۱۶٬۵۵۲
ویرایش
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح نویسه‌های عربی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب | | نام کامل = عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب | ||
| کنیه = | | کنیه =ابوجعفر | ||
| لقب = بحرالجود | | لقب = بحرالجود | ||
| دلیل شهرت = | | دلیل شهرت = | ||
| زادروز = | | زادروز = | ||
| زادگاه= [[حبشه]] | | زادگاه= [[حبشه]] | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی =مدینه و کوفه | ||
| مهاجر/انصار =مهاجر | | مهاجر/انصار =مهاجر | ||
| نسب/قبیله =[[بنی‌هاشم]] | | نسب/قبیله =[[بنی‌هاشم]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = [[جعفر طیار]] (پدر) • [[اسماء دختر عمیس]] (مادر)• [[زینب(س)]] (همسر) | | خویشاوندان سرشناس = [[جعفر طیار]] (پدر) • [[اسماء دختر عمیس]] (مادر)• [[زینب(س)]] (همسر) | ||
| تاریخ و مکان درگذشت = | | تاریخ و مکان درگذشت = [[سال ۸۰ هجری قمری|۸۰ق]] | ||
| نحوه درگذشت/شهادت = | | نحوه درگذشت/شهادت = | ||
| مدفن = مدینه -[[بقیع]] | | مدفن = مدینه -[[بقیع]] | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| حضور در جنگ‌ها =[[جنگ جمل|جمل]] • [[جنگ صفین|صفین]] | | حضور در جنگ‌ها =[[جنگ جمل|جمل]] • [[جنگ صفین|صفین]] | ||
| هجرت به = [[مدینه]] | | هجرت به = [[مدینه]] | ||
| دیگر فعالیت‌ها =یاران امام علی(ع)• یاران امام حسن{{سخ}} [[بیعت]] با [[عبدالله بن زبیر]] | | دیگر فعالیت‌ها =یاران امام علی(ع)• یاران امام حسن مجتبی{{سخ}} [[بیعت]] با [[عبدالله بن زبیر]] | ||
| آثار = | | آثار =}} | ||
}} | '''عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب''' (درگذشت ۸۰ق) همسر [[حضرت زینب(س)]]. | ||
'''عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب''' همسر [[حضرت زینب(س)]]. | |||
او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود که در کودکی با پیامبر(ص) [[بیعت]] نمود. در حمایت از [[علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفّین]] شرکت کرد. | او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود که در کودکی با پیامبر(ص) [[بیعت]] نمود. در حمایت از [[علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفّین]] شرکت کرد. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۸: | ||
===در عصر حکومت معاویه=== | ===در عصر حکومت معاویه=== | ||
[[پرونده:Al-Baqi'.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان بقیع]]، شماره ۵ مقبره عبدالله بن جعفر را نشان می‌دهد]] | [[پرونده:Al-Baqi'.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان بقیع]]، شماره ۵ مقبره عبدالله بن جعفر را نشان می‌دهد]] | ||
پس از به خلافت رسیدن معاویه، عبدالله با دربار او در [[دمشق]] ارتباط برقرار کرد | پس از به خلافت رسیدن معاویه، عبدالله با دربار او در [[دمشق]] ارتباط برقرار کرد<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۸۸.</ref> معاویه ۱.۰۰۰.۰۰۰ درهم مقرری سالیانه برای وی تعیین کرد و یزید آن را به ۲.۰۰۰.۰۰۰ درهم افزایش داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref> | ||
معاویه وی را سید [[بنی‌هاشم]] لقب داد، اما عبدالله چنین لقبی را مختص به [[حسنین(ع)]] می‌دانست.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، ج۶، ص۲۹۷</ref> برخی احترام معاویه به عبدالله بن جعفر را برخاسته از تلاش وی برای جذب بزرگان و سران قبایل، و شاید برای کاستن از مقام فرزندان امام علی دانسته‌اند.<ref>مهدویان، ص۳۶.</ref> | معاویه وی را سید [[بنی‌هاشم]] لقب داد، اما عبدالله چنین لقبی را مختص به [[حسنین(ع)]] می‌دانست.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۹۷.</ref> برخی احترام معاویه به عبدالله بن جعفر را برخاسته از تلاش وی برای جذب بزرگان و سران قبایل، و شاید برای کاستن از مقام فرزندان امام علی دانسته‌اند.<ref>مهدویان، ص۳۶.</ref> | ||
در مجالس معاویه بین | در مجالس معاویه بین [[یزید]] با عبدالله بن جعفر مفاخراتی صورت گرفته است<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۶۵ـ۲۶۶، ۲۶۸؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۹۵ـ۲۹۷، ج۱۵، ص۲۲۹.</ref> در یکی از این مجالس، که حسنین نیز حضور داشتند، بین معاویه و عبدالله مشاجره‌ای رخ داد و عبدالله به بیان [[فضیلت علی(ع)]] و خاندانش پرداخته است.<ref> طوسی، ص۱۳۷ـ۱۳۸</ref> | ||
