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج‌۲، ص‌۱۷۲.</ref>


به گفته [[ابن‌ابی‌الحدید]] هنگامی که [[ولید بن عقبه]] والی عثمان در [[کوفه]] به شراب‌خواری متهم شد، عبدالله به دستور علی(ع) بر ولید [[حد]] جاری کرد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۷، ص‌۲۳۲ و۲۳۴.</ref> همچنین در [[سال ۳۵ قمری]] هنگامی که مخالفان عثمان را محاصره کردند، عبدالله جزو کسانی بوده که از طرف علی(ع) برای حفظ جان عثمان از تعرض مخالفان کوشیده است.<ref>نک: مفید، الجمل، ص‌۴۳۵ـ۴۳۶.</ref>
به گفته [[ابن‌ابی‌الحدید]] هنگامی که [[ولید بن عقبه]] والی عثمان در [[کوفه]] به شراب‌خواری متهم شد، عبدالله به‌دستور علی(ع) بر ولید [[حد]] جاری کرد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۷، ص‌۲۳۲ و۲۳۴.</ref> همچنین در [[سال ۳۵ قمری]] هنگامی که مخالفان عثمان را محاصره کردند، عبدالله جزو کسانی بوده که از طرف علی(ع) برای حفظ جان عثمان از تعرض مخالفان کوشیده است.<ref>نک: مفید، الجمل، ص‌۴۳۵ـ۴۳۶.</ref>


===در عصر امام علی(ع) ===
===در عصر امام علی(ع) ===
عبدالله در بیشتر حوداث دوران [[خلافت علی(ع)]] حضور داشت و با او [[بیعت]] کرد.<ref> مفید، الجمل، ص‌۱۰۷.</ref> او به طرفداری از علی(ع) در [[جنگ جمل]] شرکت کرد<ref> مسعودی، مروج الذهب، بیروت، ج‌۳، ص‌۱۰۵</ref> و در [[جنگ صفین]] نیز در سپاه امام علی(ع) بر قبایل [[قریش]]، [[قبیله اسد|اَسَد]] و [[قبیله کنانه|کنانه]] ریاست داشت<ref>ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۷۲.</ref> و به کمک [[مسلم بن عقیل]] پیادگانِ سَمت راست سپاه امام را فرماندهی می‌کرد.<ref> ابن‌اعثم کوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج‌۳، ص‌۲۴.</ref> بنا به نقلی علی(ع) علت پذیرش [[ماجرای حکمیت|حَکَمیت]] را زنده ماندن افرادی همچون عبدالله بن جعفر دانست.<ref> منقری، وقعة الصفین، ۱۳۸۲ق، ص۵۳۰</ref> عبدالله از کسانی بود که به پایبندی [[عراق|عراقیان]] بر عهدنامه حکمیت گواهی داد.<ref>منقری، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص‌۵۰۷.</ref>
عبدالله در بیشتر حوداث دوران [[خلافت علی(ع)]] حضور داشت و با او [[بیعت]] کرد.<ref> مفید، الجمل، ص‌۱۰۷.</ref> او به طرفداری از علی(ع) در [[جنگ جمل]] شرکت کرد<ref> مسعودی، مروج الذهب، بیروت، ج‌۳، ص‌۱۰۵</ref> و در [[جنگ صفین]] نیز در سپاه امام علی(ع) بود و بر قبایل [[قریش]]، [[بنی‌اسد|اَسَد]] و [[قبیله کنانه|کنانه]] ریاست داشت<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج‌۲۷، ص‌۲۷۲.</ref> و به کمک [[مسلم بن عقیل]] پیادگانِ سَمت راست سپاه امام را فرماندهی می‌کرد.<ref> ابن‌اعثم کوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج‌۳، ص‌۲۴.</ref> بنا به نقلی علی(ع) علت پذیرش [[ماجرای حکمیت|حَکَمیت]] را زنده ماندن افرادی همچون عبدالله بن جعفر دانست.<ref> منقری، وقعة الصفین، ۱۳۸۲ق، ص۵۳۰</ref> عبدالله از کسانی بود که به پایبندی [[عراق|عراقیان]] بر عهدنامه حکمیت گواهی داد.<ref>منقری، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص‌۵۰۷.</ref>


علی(ع) به پیشنهاد او [[محمد بن ابی‌بکر]] (برادر مادری عبدالله) را به جای [[قیس‌ بن سعد]] به ولایت [[مصر]] منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۴، ص‌۵۵۴-۵۵۵.</ref> به گفتۀ [[ابن‌ابی‌الحدید]]، علی(ع) می‌خواست عبدالله را به‌ سبب [[تبذیر]]، از تصرف در اموالش منع کند، ازاین‌رو او با [[زبیر]] شریک شد و امام دیگر او را [[محجور]] نکرد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱، ص‌۵۳.</ref>
علی(ع) به پیشنهاد او [[محمد بن ابی‌بکر]] (برادر مادری عبدالله) را به جای [[قیس‌ بن سعد]] به ولایت [[مصر]] منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۴، ص‌۵۵۴-۵۵۵.</ref> به گفتۀ [[ابن‌ابی‌الحدید]]، علی(ع) می‌خواست عبدالله را به‌ سبب [[تبذیر]]، از تصرف در اموالش منع کند، ازاین‌رو او با [[زبیر|زُبیر بن عَوام]] شریک شد و امام دیگر او را [[محجور]] نکرد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱، ص‌۵۳.</ref>


===پس از شهادت امام علی(ع)===
===پس از شهادت امام علی(ع)===
به گزارش ابن‌سعد و [[علی بن حسین مسعودی]] عبدالله، پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، [[ابن ملجم]] را [[قصاص]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات‌الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص‌۲۸-۲۹؛ مسعودی، مروج‌الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> البته این گفته خلاف نقل مشهور است و با عبارت دیگری از مسعودی که می‌گوید: «و قتل الحسنُ عبدالرحمن بن ملجمَ علی حسب ما ذکرنا»<ref>مسعودی، مروج‌الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۲۶.</ref> سازگار نیست. طبق نقل شیخ مفید [[امام حسن مجتبی(ع)]] دستور داد ابن‌ملجم قصاص شود و گردن او زده شد.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج‌۱، ص‌۲۲.</ref>
به گزارش ابن‌سعد و [[علی بن حسین مسعودی]] عبدالله، پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، [[ابن‌ملجم]] را [[قصاص]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات‌الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص‌۲۸-۲۹؛ مسعودی، مروج‌الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> البته این گفته خلاف نقل مشهور است و با عبارت دیگری از مسعودی که می‌گوید: «و قتل الحسنُ عبدالرحمن بن ملجمَ علی حسب ما ذکرنا»<ref>مسعودی، مروج‌الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۲۶.</ref> سازگار نیست. طبق نقل شیخ مفید [[امام حسن مجتبی(ع)]] دستور داد که ابن‌ملجم قصاص شود.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج‌۱، ص‌۲۲.</ref>
 
عبدالله ر ماجرای صلح امام حسن با معاویه در سپاه امام حسن(ع) بود.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۶۵.</ref>


عبدالله در [[ماجرای صلح امام حسن با معاویه]] در سپاه امام حسن(ع) بود.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۶۵.</ref>


===در حکومت معاویه===
===در حکومت معاویه===
[[پرونده:Al-Baqi'.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان بقیع]]، شماره ۵ مقبره عبدالله بن جعفر را نشان می‌دهد]]
[[پرونده:Al-Baqi'.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان بقیع]]، شماره ۵ مقبره عبدالله بن جعفر را نشان می‌دهد]]
عبدالله در حکومت معاویه، با دربار او در [[دمشق]] ارتباط برقرار کرد و به نزد او در دمشق رفت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۸۸.</ref> معاویه ۱.۰۰۰.۰۰۰ درهم مقرری سالیانه برای وی تعیین کرد و یزید آن را به ۲.۰۰۰.۰۰۰ درهم افزایش داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref>
عبدالله در حکومت معاویه، با دربار او در [[دمشق]] ارتباط برقرار کرد و به نزد او در دمشق رفت.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۸۸.</ref> معاویه ۱.۰۰۰.۰۰۰ درهم مقرری سالیانه برای وی تعیین کرد و یزید آن را به ۲.۰۰۰.۰۰۰ درهم افزایش داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۴۵.</ref>