به گفته ابن‌ابی‌الحدید، هنگامی که امام حسن(ع) به [[شهادت]] رسید، [[مروان بن حکم|مروان]] از دفن وی در کنار مرقد [[پیامبر(ص)]] جلوگیری کرد. عبدالله، [[امام حسین(ع)]] را [[سوگند]] داد تا از مشاجره با مروان بپرهیزد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۵۰</ref> | به گفته ابن‌ابی‌الحدید، هنگامی که امام حسن(ع) به [[شهادت]] رسید، [[مروان بن حکم|مروان]] از دفن وی در کنار مرقد [[پیامبر(ص)]] جلوگیری کرد. عبدالله، [[امام حسین(ع)]] را [[سوگند]] داد تا از مشاجره با مروان بپرهیزد.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۵۰</ref> | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۰: | ||
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]]]] | [[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]]]] | ||
{{-}} | {{-}} | ||
به گزارش بلاذری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref> | به گزارش بلاذری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۳۹۱.</ref> وی به دربار [[عبدالملک بن مروان]] در [[دمشق]] نیز آمدوشد داشت<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۴۸</ref> اما مورد بی‌مهری او قرار گرفت و در اواخر عمر به تنگدستی گرفتار شد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۲۵۵.</ref> | ||
عبدالله بن جعفر چند سال از عمر خود را در [[بصره]]، [[کوفه]] و [[شام]] به سر برد و سرانجام در [[مدینه]] اقامت گزید. | عبدالله بن جعفر چند سال از عمر خود را در [[بصره]]، [[کوفه]] و [[شام]] به سر برد و سرانجام در [[مدینه]] اقامت گزید.{{مدرک}} | ||
==خصوصیات فردی== | ==خصوصیات فردی== | ||
گفته شده است عبدالله دوستدار موسیقی بود و گوش دادن آن را ناروا نمی‌دانست. و از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نک: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۳۳۶ـ۳۳۷؛ ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱</ref> عبدالله را به صفاتی چون زیرکی، نکته‌سنجی، خوش‌خلقی، پاک‌دامنی و بخشندگی ستوده‌اند. همچنین وی ملقب به بحرالجود بوده است<ref>ابن‌عبدالبر، ج۳، ص۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، ص۳۶.</ref> به گزارش [[یعقوبی]] وی یک‌بار جامه‌های تن خود را به فردی مستحق داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۷۷.</ref> همچنین بلاذری پس از نقل مقرری او گفته است که بذل و بخشش وی چنان بود که قبل از پایان سال بلکه بدهکار می‌شد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref> | گفته شده است عبدالله دوستدار موسیقی بود و گوش دادن آن را ناروا نمی‌دانست. و از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نک: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۳۳۶ـ۳۳۷؛ ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱</ref> عبدالله را به صفاتی چون زیرکی، نکته‌سنجی، خوش‌خلقی، پاک‌دامنی و بخشندگی ستوده‌اند. همچنین وی ملقب به بحرالجود بوده است<ref>ابن‌عبدالبر، ج۳، ص۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص۳۶.</ref> به گزارش [[یعقوبی]] وی یک‌بار جامه‌های تن خود را به فردی مستحق داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۷۷.</ref> همچنین بلاذری پس از نقل مقرری او گفته است که بذل و بخشش وی چنان بود که قبل از پایان سال بلکه بدهکار می‌شد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ۱۳۹۴ق، ص۴۵.</ref> | ||
[[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده<ref>نک: ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۱ـ۲۷۲</ref> و حکایاتی نیز دربارۀ جود و سخاوت او نقل شده است.<ref>نک ابن‌عبدالبر، ج۳، ص۸۸۲.</ref> | [[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده<ref>نک: ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۱ـ۲۷۲</ref> و حکایاتی نیز دربارۀ جود و سخاوت او نقل شده است.<ref>نک ابن‌عبدالبر، ج۳، ص۸۸۲.</ref> | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۲: | ||
عبدالله از پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) و مادر خود [[اسماء بنت عمیس]] روایت کرده است.<ref> ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۴.</ref> عده‌ای همچون [[امام محمد باقر علیه‌السلام|محمد بن علی بن حسین]] و عروة بن زبیر نیز از او روایت کرده‌اند.<ref> ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۴.</ref> | عبدالله از پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) و مادر خود [[اسماء بنت عمیس]] روایت کرده است.<ref> ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۴.</ref> عده‌ای همچون [[امام محمد باقر علیه‌السلام|محمد بن علی بن حسین]] و عروة بن زبیر نیز از او روایت کرده‌اند.<ref> ابن‌اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۴.</ref> | ||
او حدیثی دربارۀ نزول [[آیه تطهیر]] و درخواست [[حضرت زینب(س)]] برای ورود به [[اهل بیت]] و ردّ آن توسط پیامبر روایت کرده است.<ref> کوفی، ج۲، ص۱۳۸.</ref> | او حدیثی دربارۀ نزول [[آیه تطهیر]] و درخواست [[حضرت زینب(س)]] برای ورود به [[اهل بیت]] و ردّ آن توسط پیامبر روایت کرده است.<ref> کوفی، مناقب امیرالمؤمنین، ۱۴۱۲-۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۳۸.</ref> | ||
==همسران و فرزندان== | ==همسران و فرزندان== | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۰: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
دربارۀ زمان درگذشت عبدالله اختلاف وجود دارد. به گفته ابن‌اثیر بنا به نظر بیشتر مورخان وی در سال ۸۰ قمری درگذشته است<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> با این حال سال وفات او ۸۴، ۸۵ و... نیز ذکر شده است.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> [[ابان بن عثمان بن عفان|اَبان بن عثمان]]، که در آن زمان امیر [[مدینه]] بود، بر وی [[نماز میت|نماز]] خواند و او را در [[بقیع]] به خاک سپردند.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> با این حال مقامی در [[قبرستان باب‌الصغیر]] دمشق نیز به او منسوب است.<ref>فهری، مراقد اهل البیت فی الشام، ص۳۷.</ref> | دربارۀ زمان درگذشت عبدالله اختلاف وجود دارد. به گفته ابن‌اثیر بنا به نظر بیشتر مورخان وی در سال ۸۰ قمری درگذشته است<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> با این حال سال وفات او ۸۴، ۸۵ و... نیز ذکر شده است.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> [[ابان بن عثمان بن عفان|اَبان بن عثمان]]، که در آن زمان امیر [[مدینه]] بود، بر وی [[نماز میت|نماز]] خواند و او را در [[بقیع]] به خاک سپردند.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۶.</ref> با این حال مقامی در [[قبرستان باب‌الصغیر]] دمشق نیز به او منسوب است.<ref> فهری، مراقد اهل البیت فی الشام، ص۳۷.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۴: | ||
* ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | * ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | ||
*ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۵ق. | *ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۵ق. | ||
* ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، | * ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، قم، مؤسسة انصاریان للطباعة و النشر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م. | ||
* ابن‌هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویه، تحقیق مصطفی سقا و دیگران، قاهره، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا. | |||
* ابن‌هشام، | |||
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م. | * بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م. | ||
* تستری، محمدتقی، قاموس‌الرجال، قم ۱۴۱۵ق. | * تستری، محمدتقی، قاموس‌الرجال، قم ۱۴۱۵ق. | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۴: | ||
* عرب زیدآبادی، عبدالرضا، «[http://tarikh.nashriyat.ir/node/564 عبدالله بن جعفر و قيام كربلا]»، مجله تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره ۲۱، سال ششم، بهار ۱۳۸۸ش. | * عرب زیدآبادی، عبدالرضا، «[http://tarikh.nashriyat.ir/node/564 عبدالله بن جعفر و قيام كربلا]»، مجله تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره ۲۱، سال ششم، بهار ۱۳۸۸ش. | ||
* طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، چاپ عباداللّه طهرانی و علی احمد ناصح، قم ۱۴۱۱ق. | * طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، چاپ عباداللّه طهرانی و علی احمد ناصح، قم ۱۴۱۱ق. | ||
* کوفی، محمد بن سلیمان، مناقب الامام امیرالمؤمنین، | * کوفی، محمد بن سلیمان، مناقب الامام امیرالمؤمنین، تحقیق محمدباقر محمودی، قم، مجمع احیای فرهنگ اسلامی، ۱۴۱۲-۱۴۲۳ق. | ||
*مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، دارالهجره، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | *مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، دارالهجره، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | ||
* محبوب مهدویان، «عبدالله بن جعفربن ابی‌طالب»، تاریخ اسلام، سال ۲، ش ۲، قم، تابستان ۱۳۸۰ق. | * محبوب مهدویان، «عبدالله بن جعفربن ابی‌طالب»، تاریخ اسلام، سال ۲، ش ۲، قم، تابستان ۱۳۸۰ق. | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۷: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* | *[http://lib.eshia.ir/23019/1/5904 دانشنامه جهان اسلام] | ||
{{صحابه}} | {{صحابه}} | ||