معاویه وی را سید [[بنی‌هاشم]] لقب داد، اما عبدالله چنین لقبی را مختص به [[حسنین(ع)]] می‌دانست.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۶، ص‌۲۹۷.</ref> برخی احترام معاویه به عبدالله بن جعفر را برخاسته از تلاش وی برای جذب بزرگان و سران قبایل، و شاید برای کاستن از مقام فرزندان امام علی دانسته‌اند.<ref>مهدویان، ص‌۳۶.</ref>
معاویه وی را سید بنی‌هاشم لقب داد، اما عبدالله چنین لقبی را مختص به [[حسنین(ع)]] می‌دانست.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۶، ص‌۲۹۷.</ref> برخی احترام معاویه به عبدالله بن جعفر را برخاسته از تلاش وی برای جذب بزرگان و سران قبایل، و شاید برای کاستن از مقام فرزندان امام علی(ع) دانسته‌اند.<ref> مهدویان، ص‌۳۶.</ref>


در مجالس معاویه بین [[یزید]] با عبدالله بن جعفر مفاخراتی صورت گرفته است<ref>ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۶۵ـ۲۶۶، ۲۶۸؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۶، ص‌۲۹۵ـ۲۹۷، ج‌۱۵، ص‌۲۲۹.</ref> در یکی از این مجالس، که حسنین(ع) نیز حضور داشتند، بین معاویه و عبدالله مشاجره‌ای رخ داد؛ عبدالله به بیان [[فضیلت علی(ع)]] و خاندانش پرداخت و ذکر نام [[امامان دوازده‌گانه]] به [[امامت]] آنان نیز اشاره کرد.<ref> طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص‌۱۳۷ـ۱۳۸</ref>
در مجالس معاویه بین [[یزید]] با عبدالله بن جعفر مفاخراتی صورت گرفته است<ref> ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۶۵ـ۲۶۶، ۲۶۸؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۶، ص‌۲۹۵ـ۲۹۷، ج‌۱۵، ص‌۲۲۹.</ref> در یکی از این مجالس، که حسنین(ع) نیز حضور داشتند، بین معاویه و عبدالله مشاجره‌ای رخ داد؛ عبدالله به بیان [[فضیلت علی(ع)]] و خاندانش پرداخت و با ذکر نام [[امامان دوازده‌گانه]] به [[امامت]] آنان نیز اشاره کرد.<ref> طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص‌۱۳۷ـ۱۳۸</ref>


به گفته ابن‌ابی‌الحدید، هنگامی که امام حسن(ع) به [[شهادت]] رسید، [[مروان بن حکم]] از دفن وی در کنار مرقد [[پیامبر(ص)]] جلوگیری کرد. عبدالله، [[امام حسین(ع)]] را [[سوگند]] داد تا از مشاجره با مروان بپرهیزد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، ج‌۱۶، ص۵۰</ref>
به گفته ابن‌ابی‌الحدید، هنگامی که امام حسن(ع) به [[شهادت]] رسید، [[مروان بن حکم]] از دفن وی در کنار مرقد [[پیامبر(ص)]] جلوگیری کرد. عبدالله، [[ [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را [[سوگند]] داد تا از مشاجره با مروان بپرهیزد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، ج‌۱۶، ص۵۰</ref>


===واقعه کربلا===
===همراهی نکردن امام حسین(ع) در واقعه کربلا===
در حرکت امام حسین(ع) از [[مکه]] به سوی [[کوفه]]، عبدالله نامه‌ای به او نوشت و او را از حرکت به سوی کوفه برحذر داشت. وی همچنین از عمرو بن سعید والی مکه، نیز برای امام حسین(ع) امان‌نامه گرفت.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۵، ص‌۳۸۷ـ۳۸۸.</ref>
هنگامی که امام حسین(ع) از [[مکه]] به سوی [[کوفه]] حرکت کرد، عبدالله نامه‌ای به او نوشت و او را از حرکت به سوی کوفه برحذر داشت. وی همچنین از عمرو بن سعید والی مکه برای امام حسین(ع) امان‌نامه گرفت.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۵، ص‌۳۸۷ـ۳۸۸.</ref>


عبدالله در واقعه کربلا حضور نداشت؛ اما دو فرزندش در [[روز عاشورا]] به شهادت رسیدند.<ref> نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۵، ص۴۶۶.</ref>
عبدالله در واقعه کربلا حضور نداشت؛ اما دو فرزندش در [[روز عاشورا]] به شهادت رسیدند.<ref> نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۵، ص۴۶۶.</ref>
خط ۷۳: خط ۶۹:
درباره علت غیبت عبدالله در [[واقعه کربلا]] اختلاف است. محمدحسین رجبی دوانی (زاده ۱۳۳۹ش) پژوهشگر تاریخ اسلام، وی را به جهت غیبت در کربلا سرزنش کرده و به‌همین‌جهت وی را شایسته همسری [[حضرت زینب]] نمی‌داند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/5499008 رجبی دوانی، «چرا همسر حضرت زینب(س) ایشان را در کربلا همراهی نکرد؟»، پایگاه خبری باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> در مقابل، احتمال‌هایی مانند کهولت سن، نابینایی و احتمال مأموریت‌داشتن وی در [[مدینه]] از جانب امام حسین(ع) به عنوان علت عدم همراهی وی بیان شده است<ref>عرب ابوزیدآبادی، [http://tarikh.nashriyat.ir/node/564 «عبدالله‌بن جعفر و قيام كربلا»]، ۱۳۸۸ش.</ref> البته گفته شده که این احتمال‌ها بر اساس حدس و گمان است و شواهد تاریخی آنها را تأیید نمی‌کند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/46442 عبدالله‌ بن جعفر و قیام کربلا] پرتال جامع علوم انسانی</ref>  
درباره علت غیبت عبدالله در [[واقعه کربلا]] اختلاف است. محمدحسین رجبی دوانی (زاده ۱۳۳۹ش) پژوهشگر تاریخ اسلام، وی را به جهت غیبت در کربلا سرزنش کرده و به‌همین‌جهت وی را شایسته همسری [[حضرت زینب]] نمی‌داند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/5499008 رجبی دوانی، «چرا همسر حضرت زینب(س) ایشان را در کربلا همراهی نکرد؟»، پایگاه خبری باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> در مقابل، احتمال‌هایی مانند کهولت سن، نابینایی و احتمال مأموریت‌داشتن وی در [[مدینه]] از جانب امام حسین(ع) به عنوان علت عدم همراهی وی بیان شده است<ref>عرب ابوزیدآبادی، [http://tarikh.nashriyat.ir/node/564 «عبدالله‌بن جعفر و قيام كربلا»]، ۱۳۸۸ش.</ref> البته گفته شده که این احتمال‌ها بر اساس حدس و گمان است و شواهد تاریخی آنها را تأیید نمی‌کند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/46442 عبدالله‌ بن جعفر و قیام کربلا] پرتال جامع علوم انسانی</ref>  


در [[واقعه حره]] ([[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳ق]] )، عبدالله بن جعفر دربارۀ مردم [[مدینه]] با [[یزید]] مذاکره کرد و کوشید یزید را از خشونت با مردم مدینه بازدارد. یزید خواست وی را، در صورت اطاعت اهالی مدینه، پذیرفت. عبدالله برای عده‌ای از سران مدینه نامه نوشت و از آنان خواست که متعرض سپاه یزید نشوند.<ref> ابن‌سعد، الطبقات‌الکبیر، ج‌۷، ص‌۱۴۵.</ref>
در [[واقعه حره]] ([[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳ق]] )، عبدالله بن جعفر درباره مردم [[مدینه]] با [[یزید]] مذاکره کرد و کوشید یزید را از خشونت با مردم مدینه بازدارد. یزید خواست وی را، در صورت اطاعت اهالی مدینه، پذیرفت. عبدالله برای عده‌ای از سران مدینه نامه نوشت و از آنان خواست که متعرض سپاه یزید نشوند.{{مدرک}}


در واقعه حرّه، سپاه یزید دو پسر عبدالله، ابوبکر و عون اصغر، را کشتند.<ref>تستری، ج‌۶، ص‌۲۸۷</ref>
در واقعه حرّه، سپاه یزید دو پسر عبدالله، ابوبکر و عون اصغر، را کشتند.<ref>تستری، ج‌۶، ص‌۲۸۷</ref>
خط ۸۰: خط ۷۶:
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]]]]
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]]]]
{{-}}
{{-}}
به گزارش بلاذری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج‌۴، ص‌۳۹۱.</ref> وی به دربار [[عبدالملک‌ بن مروان]] در [[دمشق]] نیز آمدوشد داشت<ref>ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۴۸</ref> اما مورد بی‌مهری او قرار گرفت و در اواخر عمر به تنگدستی گرفتار شد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۱، ص‌۲۵۵.</ref>
به گزارش احمد بن یحیی بلاذُری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج‌۴، ص‌۳۹۱.</ref> وی با دربار [[عبدالملک‌ بن مروان]] در [[دمشق]] نیز ارتباط داشت<ref>ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۴۸</ref> اما مورد بی‌مهری او قرار گرفت و در اواخر عمر به تنگدستی گرفتار شد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۱، ص‌۲۵۵.</ref>


عبدالله بن جعفر چند سال از عمر خود را در [[بصره]]، [[کوفه]] و [[شام]] به‌ سر برد و سرانجام در [[مدینه]] اقامت گزید.{{مدرک}}
عبدالله بن جعفر چند سال از عمر خود را در [[بصره]]، [[کوفه]] و [[شام]] به‌ سر برد و سرانجام در [[مدینه]] اقامت گزید.{{مدرک}}
خط ۸۷: خط ۸۳:
عبدالله ملقب به بحرالجود بود<ref>ابن‌عبدالبر، ج‌۳، ص‌۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص‌۳۶.</ref> به گزارش [[یعقوبی]] وی یک‌بار جامه‌های تن خود را به فردی مستحق داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج‌۲، ص‌۲۷۷.</ref> همچنین بلاذری پس از نقل مقرری او گفته است که بذل و بخشش وی چنان بود که قبل از پایان سال بلکه بدهکار می‌شد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref>
عبدالله ملقب به بحرالجود بود<ref>ابن‌عبدالبر، ج‌۳، ص‌۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص‌۳۶.</ref> به گزارش [[یعقوبی]] وی یک‌بار جامه‌های تن خود را به فردی مستحق داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج‌۲، ص‌۲۷۷.</ref> همچنین بلاذری پس از نقل مقرری او گفته است که بذل و بخشش وی چنان بود که قبل از پایان سال بلکه بدهکار می‌شد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref>


[[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده است<ref>نک: ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۷۱ـ۲۷۲</ref> همچنین به گفته ابن‌عبدالبر حکایات زیادی  از جود و سخاوت او نقل شده است.<ref> نک ابن‌عبدالبر، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص‌۸۸۲.</ref>
[[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده است<ref>نک: ابن‌عساکر، ج‌۲۷، ص‌۲۷۱ـ۲۷۲</ref> همچنین به گفته ابن‌عبدالبر حکایات زیادی  از جود و سخاوت او نقل شده است.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص‌۸۸۲.</ref>


گفته شده است او [[غناء]] را ناروا نمی‌دانست.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص‌۸۸۱.</ref> ازاین‌رو از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج‌۵، ص‌۳۳۶ـ۳۳۷.</ref>  
گفته شده است او [[غناء]] را ناروا نمی‌دانست.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج‌۳، ص‌۸۸۱.</ref> ازاین‌رو از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج‌۵، ص‌۳۳۶ـ۳۳۷.</ref>  
خط ۱۱۳: خط ۱۰۹:
* ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق.
* ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق.
* ابن‌اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق علی‌شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
* ابن‌اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق علی‌شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
* ابن‌سعد، الطبقات‌الکبری، چاپ درالفکر- یا دارصادر، بیروت، قم ۱۴۰۵ق.
* ابن‌سعد، محمد، الطبقات‌الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
*ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۵ق.
*ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی‌شیری، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
* ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، قم، مؤسسة انصاریان للطباعة و النشر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
* ابن‌عنبه، احمد بن علی، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، قم، مؤسسة انصاریان للطباعة و النشر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
* ابن‌هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویه، تحقیق مصطفی سقا و دیگران، قاهره، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
* ابن‌هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویه، تحقیق مصطفی سقا و دیگران، قاهره، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م.
* تستری، محمدتقی، قاموس‌الرجال، قم ۱۴۱۵ق.
* تستری، محمدتقی، قاموس‌الرجال، قم ۱۴۱۵ق.
* خلیفة بن خیاط، الطبقات، چاپ سهیل زکار، بیروت ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
* دینوری، الاخبارالطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰م.
* دینوری، الاخبارالطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰م.
* رجبی دوانی، حسین، «[https://www.yjc.ir/fa/news/5499008 چرا همسر حضرت زینب(س) ایشان را در کربلا همراهی نکرد؟]»، پایگاه خبری باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۳۹۴ش، تاریخ مشاهده: ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش.
* رجبی دوانی، حسین، «[https://www.yjc.ir/fa/news/5499008 چرا همسر حضرت زینب(س) ایشان را در کربلا همراهی نکرد؟]»، پایگاه خبری باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۳۹۴ش، تاریخ مشاهده: ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش.